Để hoạt động đấu thầu hiệu quả hơn tại Thủy điện Sông Ba Hạ: Góc nhìn từ chuyên gia [Kỳ 5]

Tình trạng một nhà thầu trúng thầu dày đặc, giá trúng thầu biến động mạnh tại Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ cần được rà soát kỹ lưỡng dưới góc độ pháp lý để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống về hiện tượng nhà thầu trúng thầu liên tiếp với tỷ lệ tiết kiệm biến động mạnh tại Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết, hệ thống pháp luật hiện hành, cụ thể là Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, đã quy định rất rõ về các hành vi bị cấm trong đấu thầu, bao gồm thông thầu, gian lận và cản trở cạnh tranh.

"Việc một nhà thầu trúng thầu nhiều lần tại một chủ đầu tư về mặt hình thức không vi phạm pháp luật nếu quy trình đấu thầu diễn ra công khai, minh bạch. Tuy nhiên, nếu tỷ lệ tiết kiệm quá thấp ở nhiều gói thầu liên tiếp, hoặc quá cao bất thường ở một số gói khác (như trường hợp giảm 50% tại Gói 27), cơ quan thanh tra, kiểm toán cần vào cuộc để xem xét quy trình lập, thẩm định giá gói thầu. Điều 10 của Luật Đấu thầu cũng quy định rõ trách nhiệm của Chủ đầu tư trong việc đảm bảo hiệu quả kinh tế và giải trình về các kết quả lựa chọn nhà thầu," Luật sư Hương nhận định.

Đồng quan điểm, Chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang phân tích sâu hơn về khía cạnh kỹ thuật: "Tại Gói thầu số 9, Công ty TNHH Lễ Hân giảm giá tới 25,6% là mức giảm rất sâu. Theo quy định tại Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu, chủ đầu tư có trách nhiệm giám sát chặt chẽ chất lượng vật tư, biện pháp thi công của nhà thầu trúng thầu với giá thấp. Không loại trừ khả năng nhà thầu bỏ giá thấp để trúng thầu bằng mọi giá, rồi sau đó tìm cách cắt giảm hạng mục, sử dụng vật liệu kém chất lượng hoặc yêu cầu phát sinh khối lượng vô lý sau này để bù lỗ."

Chuyên gia Đỗ Phạm Giang cũng nhấn mạnh, đối với trường hợp của Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ, việc rà soát lại công tác lập dự toán là vô cùng cần thiết. "Nếu giá trúng thầu thường xuyên thấp hơn giá gói thầu từ 20-50%, chứng tỏ khâu lập giá kế hoạch đang có vấn đề lớn, gây đọng vốn ảo và làm méo mó bức tranh đấu thầu chung của doanh nghiệp," ông Giang chia sẻ.

Để hoạt động đấu thầu thực sự là sân chơi công bằng, minh bạch và hiệu quả, thiết nghĩ Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm giải trình, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát các gói thầu có dấu hiệu bất thường về giá và tần suất trúng thầu của các "nhà thầu quen" như Công ty TNHH Lễ Hân, nhằm ngăn chặn nguy cơ thất thoát vốn và đảm bảo chất lượng công trình năng lượng quan trọng này.

Tính cạnh tranh trong các gói thầu tại Thủy điện Sông Ba Hạ: Từ hồ sơ đến thực tiễn [Kỳ 4]

Bên cạnh những gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm cao, nhiều gói thầu mà Công ty TNHH Lễ Hân tham gia lại có sự cạnh tranh khá "lạ lùng" với những đối thủ bị loại vì lý do kỹ thuật cơ bản.

Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống cho thấy, tính cạnh tranh trong hoạt động đấu thầu tại Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ có những diễn biến trái chiều và nhiều điểm "gợn" cần làm rõ.

Tại Gói thầu số 9 (năm 2025), như đã phân tích, Công ty TNHH Lễ Hân trúng thầu với mức tiết kiệm lên tới 25,6%. Tại đây, đối thủ là Công ty TNHH Phúc Đại Khang bị loại ngay từ bước đánh giá E-HSDT do không đáp ứng yêu cầu. Việc loại đối thủ từ "vòng gửi xe" giúp Lễ Hân rộng đường về đích, nhưng mức giảm giá sâu cho thấy nhà thầu này cũng phải rất dè chừng các đối thủ tiềm tàng khác.

