Xuất huyết tiêu hóa là tình trạng chảy máu trong đường tiêu hóa, thường do tổn thương ở dạ dày hoặc tá tràng. Bệnh không chỉ xảy ra ở người cao tuổi mà ngày càng gặp ở người trẻ vì lối sống thiếu khoa học. Đáng nói, phần lớn nguyên nhân xuất phát từ những thói quen sinh hoạt hằng ngày mà ít ai ngờ tới.

Nhiều người vẫn chủ quan với những thói quen tưởng chừng vô hại như uống thuốc giảm đau tùy tiện, nhịn ăn sáng hay lạm dụng rượu bia. Tuy nhiên, chính những hành động nhỏ này lại âm thầm phá hủy dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét và dẫn đến xuất huyết tiêu hóa, một biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Dấu hiệu cảnh báo xuất huyết tiêu hóa

Người bị xuất huyết tiêu hóa thường có các biểu hiện như nôn ra máu, đi ngoài phân đen, mệt lả, tụt huyết áp, da xanh xao và vã mồ hôi. Một số trường hợp chảy máu ồ ạt có thể dẫn đến choáng, hôn mê nếu không được cấp cứu kịp thời. Việc nhận biết sớm và đưa người bệnh đến bệnh viện ngay là yếu tố sống còn.

Những thói quen tưởng vô hại nhưng cực kỳ nguy hiểm

Uống thuốc giảm đau, chống viêm tùy tiện: Nhiều người có thói quen dùng thuốc giảm đau, hạ sốt hay chống viêm (như aspirin, ibuprofen) mà không có chỉ định của bác sĩ. Các thuốc này ức chế men bảo vệ niêm mạc dạ dày, khiến axit dễ tấn công và gây loét, chảy máu.

Lạm dụng rượu bia và thuốc lá: Rượu bia làm tăng tiết axit, gây tổn thương niêm mạc và giãn mạch máu dạ dày – điều kiện thuận lợi dẫn tới xuất huyết. Trong khi đó, nicotine trong thuốc lá làm giảm lượng máu nuôi dưỡng niêm mạc, khiến tổn thương khó lành và dễ tái phát.

Nhịn ăn sáng hoặc ăn uống thất thường: Dạ dày tiết axit ngay cả khi không có thức ăn, vì vậy nếu nhịn ăn lâu, axit sẽ “ăn mòn” niêm mạc, hình thành vết loét. Khi ăn uống thất thường, cơ thể khó điều hòa dịch vị, làm gia tăng nguy cơ viêm dạ dày và xuất huyết.

Ăn cay, uống cà phê và nước ngọt có gas quá mức: Các thực phẩm này kích thích tiết axit, làm dạ dày hoạt động quá tải. Nếu duy trì trong thời gian dài, lớp niêm mạc dễ bị bào mòn, gây viêm loét và chảy máu.

Tự ý dùng thuốc dạ dày khi đau: Nhiều người nghĩ chỉ cần uống thuốc chống axit hay thuốc bao niêm mạc là sẽ khỏi đau dạ dày, nhưng việc tự điều trị có thể che lấp triệu chứng bệnh nghiêm trọng hơn, khiến xuất huyết không được phát hiện kịp thời.

Ai dễ bị xuất huyết tiêu hóa?

Nguy cơ cao gặp ở người thường xuyên uống rượu bia, hút thuốc, người mắc bệnh gan, xơ gan, viêm loét dạ dày tá tràng mạn tính, hoặc người phải sử dụng thuốc chống đông, corticoid dài ngày. Ngoài ra, stress kéo dài và chế độ ăn uống thiếu khoa học cũng là yếu tố làm bệnh dễ khởi phát.

Cách phòng tránh hiệu quả

Ăn uống đúng giờ, tránh bỏ bữa sáng.

Hạn chế rượu, bia, cà phê, nước ngọt có gas và đồ cay.

Không tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng viêm hay thuốc dạ dày.

Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng kéo dài.

Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có tiền sử viêm loét dạ dày.

Khi nào cần đi khám ngay?

Nếu xuất hiện các dấu hiệu như đau thượng vị dữ dội, nôn ra máu, đi ngoài phân đen, chóng mặt, mệt lả, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức. Việc chậm trễ có thể khiến người bệnh mất máu nghiêm trọng, dẫn tới sốc và tử vong.

Xuất huyết tiêu hóa không phải là bệnh xa lạ, nhưng điều đáng sợ là nó có thể khởi phát từ những thói quen tưởng chừng vô hại trong cuộc sống hằng ngày. Chỉ khi thay đổi lối sống, ăn uống và dùng thuốc đúng cách, chúng ta mới thật sự bảo vệ được hệ tiêu hóa và sức khỏe của chính mình.