Gắn bó với nghề làm bonsai dừa đã gần 3 năm, anh Nguyễn Trọng Nghĩa, trú tại thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh cho biết loại cây này có ý nghĩa về mặt phong thủy nên được nhiều gia đình lựa chọn mua về trưng trong nhà dịp Tết. Tuy nhiên, anh chỉ nhận những người đặt mua trước Tết từ 4-6 tháng.
Khu trưng bày các cây dừa bonsai mà anh Trọng Nghĩa làm ra.
“Làm những cây dừa bonsai này thực sự chỉ làm vì đam mê nên mỗi cây dừa bonsai được bán ra thị trường đều được tôi làm bằng cả tâm huyết. Những cây đẹp, chất lượng tôi mới bán. Vì lẽ đó, mỗi năm tôi chỉ bán khoảng 150 chậu”, anh cho hay.
Mỗi chậu cây dừa bonsai anh bán giá tối thiểu 400.000 đồng, cao nhất lên đến vài triệu đồng. Cây dừa đột biến có giá bán cao nhất, lên đến 3 triệu đồng. Anh cho biết dừa bonsai có những chậu độc nhất vô nhị như một thân một gáo lại có tận 38 ngọn hay một gáo có tận 3 thân... lên đến vài chục triệu, thậm chí cả trăm triệu đồng. Nhưng số cây dừa giá trị cao chỉ đếm trên đầu ngón tay và anh chưa đủ duyên để sở hữu những cây như thế.
Anh Nghĩa cho biết cây dừa bonsai dáng đổ như hình khó làm nhất và giá cũng cao hơn các dáng khác.
Đây là cây dừa đột biến nên lá có màu sắc lạ, giá bán cao nhất. Cây như hình được anh bán với giá 3 triệu đồng.
Với số lượng dừa bonsai bán ra mỗi năm, thu nhập đến từ nghề này không đủ đáp ứng cuộc sống nhưng anh vẫn miệt mài chăm sóc từng cây một sau những giờ làm việc ở cơ quan. Mọi khâu trong chọn phôi, sẻ yếm, tạo dáng,... anh đều tự tay làm hết mà không có ai phụ giúp.
Theo anh, một cây dừa đạt chuẩn bonsai phải có tuổi đời ít nhất 7 tháng tính từ lúc ươm. Và cây phải đạt một trong 4 dáng cơ bản sau: huyền, trực, đổ, bay. Trong đó, dáng đổ khó làm và đắt nhất. “Làm các dáng khác mất 7 tháng thành phẩm, còn dáng đổ phải mất 10 tháng. Người làm cũng cần có kinh nghiệm, kỹ thuật mới làm được”, anh nói.
Theo anh, một cây dừa bonsai đạt chuẩn cần nhiều yếu tố.
Không chỉ thế, cây dừa bonsai khi bán ra thị trường phải đạt các yếu tố: phải đủ 4 lá và 6 rễ trở lên, đôn rễ cao tối thiểu 10cm tính từ mặt chậu (trừ tiểu cảnh). Cây phải có bộ lá bung đều và xoăn nhất định. Nếu cây chưa đủ tuổi và chưa đáp ứng được các chuẩn ở trên thì đó là cây dừa con vào chậu chơi vui, không phải là bonsai.
“Làm dừa bonsai không phải cứ ươm mầm là được. Lần đầu tiên ươm mầm, số lượng cây đạt yêu cầu chỉ được khoảng 40% là vui lắm rồi. Những quả chưa đạt, tôi sẽ cắt bỏ lá và làm lại từ đầu (lần này mất thêm 8 tháng tính từ thời điểm cắt). nhưng trong quá trình làm, cây chết khoảng 20-30 % do chúng ta cắt tỉa, tạo dáng và sâu bệnh”, anh nói.
Mỗi năm, anh chỉ nhận đủ 150 cây để đảm bảo các yếu tố làm lên chậu bonsai đẹp.
Nói về lý do trước đây chọn lựa làm dừa bonsai, anh Trọng cho biết: “Với tôi, đây là cây có vẻ đẹp rất cuốn hút và ý nghĩa phong thủy, nó biểu thị cho sự thành công về học vấn, thu hút tài lộc và mang lại sự thịnh vượng cho gia chủ”.
Thêm một lý do nữa khiến anh gắn bó với nghề này là những cây dừa bonsai không chiếm quá nhiều diện tích trong vườn. “Chỉ cần 20 mét vuông, người trồng có thể làm được 200 cây... điều này không có cây bonsai nào chịu được. Thậm chí, không có vườn vẫn có thể làm trên sân thượng, ban công nhà... Vì nhà tôi không có đất rộng nên tôi lựa chọn trồng cây này, càng tìm hiểu và làm tôi càng thấy mê mẩn”, anh nói.
Anh Trọng Nghĩa còn mong muốn truyền cảm hứng làm dừa bonsai cho nhiều người khác. Anh chia sẻ cách trồng, chăm sóc và các kỹ thuật từ cơ bản đến khó lên YouTube hoặc cho ai liên hệ đến hỏi anh.