Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/3 đã ký sắc lệnh nhập cư tạm thời mới thay thế cho sắc lệnh nhập cư đầu tiên của ông đang bị tòa án Mỹ “đóng băng”. Tổng thống Donald Trump tuyên bố, ông ký sắc lệnh nhập cư sửa đổi nhằm đảm bảo nước Mỹ và công dân Mỹ được an toàn hơn, trong khi Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson thì gọi sắc lệnh mới này là một "biện pháp quan trọng giúp tăng cường an ninh quốc gia".
Trước đó, một làn sóng phản đối đã bùng phát mạnh mẽ cả trong nước Mỹ và trên thế giới ngay sau khi tân Tổng thống Donald Trump vào ngày 27-1 ký sắc lệnh cấm người tị nạn nhập cảnh Mỹ trong vòng 120 ngày, người tị nạn từ Syria bị cấm vào Mỹ vô thời hạn, trong khi công dân từ 7 quốc gia Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen sẽ không được vào Mỹ trong vòng 90 ngày. Lệnh này còn áp dụng với cả những người đã có thị thực (visa) hợp lệ và thậm chí những công dân có quy chế định cư lâu dài (Thẻ xanh) tại Mỹ.
Giữa sự rối loạn tại các cửa khẩu nhập cảnh vào Mỹ cũng như làn sóng phản đối khắp nơi, một thẩm phán ngày 3/2 đã ra phán quyết đình chỉ sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump trên cả nước Mỹ. Tòa phúc thẩm liên bang khu vực 9 ngày 10/2 đã bác đề nghị khôi phục lệnh cấm nhập cảnh từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, tức giữ nguyên phán quyết này.
Giới phân tích cho rằng so với sắc lệnh ngày 27/1, sắc lệnh ngày 6/3 có nội dung “nhẹ đô” hơn nhằm giảm thiểu sự chống đối. Dù sắc lệnh nhập cư mới tiếp tục cấm tất cả người tị nạn nhập cảnh Mỹ trong vòng 120 ngày cũng như cấm công dân từ 6 quốc gia có người Hồi giáo chiếm đa số gồm Iran, Libya, Somali, Syria, Sudan và Yemen được phép vào Mỹ trong vòng 90 ngày, nhưng đã đưa Iraq khỏi bản “danh sách đen”.
 |
| Người dân Mỹ biểu tình gần Nhà Trắng phản đối sắc lệnh nhập cư mới của Tổng thống Donald Trump. |
Cũng không có hiệu lực ngay lập tức như sắc lệnh trước, sắc lệnh mới có hiệu lực sau 10 ngày Tổng thống Donald Trump đặt bút ký, tức có hiệu lực từ ngày 16/3 tới. Bên cạnh đó, công dân Syria không còn bị cấm vào Mỹ vô thời hạn như sắc lệnh đầu tiên, trong khi công dân 6 nước nêu trên nếu có quy chế định cư lâu dài tại Mỹ và những người hiện đang có thị thực hợp lệ không bị ảnh hưởng theo sắc lệnh mới này.
Bày tỏ tin tưởng vào sắc lệnh mới, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan, một thành viên của Đảng Cộng hòa cho rằng, sắc lệnh này sẽ thúc đẩy mục tiêu chung trong vấn đề bảo vệ nước Mỹ. Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions cũng nhấn mạnh sắc lệnh sẽ cho nước Mỹ một khoảng ngừng để cân nhắc các thỏa thuận với những người đến từ các quốc gia liên quan.
Tuy nhiên, sắc lệnh nhập cư mới của Tổng thống Donald Trump đã vấp phải nhiều sự phản đối cũng như có nguy cơ phải đối mặt với rắc rối pháp lý tương tự như sắc lệnh trước đây. Trong khi Bộ trưởng Tư pháp bang Virginia Mark Herring cho rằng sắc lệnh mới là “một thông điệp tồi tệ” đến với thế giới thì người đứng đầu ngành tư pháp bang Massachusetts Maura Healey tuyên bố đang xem xét tất cả các hành động pháp lý có thể thực hiện với sắc lệnh của Tổng thống Trump.
Các nhà quan sát cho rằng, các thẩm phán liên bang dựa trên lập luận “không có chứng cứ về việc người dân đến từ các nước bị nêu tên gây ra các vụ khủng bố ở Mỹ” để “đóng băng” sắc lệnh cũ. Thế nên, không loại trừ khả năng sắc lệnh mới cũng có thể bị kiện bởi chính quan điểm này