Thiếu tướng William F. Dean, chỉ huy sư đoàn bộ binh số 24 có lẽ không bao giờ ngờ được rằng ông lại có kết cục rơi vào tay quân Triều Tiên và bị giam giữ cho đến khi hiệp định đình chiến được ký kết.
Mọi chuyện bắt đầu khi Triều Tiên đánh chiếm thủ đô Seoul, Hàn Quốc, hành quân như vũ bão đến thành phố Taejon (Daejon), một trung tâm giao thông vận tải lớn.
Trận đánh giữa quân Triều Tiên và Mỹ ở thành phố Taejon. Ảnh minh họa.
Đây là là nơi sư đoàn bộ binh số 24 của Mỹ cùng một số lượng ít ỏi các binh sĩ Hàn Quốc đóng quân.
Tướng William F. Dean khi đó nhận lệnh, bằng mọi giá phải bảo vệ được Taejon, để quân Liên Hợp Quốc có thời gian tập trung lực lượng, đổ bộ từ bờ biển phía nam.
Khoảng 11.400 binh sĩ khi đó phải đối đầu với 17.600 quân Triều Tiên và 50 xe tăng. Theo kế hoạch, 2 sư đoàn bộ binh Triều Tiên với sự yểm trợ của sư đoàn thiết giáp số 105, sẽ tấn công Taejon đồng thời từ 3 hướng.
Trận quyết chiến ở Taejon
Quân Mỹ khi đó không thể chặn được bước tiến như vũ bão của Triều Tiên.
Sáng ngày 14/7, giao tranh bắt đầu diễn ra khi các binh sĩ Mỹ phát hiện ra xe tăng T-34 Triều Tiên vượt sông, cách Taejon khoảng 3km.
Đợt tấn công dữ dội đầu tiên bằng xe tăng và pháo binh đánh tan các lực lượng Mỹ cố thủ vòng ngoài, chiếm được tiền đồn quan trọng của quân đội Mỹ.
Đến tối cùng ngày, trung đoàn bộ binh số 34 của Mỹ với khoảng 3.000 người cố gắng phản công nhưng bị chính súng máy và hỏa lực do lính Triều Tiên cướp được đáp trả.
Thiếu tướng William F. Dean thông báo về bộ chỉ huy và yêu cầu các máy bay yểm trợ phá hủy hoàn toàn tiền đồn này sau khi đối phương đã chiếm được.
Đợt tấn công thứ hai bắt đầu vào ngày 16/7/1950 và chỉ sau 3 ngày, quân Triều Tiên đã thiết lập vành đai bao vây thành phố Taejon.
Thiếu tướng William F. Dean ra lệnh cho những binh sĩ còn lại của sư đoàn 24 buộc phải bảo vệ Taejon bằng mọi giá. Giao tranh diễn ra ác liệt trên từng ngôi nhà, từng con phố.
Có thời điểm, đích thân tướng chỉ huy quân đội Mỹ chiến đấu cùng binh kính, tấn công một chiếc xe tăng triều Tiên bằng lựu đạn ở cự ly gần.
Đến ngày 20/7/1950, quân Triều Tiên đã đánh đến sân bay Taejon và tướng William F. Dean đành chấp nhận thua cuộc.
Ông ra lệnh cho các binh sĩ mở đường máu rút quân. Trên hành trình rời Taejon, sư đoàn bộ binh số 24 bị quân địch đánh chặn dữ dội bằng súng máy và súng cối.
Ở thời điểm sinh tử đó, chiếc xe jeep chở thiếu tướng William F. Dean rẽ sang một hướng khác với hy vọng thoát khỏi vòng vây quân Triều Tiên.
Tướng Mỹ gia nhập một nhóm các binh sĩ bỏ chạy về phía nam trong đêm để tránh bị phát hiện. Nhưng có một sự cố xảy ra khi ông Dean đi tìm nguồn nước và bị ngã xuống khe núi.
Thiếu tướng Dean bất tỉnh và bị gãy xương vai. Không tìm được ông Dean, nhóm các binh sĩ Mỹ tin rằng thiếu tướng đã chết. Họ trở về phòng tuyến Pusan vào ngày 23/7 mà không có tướng chỉ huy.
Bắt sống tướng quân đội Mỹ
Thiếu tướng William F. Dean phát biểu sau khi được trả tự do.
Tỉnh dậy vào sáng ngày hôm sau, thiếu tướng Dean nhận ra rằng quân Triều Tiên đã kiểm soát khu vực này. Có thời điểm ông đi cùng một binh sĩ Mỹ. Nhưng người này đã bị quân Triều Tiên bắt, còn ông phải tiếp tục hành trình một mình.
36 ngày sau đó, thiếu tướng Dean đi bộ ở khu ngoại ô Hàn Quốc, ăn mọi thứ mà ông nhìn thấy trên đường và đôi khi được người dân địa phương giúp đỡ. Ông đã bị sút mất 27kg chỉ sau một tháng.
Quân Triều Tiên bắt được thiếu tướng Mỹ vào ngày 25/8/1950. Hai người lính Triều Tiên nhìn thấy ông giống như sắp chết nên đã đưa về doanh trại.
Lính Triều Tiên lúc đầu không biết rằng mình đã bắt được một thiếu tướng quân đội, chỉ huy sư đoàn bộ binh số 24.
Mãi đến năm 1951, Triều Tiên mới biết được danh tính thực sự của thiếu tướng Dean và đưa đi thẩm vấn.
Sau này, ông Dean kể lại rằng mình không tiết lộ bất kỳ một thông tin nào và thậm chí còn tìm cách tự sát. Triều Tiên giam giữ vị tướng Mỹ cao cấp nhất mà họ từng bắt sống được cho đến khi hiệp định đình chiến được hai bên ký kết.
Bản thân thiếu tướng Dean nhận được Huy chương Danh dự cao quý. Nhưng cũng có những chỉ trích rằng ông đã thất bại trong việc bảo vệ căn cứ và rơi vào tay đối phương.
Kết thúc trận Taejon, quân đội Mỹ tổn thất 922 người, bị thương 228 người và 2.400 người mất tích. Thiệt hại bên phía Triều Tiên ước tính khoảng 3.000 người và 20 xe tăng.