Hỏi: Người nhà tôi bị ngất đưa đến bệnh viện xét nghiệm để tìm nguyên nhân, trong khi chờ kết quả xét nghiệm bác sĩ đã cho thực hiện phương pháp nằm trên bàn và quay nghiêng. Xin hỏi, điều này có ý nghĩa gì? - Đỗ Thị Tú (Đống Đa, Hà Nội).
PGS.TS Nguyễn Quang Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội trả lời: Khi chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng có một lượng máu di chuyển tới hệ thống tĩnh mạch ở phía dưới cơ hoành. Ước tính có khoảng 0,5 - 1 lít máu dịch chuyển trong 10 giây đầu tiên.
Hơn nữa, khi đứng lâu áp lực xuyên thành mao mạch tăng cao ở các bộ phận của cơ thể sẽ làm cho huyết tương từ lòng mạch đi vào trong khoảng kẽ. Khoảng 15 - 20% (700ml) huyết tương giảm xuống trong vòng 10 phút ở người khoẻ mạnh. Do ứ đọng máu ở hệ tĩnh mạch (gây ra do trọng lượng) và giảm huyết tương, lượng máu tĩnh mạch trở về tim bị giảm xuống, do đó làm giảm áp lực đổ đầy tim và làm giảm thể tích tống máu.
Việc điều chỉnh nhanh trong thời gian ngắn sự thay đổi áp lực tư thế thông qua con đường thần kinh của hệ thống thần kinh tự động. Sự suy giảm cơ chế bù trừ này khi đứng đóng vai trò quan trọng ở phần lớn bệnh nhân ngất. Đây chính là cơ sở khoa học cho việc sử dụng nghiệm pháp bàn nghiêng trong đánh giá bệnh nhân ngất.