Rồng là linh vật trong thần thoại phương Đông (ảnh: Sina)
1. Hình dáng rồng
Rồng phương Đông có nhiều nét khác biệt so với rồng ở các nước châu Âu và châu Mỹ. Trong các bức vẽ cổ, rồng phương Đông được mô tả là có thân rắn, vảy cá chép, bờm sư tử, sừng hươu, đầu lạc đà, mắt tôm hùm (hoặc mắt thỏ), chân hổ, móng chim ưng, tai bò, râu cá chép uốn lượn dài, theo Sina.
Đặc biệt, rồng phương Đông không có cánh nhưng vẫn biết bay. Trong thần thoại, loài rồng này có thể cưỡi gió đạp mây, lên trời xuống biển (biểu tượng cho sức mạnh chinh phục). Ở nhiều nước châu Á, rồng được coi là một trong bốn linh vật, bao gồm long, lân, quy, phụng (rồng, kỳ lân, rùa, phượng hoàng).
Rồng cũng là một trong 4 loài thần thú đại diện cho 4 hướng, bao gồm Thanh Long (hướng Đông), Bạch Hổ (hướng Tây), Chu Tước (hướng Nam) và Huyền Vũ (hướng Bắc).
Ở phương Tây, thần thoại Hy Lạp và thần thoại Bắc Âu mô tả rồng như một loài thằn lằn khổng lồ, có lớp da cứng cáp, cánh như loài dơi, biết bay và biết phun lửa. Rồng phương Tây có thể có nhiều hơn một đầu, thậm chí có thể mọc tới hàng trăm cái đầu (như rồng Hydratrong thần thoại Hy Lạp).
Từ tiếng Anh, dragon (rồng) có nguồn gốc từ chữ drakon trong tiếng Hy Lạp, nghĩa là con rắn. Vì vậy, rồng phương Tây mang nhiều đặc điểm của loài bò sát này, theo Mydinosaurs.
Rồng phương Tây có thể tấn công và gây hại cho con người (ảnh từ phim truyền hình Anh – Mỹ)
2. Sức mạnh và biểu tượng
Trong thần thoại phương Đông, rồng là biểu tượng của thần linh, có năng lực phi phàm như bay cao lên tới 9 tầng mây, lặn sâu xuống đáy biển. Rồng còn có thể làm mưa, thay đổi thời tiết. Mỗi khi rồng xuất hiện thường tạo ra gió lớn, mây mưa vần vũ che phủ bầu trời.
Ở một số nước phương Đông như Nhật Bản, Trung Quốc, rồng được tôn làm thần – long vương. Đây cũng là biểu hiện cao nhất cho sức mạnh của loài rồng.
Theo mô tả trong thần thoại Trung Quốc, có 4 vị long vương cai quản 4 biển. Long vương thân hình to như quả núi, quẫy đuôi có thể gây ra biển động, sóng thần. Ngoài việc phun nước làm mưa, long vương còn có thể điều khiển thời tiết, khí hậu, sấm sét và những cơn gió. Long vương sống trong thủy cung dưới đáy biển, dưới trướng là vô số binh tôm tướng cá và có tài biến hóa phi thường.
Rồng thần Ryujin cũng là một “long vương” trong thần thoại Nhật Bản. Rồng Ryujin sở hữu 2 viên ngọc có thể điều khiển nước. Vị thần này sống dưới thủy cung và cai quản các loài thủy tộc.
Theo Sohu, ở phương Đông, rồng được coi là sinh vật tốt lành, là “phúc thần’ trong một số tín ngưỡng. Rồng cũng là biểu tượng cho sức mạnh và chính nghĩa, có thể tiêu diệt các loài yêu quái, bảo vệ người dân.
Việc tấn công rồng phương Đông được xem là hành vi xúc phạm và bất kính với thần linh.
Trong “Phong thần diễn nghĩa”, Na Tra (con trai tướng quân Lý Tịnh) đã phải tạ lỗi bằng cách tự sát vì đánh trọng thương Ngao Bính – con trai long vương.
Khác với rồng phương Đông, rồng phương Tây thường được mô tả là loài sinh vật sống dưới lòng đất hoặc trong hang động. Chúng rất hung dữ, miệng đầy răng sắc nhọn và phun ra lửa, theo Tutora Chinese.
Trong một số câu chuyện cổ, rồng phương Tây được mô tả như một loài quái vật. Chúng có nhiều đầu, có thể phun nọc độc như rắn và luôn rình rập để ăn thịt con người.
