Rằm tháng chạp là gì?
Rằm tháng Chạp là ngày 15 tháng Chạp âm lịch, là ngày rằm cuối cùng trong năm. Tháng Chạp là tháng cuối cùng của năm âm lịch, đánh dấu sự kết thúc của một năm cũ và chuẩn bị bước sang năm mới. Do đó, rằm tháng Chạp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt.
Về mặt tâm linh, rằm tháng Chạp là dịp để người Việt tưởng nhớ đến tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã khuất. Đây cũng là dịp để cầu mong sự may mắn, an lành, bình an cho cả gia đình trong năm mới.
Về mặt thực tế, rằm tháng Chạp là dịp để các gia đình sum họp, đoàn tụ, cùng nhau chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.
Lễ cúng rằm tháng Chạp thường được tổ chức tại nhà, bàn thờ gia tiên. Trong lễ cúng, gia chủ thắp hương, khấn vái cầu mong tổ tiên, thần linh phù hộ cho gia đình một năm mới an khang, thịnh vượng, mọi người trong gia đình mạnh khỏe, bình an.
Cúng rằm tháng Chạp năm Quý Mão vào ngày nào, giờ nào tốt nhất?
Theo lịch vạn niên, ngày rằm tháng Chạp năm Quý Mão, tức ngày 15 tháng 12 âm lịch rơi vào ngày thứ năm (25/1/2024 dương lịch).
Gia chủ có thể bắt đầu làm lễ cúng rằm tháng Chạp vào ngày 14 hoặc 15 âm lịch. Có gia đình thực hiện lễ cúng cả 2 ngày này.
Thông thường mọi người sẽ làm lễ cúng vào chiều tối ngày 14 âm lịch và sáng ngày 15 âm lịch. Chú ý tránh việc tiến hành lễ cúng quá khuya, tốt nhất là làm trước khi trời tối.
Về giờ cúng, theo quan niệm dân gian, giờ tốt nhất để cúng rằm tháng Chạp là giờ Thìn (7h-9h sáng). Giờ Thìn là giờ hoàng đạo, tượng trưng cho sự khởi đầu tốt đẹp, may mắn.
Ngoài ra, gia chủ cũng có thể cúng vào các giờ khác trong ngày, miễn là chọn giờ hợp với tuổi của gia chủ.
Mâm cỗ cúng rằm tháng Chạp
Tùy theo tập tục của mỗi địa phương mà lễ cúng rằm tháng Chạp có những khác biệt. Tuy nhiên về cơ bản, các gia đình thường chuẩn bị mâm lễ chay và mâm cỗ mặn.
Mâm cỗ chay gồm có: Nến hoặc đèn, hương, nước sạch, trầu cau, trái cây, hoa tươi
Mâm cỗ mặn cúng rằm tháng Chạp gồm: Gà trống luộc, xôi đỗ hoặc xôi gấc, canh miến, giò hoặc chả, món xào (như thịt bò xào, lòng gà xào giá), rượu gạo và một vài món mặn khác.
Tùy vào điều kiện và quan điểm, tín ngưỡng mà các gia đình lựa chọn có làm mâm cỗ mặn hay không. Điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm.
Một số lưu ý cần chú ý trong ngày rằm tháng Chạp
Tâm hồn thanh tịnh, sạch sẽ: Ngày rằm tháng Chạp là ngày lễ mang tính tâm linh, vì vậy mọi người cần giữ cho tâm hồn thanh tịnh, sạch sẽ. Trước khi làm lễ cúng, mọi người nên tắm gội sạch sẽ, ăn mặc gọn gàng, lịch sự.
Cúng lễ đúng giờ: Mâm cúng rằm tháng Chạp thường được đặt ở bàn thờ tổ tiên hoặc bàn thờ Phật. Thời gian cúng lễ tốt nhất là vào buổi sáng hoặc buổi tối.
Lễ vật cúng đầy đủ, trang trọng: Lễ vật cúng rằm tháng Chạp thường bao gồm: hương, hoa, quả, trầu cau, nước sạch, nến hoặc đèn dầu, tiền vàng, vàng mã,... Mâm cỗ cúng mặn hoặc chay tùy theo phong tục từng gia đình.
Cúng lễ trang nghiêm, thành kính: Khi làm lễ cúng, mọi người cần thành tâm cầu khấn, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên, thần linh.
Những điều kiêng kỵ trong ngày rằm tháng Chạp
Không gây gổ, tranh cãi, xung đột: Trong ngày rằm tháng Chạp, mọi người cần giữ hòa khí, tránh gây gổ, tranh cãi, xung đột. Điều này sẽ khiến cho gia đình gặp nhiều mâu thuẫn, xích mích trong năm mới.
Kiêng nhặt tiền rơi: Theo quan niệm dân gian, tiền rơi là tiền của người âm, nếu nhặt sẽ mang lại xui xẻo.
Kiêng vay mượn: Vay mượn trong ngày rằm tháng Chạp sẽ khiến cho món nợ vắt sang năm mới, ảnh hưởng đến tài lộc trong năm mới.
Kiêng để nhà cửa bừa bộn, ẩm mốc: Nhà cửa bừa bộn, ẩm mốc là điềm báo xui xẻo. Vì vậy, trong ngày rằm tháng Chạp, mọi người cần dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng.
Tránh đổ vỡ: Đổ vỡ trong ngày rằm tháng Chạp là điềm báo xui xẻo. Vì vậy, mọi người cần cẩn thận, tránh làm đổ vỡ bát đĩa, đồ đạc.
Làm việc quá sức: Làm việc quá sức trong ngày rằm tháng Chạp sẽ khiến cho cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tiệc tùng vô tội vạ: Tiệc tùng vô tội vạ trong ngày rằm tháng Chạp sẽ khiến cho gia đình hao tốn tiền của, ảnh hưởng đến vận may trong năm mới.
(*)Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo.