Ngày nay, ngồi xe qua cầu Bình Lợi mới, người ta chỉ còn thấy tàn tích cây cầu xưa cũ với dấu hoen gỉ theo thời gian. Cầu Bình Lợi cũ thuộc tuyến đường sắt Sài Gòn - Nha Trang được hoàn thành tháng 2/1902. Đây là cây cầu đầu tiên vượt sông Sài Gòn, kết nối Sài Gòn với miền Đông, miền Trung và các tỉnh phía Bắc Việt Nam.Trong hồi ký của toàn quyền Paul Doumer ghi: Năm 1897, vào thời điểm đấu thầu thi công cây cầu bắc qua sông Hồng (Cầu Long Biên) ở Hà Nội, cầu Thành Thái (cầu Tràng Tiền) ở Huế, toàn quyền Paul Doumer quyết định xây cầu Bình Lợi vượt sông Sài Gòn.Như vậy, nếu tính từ thời gian đào hố móng, xây trụ và nối những nhịp cầu đầu tiên thì cầu Bình Lợi đã trải qua ba thế kỷ và chính thức được khánh thành vào tháng 1/1902, tức trước cả thời điểm thông xe cầu Long Biên một tháng...Hồi ký toàn quyền Paul Doumer cũng ghi rõ việc xây dựng cây cầu đầu tiên bắc qua sông Sài Gòn được thực hiện bởi nhà thầu Levallois - Perret (Công ty Société de Construction Levallois - Perret, tiền thân là Công ty Compagnie des Etablissements Eiffel).Theo Paul Doumer, trong quá trình thi công đã thay đổi bản thiết kế ban đầu của cầu Bình Lợi: phải gia cố móng, dầm cầu để chịu được tải trọng đoàn xe lửa khổng lồ. Có những trụ cầu được cắm sâu tới 31m kể từ đáy sông.Công nghệ xây dựng Bình Lợi tương tự cầu Long Biên với tổng công trình sư, đốc công người Pháp, còn thợ thuyền làm việc chủ yếu do người Việt đảm nhiệm.Những người thợ khỏe mạnh và can đảm ngồi vào caisson (một dạng thùng kín bằng kim loại) được cung cấp khí thở để đào móng trụ. Việc cực nhọc và nguy hiểm nhất của công trình, mỗi ca làm việc của họ chỉ khoảng 4 giờ.Toàn bộ thép được chở từ Pháp sang. Khi khánh thành, cầu dài 276 m với 6 nhịp được làm bằng kim loại, trong đó có một nhịp cầu quay dài 40 m để cho tàu thuyền tự do qua lại.Cầu có nhịp quay phía bờ Thủ Đức cho tàu thuyền qua lại. Đây là nét đặc trưng của cây cầu này. Nếu cầu quay (cầu Khánh Hội ngày nay), cầu Tam Bạc (Hải Phòng) có nhịp quay ở giữa độ cho tàu thuyền qua lại 2 bên thì cầu Bình Lợi quay ở phía bờ, có lẽ do lòng sông ở phía bờ Thủ Đức sâu hơn.Cầu Bình Lợi ban đầu chỉ cho lưu thông một chiều. Bên này lưu thông thì bên kia phải đợi. Khi con nước lên, cầu quay cho tàu thuyền qua lại, mọi hoạt động giao thông ở hai đầu cầu dừng lại.Do thời gian tồn tại hơn trăm năm, cầu đường sắt Bình Lợi đã xuống cấp. Hơn thế do nhu cầu chuyên chở hàng hóa và vật liệu xây dựng với khối lượng lớn nên các tàu nhiều lần va đập và mắc kẹt tại cầu Bình Lợi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cầu.Năm 2015, một sà lan chở đá xây dựng từ phía hạ nguồn lên đã tông mạnh vào cầu làm thanh ray tàu lửa bị dịch chuyển lệch hẳn sang một bên, trong khi các dầm gỗ cố định của đường ray gắn trên cầu Bình Lợi bị gãy khiến tàu không thể qua lại khu vực cầu.Đặc biệt là từ khi cầu Bình Lợi mới được xây dựng thì cầu đường sắt Bình Lợi cũ đã hết công năng. Năm 2020, cầu được tiến hành tháo dỡ, tuy nhiên hai nhịp cầu sắt cũ và tháp canh cầu phía bờ Thủ Đức được giữ lại để bảo tồn nguyên trạng.Mời độc giả xem video:Giá trị thực của hoa lan đột biến. Nguồn: VTV24.