Trong văn hóa phương Tây, việc tiêu diệt rồng được khuyến khích. Rồng được xem là mục tiêu để các dũng sĩ đánh bại và thể hiện lòng dũng cảm. Dũng sĩ diệt rồng để cứu công chúa, chiếm kho báu hay nhận phần thưởng là kịch bản thường thấy trong các câu chuyện dân gian.
Rồng phương Tây thường canh giữ các kho báu lớn (ảnh từ phim truyền hình Anh – Mỹ)
Thần thoại Hy Lạp mô tả việc tiêu diệt con rồng Hydralà một trong những chiến công hiển hách nhất của anh hùng Hercules. Con rồng này sở hữu nọc độc chết người và mỗi khi bị cắt cụt một cái đầu, nó lại mọc ra 2 cái đầu mới.
Trong “The Golden Legend” (một trong những cuốn sách bán chạy nhất thời trung cổ ở châu Âu), thánh George là người đã tiêu diệt con rồng độc ác ở thành phố Silenethuộc Libya. Con rồng này có thể phun khí độc và đã ăn thịt vô số dân lành.
Bằng lòng dũng cảm và niềm tin vào Chúa, thánh George đã tiêu diệt con rồng, giải cứu thành phố và trở nên bất tử trong văn hóa đại chúng. George là một trong các vị thánh bảo hộ nổi bật nhất của các tín đồ theo Cơ Đốc giáo ở nhiều quốc gia như Gruzia, Anh, Bulgaria, Bồ Đào Nha, Serbia, Ukraine, Nga...
Trong thần thoại Bắc Âu, Fafnir vốn là một hoàng tử nhưng đã sát hại cha mình để độc chiếm kho báu của thần Odin. Do lòng tham và sự tàn độc, Fafnir biến thành một con rồng để canh giữ kho báu của chính mình.
Con rồng Fafnir bị giết bởi anh hùng Sigurd – người sở hữu thanh gươm báu và có khả năng hiểu được tiếng nói của muôn loài.
3. Rồng phương Đông hay rồng phương Tây sẽ thắng trong một trận chiến?
Trong thần thoại, rồng phương Đông và rồng phương Tây chưa từng đọ sức. Tuy nhiên nhiều ý kiến cho rằng, nếu có một cuộc chiến, rồng phương Đông có thể chiến thắng.
Theo Sohu, rồng phương Đông được mô tả trong thần thoại là loài vật linh thiêng, có tài phép biến hóa và là một trong các vị thần được thờ phụng. Trong khi đó, rồng phương Tây thường đại diện cho các thế lực tà ác, lòng tham và thường xuyên bị con người đánh bại.
Mô típ thường thấy trong các câu chuyện cổ là “tà không thể thắng chính”, vì vậy, rồng phương Đông không thể bị rồng phương Tây đánh bại, theo Sohu.
Tứ hải long vương (ảnh: Sohu)
Trên diễn đàn Quora(trụ sở tại Mỹ) cũng từng có cuộc tranh luận sôi nổi về chủ đề rồng phương Đông và rồng phương Tây. Đa số các ý kiến cho rằng, rồng phương Đông mạnh mẽ hơn rồng phương Tây.
“Dĩ nhiên là rồng phương Đông sẽ thắng. Có thể kể đến long vương, vị thần này cai quản các vùng biển rộng lớn và có hẳn một đội quân. Về rồng phương Tây, đây chỉ đơn là một loài quái thú có thể bị con người đánh bại”, Dave Kim – người dùng Quora – bình luận.
Rồng phương Tây thường xuyên bị con người đánh bại (tranh: History)
“Ngay cả một con rồng phương Đông yếu nhất cũng có thể điều khiển lốc xoáy và một trận sấm sét để hạ gục cả một đàn rồng phương Tây. Một bên là sức mạnh siêu nhiên, còn một bên có thể bị tổn thương bởi kiếm, giáo hay thậm chí là súng”, Wayn Han, người dùng Quora, nêu ý kiến.
“Rồng phương Tây chỉ lớn hơn chiếc ô tô vài lần, trong khi rồng phương Đông được miêu tả là to như một quả núi. Long vương có lẽ sẽ không muốn đấu với một con thằn lằn có cánh. Cấp dưới của ông ấy có thể làm điều đó. Nếu phải tìm đối thủ cho long vương, chúng ta nên nghĩ đến Poseidon”, Hanson Hssu – người dùng Quora – bình luận, đề cập tới vị thần cai trị đại dương trong thần thoại Hy Lạp.