Trong các loại rau mọc hoang dại ở trong vườn nhà từng gắn với những bữa cơm bình dị của người dân ở các miền quê, có thể kể tới cây rau sâm đất.
Theo tìm hiểu, cây rau sâm đất còn có tên gọi khác là đông dương sâm, sâm mồng tơi, sâm thảo, thuộc họ rau sam, có tên khoa học là Talinum fruticosum. Đây là cây thảo mộc mọc, thẳng đứng, sống được một năm và có chiều cao phát triển lên đến 40cm. Thân cây phân nhánh, phiến lá dày, hình trái xoan, mọc so le với nhau ở gốc thành những cuống ngắn.
Rau sâm đất mọc dại trong vườn, phát triển mạnh khi có mưa
Sâm đất có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Mỹ, sau đó du nhập vào Việt Nam. Chúng xuất hiện ở cả 3 miền. Trước đây, sâm đất mọc tua tủa ở khắp bãi đất trống hay sau vườn nhà, ven đường. Vốn là cây mọc hoang nên sâm đất dễ sinh trưởng và phát triển.
Thời còn nghèo khó, bà con hái rau sâm đất để nấu canh, xào hoặc luộc. Canh rau sâm đất ăn có vị ngọt, hơi chua giống như rau mồng tơi, nhưng không có nhớt và ăn rất lạ miệng.
"Ngày ấy mình thường hái rau này ở sau vườn nhà để nấu canh cùng rau tập tàng, hoặc xào tỏi. Thứ rau này có mùi thơm đặc trưng, kết hợp với tôm đồng hoặc cua đồng sẽ tạo nên món canh thanh mát ngày hè, được ưa chuộng ở thời điểm đó", bạn Hoàng Lan (ở Nam Định) kể.
Từ xưa người dân đã hái lá và ngọn non để làm rau ăn
Từ món rau gắn với bữa cơm dân dã ở quê, rau sâm giờ đã lên đời thành đặc sản nổi tiếng ở thành phố, được bán ở chợ, siêu thị. Ngoài là rau ăn, sâm đất còn là loại thảo dược rất tốt cho sức khỏe, có công dụng điều trị bệnh.
Dân gian thường lấy củ sâm đất ngâm rượu uống, có mùi vị khá giống với rượu “nhân sâm” của Hàn Quốc, rất tốt cho sức khỏe. Có lẽ chính vì vậy mà cái tên sâm đất ra đời.
Ở chợ quê hay trên chợ mạng có nhiều người bán rau sâm đất mỗi khi đến mùa. 1kg có giá khoảng 50.000 đồng/kg. Vì là rau sạch nên nhiều người đặt mua về đổi bữa cho gia đình hoặc để tìm lại hương vị của tuổi thơ.
"Ngày trước ở quê sâm đất mọc khắp nơi, cây này dễ phát triển, chỗ nào có sâm đất là cây nào cây nấy xanh tốt, chỉ cần ra vườn một lát là hái được cả rổ để chế biến. Thế nhưng, ăn nhiều cũng thành chán, ăn không hết còn bây giờ, muốn ăn sâm đất phải đặt hàng mới có. Ở chung cư mình thỉnh thoảng có người mang rau sâm đất ở quê lên bán nhưng phải nhanh tay mới đặt được", chị Thanh (ở Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ.
Sâm đất dễ trồng, dễ phát triển, mang về nguồn thu nhập cho nhiều người
Vì nhiều người đặt mua nên ở một số nơi, người dân mở rộng mô hình trồng rau sâm đất để bán ra thị trường. Rau này trồng khoảng 2 tháng là có thể hái lá và đọt non để bán. Khi trồng chỉ cần tưới nước, không phải chăm sóc cầu kỳ, hơn nữa trồng một lần có thể thu hái vài tháng nên rất thuận lợi.