Bộ Y tế vừa công bố phác đồ điều trị COVID-19 mới nhất. Đây là bản cập nhật, sửa đổi lần thứ 4 kể từ khi Việt Nam ghi nhận trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên.
Chủng virus corona mới đã biến đổi
GS Nguyễn Thanh Long, quyền Bộ trưởng Y tế đánh giá, đợt dịch COVID-19 mới đang diễn ra tại nước ta phức tạp hơn so với giai đoạn trước đây. Chỉ trong 9 ngày, đã ghi nhận 174 ca lây nhiễm trong cộng đồng tại 9 tỉnh.
Kết quả giải trình tự gen cho thấy đây là chủng mới xâm nhập vào Việt Nam, có đột biến làm tăng khả năng cảm nhiễm, dẫn tới tỷ lệ lây nhiễm cao. Hệ số lây nhiễm đợt này khoảng 5-6, trong khi giai đoạn trước chỉ 1,8-2,2.
GS Nguyễn Văn Kính, Chủ tịch Hội truyền nhiễm Việt Nam cho biết thêm, chủng virus mới phân lập được từ các bệnh nhân ở Đà Nẵng thuộc nhóm D614G (nhánh G), đang gây bệnh ở châu Phi, Bangladesh.
Nhánh G đã xuất hiện rải rác từ tháng 2/2020. Tuy nhiên, những tháng gần đây, các mẫu bệnh phẩm có sự hiện diện của nó ngày càng tăng trên khắp thế giới. Tại Việt Nam, đây là chủng virus SARS-CoV-2 thứ 6.
 |
| GS Nguyễn Văn Kính, Chủ tịch Hội truyền nhiễm Việt Nam. Ảnh: Vietnamnet. |
Đặc điểm nổi bật của virus SARS-CoV-2 là kích cỡ to, vừa lan truyền vừa biến đổi gen và thường gây bệnh ở đường hô hấp trên trước.
Phân loại mức độ nặng nhẹ để điều trị
Trong phác đồ điều trị COVID-19 mới của Bộ Y tế, các nhân viên y tế phải phân loại kỹ mức độ nặng của bệnh nhân để lập kế hoạch điều trị cụ thể. Kế hoạch này bao gồm sắp xếp tuyến bệnh viện, chuẩn bị cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và nhân lực phù hợp với mỗi nhóm bệnh nhân.
GS Kính cũng cho biết, trong giai đoạn dịch lây trong cộng đồng hiện nay, cơ quan chức năng sẽ không cố truy tìm F0, xác định luôn những trường hợp dương tính SARS-CoV-2 là F0, để từ đó truy vết những người liên quan.
GS Nguyễn Gia Bình, Chủ tịch Hội hồi sức cấp cứu Việt Nam cho biết, trong phác đồ cập nhật lần 4, Việt Nam sẽ khám, phân loại bệnh nhân COVID-19 ngay từ đầu thành 5 cấp theo triệu chứng lâm sàng để phân cấp điều trị.
Cấp độ 1: Bệnh nhân không có triệu chứng.
Cấp độ 2: Chỉ viêm đường hô hấp cấp tính trên với các biểu hiện như sốt, ho khan, đau họng, nghẹt mũi, mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi cơ.
Cấp độ 3: Mức độ vừa - viêm phổi nhưng không có dấu hiệu viêm phổi nặng.
Cấp độ 4: Mức độ nặng - viêm phổi nặng khi nồng độ oxy trong máu ≤ 93% khi thở khí phòng, khó thở nặng. Với trẻ nhỏ, nồng độ oxy máu dưới 90%, suy hô hấp nặng, có rút lõm lồng ngực.
Cấp độ 5: Nguy kịch khi nồng độ oxy trong máu dưới 92%, suy tạng và gặp các biến chứng như hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển, sốc nhiễm trùng, nhiễm trùng huyết, nhồi máu phổi…
 |
| GS.TS Nguyễn Gia Bình trong buổi Hội nghị trực tuyến sáng 1/8. Ảnh: Zing. |
Theo đó, tất cả ca bệnh nhẹ sẽ điều trị tại các khoa phòng thông thường, ngay phòng khám, trung tâm y tế huyện, ca nặng điều trị tại các phòng cấp cứu của các khoa phòng hoặc hồi sức tích cực của bệnh viện.
Ca bệnh nặng và nguy kịch cần được điều trị hồi sức tích cực, can thiệp thở máy, ECMO…
GS Bình cho biết, nguyên tắc chung là điều trị theo nguyên nhân, chống cơn bão cytokine, điều trị triệu chứng, bệnh kèm theo, chống bội nhiễm và hỗ trợ về dinh dưỡng, phục hồi chức năng.
Nếu độ bão hoà oxy dưới 92% có thể xem xét can thiệp thở máy vì diễn biến rất nhanh, nếu nghi ngờ mắc hội chứng “cơn bão cytokine” phải lọc thận…
Đặc biệt, trong phác đồ cập nhật lần 4, các y bác sĩ đặc biệt chú ý tới vấn đề điều trị tâm lý cho bệnh nhân.
Riêng với trẻ em, trong phác đồ mới, Bộ Y tế lưu ý các bác sĩ về tình trạng tổn thương viêm đa cơ quan tương tự bệnh Kawasaski với các biểu hiện sốt, ban đỏ hoặc xung huyết giác mạc, hoặc phù nề niêm mạc miệng, suy tuần hoàn, tổn thương tim, rối loạn đông máu…
Dù chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, song lần cập nhật thứ 4, Bộ Y tế đã thừa nhận hiệu quả của một số thuốc kháng virus như các thuốc Lopinavir, Ritonavir, Interferon sẵn có trong nước, hết virus sau 7 ngày, thuốc Remdesivir của Mỹ, thuốc IVIg...
Riêng Chloroquine, Hydroxychloroquine, Việt Nam ngừng sử dụng hoàn toàn. Thay vào đó sẽ sử dụng thêm huyết tương của người đã khỏi bệnh.
Khác với các phiên bản trước, phác đồ mới nhất của Bộ Y tế yêu cầu bệnh nhân COVID-19 phải có 3 lần xét nghiệm liên tiếp âm tính, mỗi lần xét nghiệm cách nhau ít nhất 24 giờ mới đủ điều kiện xuất viện (trước đây chỉ quy định xét nghiệm 2 lần).
Theo GS Kính, việc xét nghiệm 3 lần sẽ hạn chế các trường hợp tái dương tính trở lại như trước đây.
Một số lưu ý trong việc điều trị, hỗ trợ bệnh nhân Covid-19 mà các y bác sĩ, điều dưỡng không được phép bỏ qua bao gồm: Lên kế hoạch về chế độ dinh dưỡng nhiều bữa, dễ tiêu, kiểm soát lượng đường trong máu, huyếp áp, nhiễm khuẩn và xử lý các bệnh kèm theo.
Để hoàn thành những nhiệm vụ này, bệnh viện và các nhân viên y tế cần chủ động làm việc nhóm, hội chẩn với sự tham gia của nhiều chuyên khoa.