Ngày nay, ngồi xe qua cầu Bình Lợi mới, người ta chỉ còn thấy tàn tích cây cầu xưa cũ với dấu hoen gỉ theo thời gian.
Cầu Bình Lợi cũ thuộc tuyến đường sắt Sài Gòn - Nha Trang được hoàn thành tháng 2/1902. Đây là cây cầu đầu tiên vượt sông Sài Gòn, kết nối Sài Gòn với miền Đông, miền Trung và các tỉnh phía Bắc Việt Nam.
Trong hồi ký của toàn quyền Paul Doumer ghi: Năm 1897, vào thời điểm đấu thầu thi công cây cầu bắc qua sông Hồng (Cầu Long Biên) ở Hà Nội, cầu Thành Thái (cầu Tràng Tiền) ở Huế, toàn quyền Paul Doumer quyết định xây cầu Bình Lợi vượt sông Sài Gòn.
Như vậy, nếu tính từ thời gian đào hố móng, xây trụ và nối những nhịp cầu đầu tiên thì cầu Bình Lợi đã trải qua ba thế kỷ và chính thức được khánh thành vào tháng 1/1902, tức trước cả thời điểm thông xe cầu Long Biên một tháng...
Hồi ký toàn quyền Paul Doumer cũng ghi rõ việc xây dựng cây cầu đầu tiên bắc qua sông Sài Gòn được thực hiện bởi nhà thầu Levallois - Perret (Công ty Société de Construction Levallois - Perret, tiền thân là Công ty Compagnie des Etablissements Eiffel).
Theo Paul Doumer, trong quá trình thi công đã thay đổi bản thiết kế ban đầu của cầu Bình Lợi: phải gia cố móng, dầm cầu để chịu được tải trọng đoàn xe lửa khổng lồ. Có những trụ cầu được cắm sâu tới 31m kể từ đáy sông.
Công nghệ xây dựng Bình Lợi tương tự cầu Long Biên với tổng công trình sư, đốc công người Pháp, còn thợ thuyền làm việc chủ yếu do người Việt đảm nhiệm.
Những người thợ khỏe mạnh và can đảm ngồi vào caisson (một dạng thùng kín bằng kim loại) được cung cấp khí thở để đào móng trụ. Việc cực nhọc và nguy hiểm nhất của công trình, mỗi ca làm việc của họ chỉ khoảng 4 giờ.
Toàn bộ thép được chở từ Pháp sang. Khi khánh thành, cầu dài 276 m với 6 nhịp được làm bằng kim loại, trong đó có một nhịp cầu quay dài 40 m để cho tàu thuyền tự do qua lại.
Cầu có nhịp quay phía bờ Thủ Đức cho tàu thuyền qua lại. Đây là nét đặc trưng của cây cầu này. Nếu cầu quay (cầu Khánh Hội ngày nay), cầu Tam Bạc (Hải Phòng) có nhịp quay ở giữa độ cho tàu thuyền qua lại 2 bên thì cầu Bình Lợi quay ở phía bờ, có lẽ do lòng sông ở phía bờ Thủ Đức sâu hơn.
Cầu Bình Lợi ban đầu chỉ cho lưu thông một chiều. Bên này lưu thông thì bên kia phải đợi. Khi con nước lên, cầu quay cho tàu thuyền qua lại, mọi hoạt động giao thông ở hai đầu cầu dừng lại.
Do thời gian tồn tại hơn trăm năm, cầu đường sắt Bình Lợi đã xuống cấp. Hơn thế do nhu cầu chuyên chở hàng hóa và vật liệu xây dựng với khối lượng lớn nên các tàu nhiều lần va đập và mắc kẹt tại cầu Bình Lợi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cầu.
Năm 2015, một sà lan chở đá xây dựng từ phía hạ nguồn lên đã tông mạnh vào cầu làm thanh ray tàu lửa bị dịch chuyển lệch hẳn sang một bên, trong khi các dầm gỗ cố định của đường ray gắn trên cầu Bình Lợi bị gãy khiến tàu không thể qua lại khu vực cầu.
Đặc biệt là từ khi cầu Bình Lợi mới được xây dựng thì cầu đường sắt Bình Lợi cũ đã hết công năng. Năm 2020, cầu được tiến hành tháo dỡ, tuy nhiên hai nhịp cầu sắt cũ và tháp canh cầu phía bờ Thủ Đức được giữ lại để bảo tồn nguyên trạng.
Mời độc giả xem video:Giá trị thực của hoa lan đột biến. Nguồn: VTV24.