Ngải cứu là loại rau quen thuộc với người dân ở cả 3 miền, đây không chỉ là một loại rau ăn thường ngày mà nó còn là vị thuốc với nhiều công dụng cho sức khỏe.
Trước đây, rau ngải cứu mọc hoang ở khắp nơi, cây cao tới nửa người nhưng nó có vị đắng nên không mấy người thích ăn, cũng không ai mang ra mua bán ở chợ. Khoảng chục năm gần đây, thứ rau này mới được ưa chuộng ở thành phố, còn có mặt trong các nhà hàng, quán ăn, làm thành nhiều món đặc sản nổi tiếng như: trứng rán ngải cứu, gà hầm thuốc bắc, lẩu gà... Tại Hà Nội, rau ngải cứu được bán đại trà, có giá khá rẻ, chỉ từ 5.000 đồng/mớ.
Rau ngải cứu có thể làm thành nhiều món ngon
Ở Lạng Sơn, rau ngải cứu được làm thành một món bánh đặc sản mà ai ăn cũng mê mẩn, đó là bánh ngải. Loại bánh này màu xanh tươi mát, vị ngọt nhẹ, bất cứ ai ăn thử cũng cảm thấy thích thú.
Bánh ngải kết hợp hài hòa giữa hương vị thơm dẻo của bột nếp, được biến hóa, loại bỏ hoàn toàn vị đắng tự nhiên của ngải cứu, nhưng vẫn có vị ngọt và mùi thơm của rau ngải.
Theo đó, lá ngải cứu non sau khi nhổ về mang rửa sạch với nước, cho thêm vôi trong vào nước, dùng phần nước lắng xuống đó hầm với lá ngải đã rửa sạch. Sau đó, vớt lá ngải ra rửa sạch cho hết nước vôi, vắt kiệt nước và thái nhỏ. Tiếp đó, sao khô lá ngải để không bị cháy.
Dùng nước vôi trong có thể giúp giữ được màu xanh mát mắt của lá ngải, thêm vào đó lá ngải cũng nhanh chín. Ngoài ra, người ta cũng có thể dùng tro của vỏ đỗ xanh hoặc tre nứa sạch hòa nước, chắt lấy nước trong để luộc ngải. Với cách làm như vậy, lá ngải không chỉ giảm đắng mà còn dậy mùi thơm của bánh thành phẩm.
Trên chợ mạng và các chợ chung cư những năm gần đây, bánh ngải Lạng Sơn được nhiều địa chỉ rao bán. Vì lạ lẫm và tò mò nên nhiều khách mua về ăn thử. 1 cọc 10 bánh có giá khoảng 30.000-40.000 đồng.
"Bánh ngải là đặc sản của người Tày ở Lạng Sơn, bánh được làm từ gạo nếp dẻo thơm của dân tộc miền núi, lá ngải cứu tươi ngon, với vị thơm mát, ngọt dịu vô cùng thơm ngon, dễ ăn. Bánh này được giã tay thủ công truyền thống của vài hộ dân cùng làm với nhau chứ không làm bằng máy.
Ngoài ra, bánh ngải có tác dụng mịn và sáng da, phòng chống đau đầu, nhuận tràng, điều hòa khí huyết, trừ hàn thấp, cầm máu, lợi sữa, an thai … vừa ăn ngon vừa nhiều tác dụng cho cả người lớn, trẻ em, rất tốt cho hệ tiêu hóa...", người bán giới thiệu về bánh ngải cứu.
Từ cây dại, giờ đây rau ngải cứu đã thành loại cây trồng mang lại thu nhập cho nhiều người dân ở cả 3 miền. Theo đó, cây ngải cứu trồng khoảng 40 ngày là bắt đầu cho thu hoạch. Khi thu hoạch xong, bạn dùng dao hoặc kéo cắt ngang cây, chừa lại gốc khoảng 10cm để cây tiếp tục sinh trưởng và phát triển cho đợt thu hoạch tiếp theo.