Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tiếp nhận bệnh nhân N.V.H, 52 tuổi, trú tại Nghệ An, nhập viện trong tình trạng sốt cao 39,5°C, đau đầu dữ dội, buồn nôn, cứng gáy, ý thức lơ mơ sau khi ăn tiết canh lợn.
Tại bệnh viện, bệnh nhân được khám lâm sàng và làm xét nghiệm dịch não tủy, kết quả cho thấy dấu hiệu viêm màng não mủ. Cấy máu dương tính với Streptococcus suis (vi khuẩn gây bệnh liên cầu lợn), chẩn đoán xác định bị Viêm màng não mủ do liên cầu lợn.
Bệnh nhân được điều trị tích cực bằng kháng sinh tĩnh mạch phổ rộng, thuốc giảm phù não, theo dõi sát huyết động và chức năng thần kinh tại Khoa bệnh lây đường tiêu hóa.
Sau 12 ngày điều trị, tình trạng bệnh nhân cải thiện rõ, tỉnh táo hoàn toàn, hết sốt, không còn đau đầu, các dấu hiệu thần kinh hồi phục tốt. Bệnh nhân được xuất viện trong tình trạng ổn định, không để lại di chứng thần kinh.
Viêm màng não do liên cầu lợn là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Streptococcus suis (liên cầu lợn) gây ra, có thể lây từ lợn sang người. Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở, niêm mạc hoặc khi ăn phải thực phẩm chế biến từ lợn bệnh chưa được nấu chín kỹ, như tiết canh, lòng lợn tái.
Bệnh có thể gây viêm màng não mủ – một tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề nếu không được điều trị kịp thời.
Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 1 - 3 ngày sau phơi nhiễm: Toàn thân (sốt cao 39–40°C, rét run, mệt mỏi, đau cơ, lơ mơ hoặc rối loạn ý thức); Thần kinh (đau đầu, buồn nôn hoặc nôn; Cứng gáy - dấu hiệu kinh điển của viêm màng não; Có thể kèm co giật, mê sảng, thậm chí hôn mê); Da - mạch (xuất huyết dưới da, ban tím; Trong thể nhiễm trùng huyết, có thể tụt huyết áp, suy đa cơ quan).
Đây là bệnh lý nguy hiểm, cần được nhập viện càng sớm càng tốt. Khi nghi ngờ, người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay lập tức và không dùng kháng sinh tùy tiện vì có thể che lấp triệu chứng và gây chậm trễ chẩn đoán.
Nhiều bệnh nhân mắc những sai lầm thường gặp như: Chủ quan với các triệu chứng sốt và đau đầu sau khi ăn tiết canh, thịt lợn sống hoặc làm việc tiếp xúc với lợn; Tự mua thuốc giảm đau, kháng sinh uống tại nhà, khiến bệnh trở nặng; Cho rằng chỉ người làm nghề giết mổ mới mắc bệnh, trong khi bất kỳ ai tiếp xúc hoặc ăn thịt lợn không an toàn đều có nguy cơ.
Vì vậy, mọi người dân cần tuyệt đối không ăn tiết canh, lòng lợn tái hoặc các món chưa được nấu chín; Sử dụng bao tay khi giết mổ hoặc chế biến thịt lợn; Rửa tay sạch sau khi tiếp xúc với thịt sống hoặc lợn; Kiểm tra và mua thịt từ nguồn rõ ràng, có dấu kiểm dịch.
BS Huỳnh Văn Hải (Khoa bệnh lây đường tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)