Giải mã mối quan hệ "sân nhà" giữa Công ty Lễ Hân và Thủy điện Sông Ba Hạ [Kỳ 3]

Việc Công ty TNHH Lễ Hân liên tục trúng thầu tại Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ trong nhiều năm liên tiếp, với nhiều vai trò từ độc lập đến liên danh, cho thấy một sự gắn kết "bền chặt" đáng kinh ngạc.

Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, Công ty TNHH Lễ Hân có trụ sở đăng ký tại Đắk Lắk địa bàn hoạt động chính, nơi tạo ra dòng tiền chủ yếu cho doanh nghiệp này, nơi đặt nhà máy của Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ.

Phân tích sâu hơn về lịch sử đấu thầu, có thể thấy Công ty TNHH Lễ Hân đã trúng thầu tại đơn vị này liên tục, bền bỉ qua các năm, tạo thành một chuỗi cung ứng dịch vụ khép kín:

Hồ sơ đấu thầu của Công ty Lễ Hân: Tỷ lệ trúng thầu "khủng" tại Thủy điện Sông Ba Hạ [Kỳ 2]

Thống kê cho thấy, Công ty TNHH Lễ Hân đã tham gia 24 gói thầu tại Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ và trúng tới 17 gói. Tần suất trúng thầu dày đặc này gợi mở nhiều điều về mối quan hệ giữa nhà thầu và chủ đầu tư.

Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, mối duyên giữa Công ty TNHH Lễ Hân và Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ không chỉ dừng lại ở Gói thầu số 9 vừa trúng vào tháng 10/2025. Việc trúng thầu tại đơn vị này dường như đã trở thành một "thông lệ" đối với doanh nghiệp của ông Đặng Quang Lễ.

Dữ liệu lịch sử đấu thầu chỉ ra rằng, tính đến thời điểm hiện tại, Công ty TNHH Lễ Hân đã tham gia tổng cộng 25 gói thầu trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Điều đáng kinh ngạc là có tới 24 gói thầu (chiếm 96%) thuộc bên mời thầu là Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ. Trong số 24 lần tham gia đấu thầu tại đây, Công ty TNHH Lễ Hân đã trúng thầu tới 17 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu rất cao, khoảng 70,8%.

Đọc nhiều nhất

Bê tông nhựa nóng Thuận Phú "một mình một ngựa" trúng gói thầu hơn 11 tỷ tại Đồng Phú

Bê tông nhựa nóng Thuận Phú "một mình một ngựa" trúng gói thầu hơn 11 tỷ tại Đồng Phú

Là nhà thầu duy nhất tham dự và trúng gói thầu xây dựng hơn 11 tỷ đồng tại Ban Quản lý dự án khu vực Đồng Phú, Công ty Cổ phần Bê tông nhựa nóng Thuận Phú tiếp tục nối dài chuỗi trúng thầu tại đơn vị này. Dữ liệu năm 2025 cho thấy bức tranh tương phản về năng lực của nhà thầu này giữa "sân nhà" và các địa phương khác.

Tin mới

Bê tông nhựa nóng Thuận Phú "một mình một ngựa" trúng gói thầu hơn 11 tỷ tại Đồng Phú

Bê tông nhựa nóng Thuận Phú "một mình một ngựa" trúng gói thầu hơn 11 tỷ tại Đồng Phú

Là nhà thầu duy nhất tham dự và trúng gói thầu xây dựng hơn 11 tỷ đồng tại Ban Quản lý dự án khu vực Đồng Phú, Công ty Cổ phần Bê tông nhựa nóng Thuận Phú tiếp tục nối dài chuỗi trúng thầu tại đơn vị này. Dữ liệu năm 2025 cho thấy bức tranh tương phản về năng lực của nhà thầu này giữa "sân nhà" và các địa phương khác.

Cần Thơ: Gói thầu thiết bị giáo dục gần 20 tỷ, Liên danh Dazhu - Hưng Thịnh Phát "vượt" 9 đối thủ về đích

Cần Thơ: Gói thầu thiết bị giáo dục gần 20 tỷ, Liên danh Dazhu - Hưng Thịnh Phát "vượt" 9 đối thủ về đích

Vượt qua 9 đối thủ cạnh tranh, trong đó có nhà thầu chào giá giảm tới 30%, Liên danh Dazhu - Hưng Thịnh Phát đã trúng gói thầu thiết bị giáo dục tại Cần Thơ với giá hơn 15,5 tỷ đồng. Đáng chú ý, hàng loạt nhà thầu bị loại vì không vượt qua bước đánh giá kỹ thuật và tính hợp lệ.