Cá diếc hay còn gọi là cá giếc là một loại cá nước ngọt khá phổ biến tại nước ta, chúng sống ở mương máng, ao hồ và các vùng đồng chiêm trũng. Về đặc điểm nhận dạng, cá diếc có đôi mắt khoanh viền đỏ, thân dẹt hạt xoài, vảy trắng.
Trước đây cá diếc có nhiều, người dân chỉ cần mang đơm ra đồng là có thể dễ dàng bắt được cả mớ đem về rán giòn hoặc kho tương, nấu canh chua. Thế nhưng, so với các loài cá đồng khác thời đó, cá diếc không được ưa chuộng, bị nhiều người chê vì kích thước nhỏ và nhiều xương. Người xưa còn truyền tai nhau câu nói "thịt không mua thịt cổ, cá không mua cá diếc", chúng chủ yếu dùng để cho mèo ăn hoặc làm thức ăn chăn nuôi.
Cá diếc trước đây không được ưa chuộng vì nhiều xương và kích thước bé
Những năm gần đây, cá diếc bỗng trở thành đặc sản ở thành phố. Với loại cá diếc tươi, giá bán dao động 75.000 – 95.000 đồng/kg. Cá diếc kho sẵn có giá bán lên đến 150.000 đồng/kg. Nhiều người tìm mua về ăn để nhớ lại hương vị của tuổi thơ.
"Tháng 3 đến tháng 8 hàng năm là thời điểm cá diếc vào mùa. Mình nhớ ngày còn nhỏ, hôm nào được nghỉ học là mang đơm ra đồng để bắt đủ loại cá, trong đó có cá diếc. Cá diếc có màu trắng, nhỏ bằng lòng bàn tay, đem về rán giòn chấm mắm là hợp nhất. Nhưng cá này không ai mang ra bán ở chợ, cũng ít người ăn hơn các loại cá đồng khác.
Ngày nay ao hồ không còn nhiều, hơn nữa người dân sử dụng thuốc trừ sâu nên cá diếc trong tự nhiên ít dần đi. Tìm được một mẻ cá diếc đồng không phải dễ, chủ yếu người ta bán cá diếc nuôi", bạn Hoàng Nam (hiện đang sống ở Thanh Xuân, Hà Nội) chia sẻ.
Nam cho biết cá diếc nhiều xương nên khi ăn không cẩn thận sẽ dễ bị hóc. Mỗi khi đi chợ sớm thấy có người mang cá diếc đồng ở quê lên bán anh đều mua về để kho tương đến rục xương hoặc rán giòn. Anh cũng cho con ăn và dạy con cách gỡ xương cá để ăn không bị hóc.
Cá diếc được làm sạch sẽ, đem bán trên chợ mạng, khách mua về chỉ rửa lại là có thể chế biến luôn
Bán cá diếc trên chợ mạng, chị Bích (ở Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ, cá diếc vốn kén người ăn bởi có nhiều xương nhưng nếu biết cách chế biến sẽ tạo ra món ngon khó cưỡng.
"Tôi gom cá diếc đồng của bà con, hoặc cá đánh bắt tự nhiên ở lòng hồ nhưng số lượng không có nhiều. Nhập được bao nhiêu tôi sẽ rao bán chứ không nhận đơn đặt trước. Nhiều người đánh giá cá diếc đánh bắt ngoài tự nhiên ăn sẽ ngon, thịt chắc, thơm hơn so với cá nuôi. Cũng bởi vậy, loại cá tự nhiên luôn được rao bán với mức giá cao hơn", chị Bích nói.
Theo các chuyên gia, cá diếc có tính vị bình hòa, không độc, tác dụng bổ tỳ vị, là vị thuốc dùng tốt cho người cơ thể suy nhược, gầy yếu, ăn uống kém, người bệnh dạ dày, đại tràng, phụ nữ có thai, sau đẻ thiếu sữa… Nam giới thường xuyên ăn cá diếc sẽ giúp hỗ trợ sinh lý.