Đây là giải thưởng vô cùng danh giá chuyên dành cho các nhà khoa học có những thành tựu trong ba lĩnh vực chính là toán học, vật lý lý thuyết và khoa học công nghệ.
Giáo sư Ngô Bảo Châu của Việt Nam vinh dự là một trong 4 nhà khoa học được nhận giải thưởng Simons Investigators trong lĩnh vực toán học, cùng 3 nhà khoa học khác là Maryam Mirzakhani, Kannan Soundararajan thuộc Đại học Stanford và Daniel Tataru thuộc Đại học California.
Nhận định về thành tựu của giáo sư Ngô Bảo Châu, quỹ Simons cho biết việc giáo sư chứng minh được bổ đề cơ bản, một giả thuyết sâu của nhà toán học Langlands, đã mở ra một hướng tiếp cận hình học mới đối với các vấn đề liên quan đến giải tích dựa trên hình học số. Những ý tưởng và thành quả của giáo sư Ngô Bảo Châu đã truyền cảm hứng cho hoạt động nghiên cứu khoa học trong các lĩnh vực, bao gồm vật lý toán học và lý thuyết biểu diễn hình học
Trong khi đó, giáo sư Đàm Thanh Sơn đang nghiên cứu và giảng dạy tại Đại học Chicago, cùng 5 giáo sư khác, gồm Victor Galitski (Đại học Maryland), Randall Kamien (Đại học Pennsylvania), Joel Moore (Đại học California), Senthil Todadri (Học viện công nghệ Massachusetts) và Xi Yin (Đại học Harvard), được trao giải về những thành tựu trong ngành vật lý.
 |
| Giáo sư Đàm Thanh Sơn và giáo sư Ngô Bảo Châu vinh dự nhận giải thưởng 500.000 USD của Quỹ Simons. |
Quỹ Simons nhận định giáo sư Đàm Thanh Sơn là một trong những nhà vật lý lý thuyết hiếm có. Nghiên cứu của ông đã có tác động sâu dắc tới nhiều lĩnh vực con trong ngành vật lý học. Giáo sư Đàm Thanh Sơn đã có những nghiên cứu quan trọng trong các lĩnh vực như động lực học lượng tử, lý thuyết vật lý hạt nhân, vật lý chất rắn và vật lý nguyên tử.
Đóng góp quan trọng nhất của giáo sư Đàm Thanh Sơn là nghiên cứu về tính nhị nguyên giữa các lỗ đen trong không gian anti-de Sitter, và các chất lỏng tương tác mạnh. Nghiên cứu ban đầu của ông cùng Policastro và Starinets về độ nhầy của Plasma cũng mở ra hướng nghiên cứu mới trong vật lý ion nặng và lý thuyết dây. Bên cạnh đó, ông còn hợp tác cùng Sachdev, Herzog và các nhà khoa học khác để xây dựng nên lý thuyết về tính hai mặt AdS/CFT, và biến nó thành một công cụ lý thuyết quan trọng trong ngành vật lý chất rắn.
Các nhà khoa học được nhận giải Simons Investigators sẽ được cấp nguồn tài trợ hàng năm lên tới 100.000 USD, kéo dài trong 5 năm và có thể gia hạn thêm 5 năm tiếp theo. Quỹ còn trao 10.000 USD tài trợ cho tổ chức nghiên cứu nơi các nhà khoa học đang làm việc và công tác.
Quỹ Simons chính thức ra đời năm 1994, do 2 nhà khoa học Kim và Marilyn Simons thành lập. Quỹ có nhiệm vụ tìm kiếm các nhà khoa học có thành tựu lớn và thúc đẩy họ thực hiện các nghiên cứu mới trong toán học và các ngành khoa học cơ bản.