Toàn khu vực Tam Cốc - Bích Động nằm trong quần thể danh thắng Tràng An - Tam Cốc được Thủ tướng chính phủ Việt Nam xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt và đã được tổ chức UNESCO xếp hạng di sản thế giới.
Tam Cốc, có nghĩa là "ba hang", gồm hang Cả, hang Hai và hang Ba. Cả ba hang đều được tạo thành bởi dòng sông Ngô Đồng đâm xuyên qua núi, trong có rất nhiều nhũ đá rủ xuống với muôn hình vạn trạng.
Trong đó, hang Cả dài 127 m, xuyên qua một quả núi lớn, cửa hang rộng trên 20 m, bên trong hang khí hậu khá mát và có nhiều nhũ đá rủ xuống.
Hang Hai, cách hang Cả gần 1 km, với chiều dài 60m, trên trần hang ẩn chứa những nhũ đá nối dài như áng mây bay, có nhũ đá hình giọt nước nhỏ xuống như bầu sữa mẹ. Hang Ba, gần hang Hai, dài 50 m, là hang bé nhất với trần hang ít nhũ, nhẵn nhụi như bị bào mòn bởi thiên nhiên.
Trong Tam Cốc còn có nhiều di tích, cổ vật quý báu như rồng đá và khối đá lạ, khi gõ vào phát ra âm thanh như tiếng đàn một trầm, một bổng.
Mời quý vị xem video: Ngẩn ngơ trước vẻ đẹp của hang Sơn Đoong
Đến Tam Cốc – Bích Động, ai cũng sẽ cảm nhận được không khí trong lành, mát lạnh của hương đồng gió nội, khi đi sâu vào lòng hang, thạch nhũ từ trần hang rủ xuống lô nhô óng ánh như những khối châu ngọc kỳ ảo...
Phía trước động là dòng sông Hoàng Long uốn lượn bên sườn núi, bên kia sông là cánh đồng lúa. Đến đây vào những ngày trời nắng, ta được ngắm một bức tranh thủy mặc thật đẹp.
Bích Động có nghĩa là “động xanh”, nằm cách bến Tam Cốc 2km, cái tên này do tể tướng Nguyễn Nghiễm, thân phụ của đại thi hào Nguyễn Du đặt vào năm 1773.
Bích Động được mệnh danh là “Nam thiên đệ nhị động”, tức là động đẹp thứ nhì trời Nam (đứng sau động Hương Tích ở Hương Sơn và đứng trước động Địch Lộng ở Kẽm Trống). Phía trước động là một nhánh sông Ngô Đồng uốn lượn bên sườn núi, bên kia sông là cánh đồng lúa. Chùa Bích Động được dựng từ đầu đời nhà Hậu Lê, là một ngôi chùa cổ gắn với núi đá mang đậm phong cách Á Đông.
Tam Cốc – Bích Động làm say đắm lòng người bởi những cảnh đẹp nên thơ, thanh bình nhưng không kém phần mỹ miều, chính bởi vậy nơi đây được gắn cho những cái tên đầy ví von “Nam thiên đệ nhị động” hay “Vịnh Hạ Long trên cạn”.
Một số hình ảnh đẹp về Tam Cốc - Bích Động: