Trong quá trình thanh tra 22 dự án, Thanh tra Chính phủ (TTCP) ngoài việc phát hiện hàng loạt dự án đội vốn nghìn tỷ ở Hải Phòng thì còn vạch trần nhiều sai phạm “khủng” trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản ở thành phố này giai đoạn 2010-2017.
Sai từ đấu thầu….
Cụ thể, theo TTCP, ngay từ công tác đấu thầu các dự án bị đội vốn sau này đã tồn tại nhiều hạn chế, thiếu sót từ khâu lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch đấu thầu đến tổ chức thực hiện.
Trong đó, việc lập thẩm định và phê duyệt kế hoạch đấu thầu chưa sát thực tế, chưa tổng thể và khoa học về thời gian, do vậy quá trình triển khai không khả thi. Cùng với nhiều nguyên nhân tác động từ chậm tiến độ, điều chỉnh dự án đầu tư, quy mô các hạng mục dự án, thời gian thực hiện dẫn đến kế hoạch đấu thầu phải điều chỉnh nhiều lần.
Ví dụ như dự án đê biển Nam Đình Vũ từ tháng 12/2009 đến tháng 12/2014 đã 7 lần phê duyệt và điều chỉnh kế hoạch đấu thầu, dự án đường 356 từ 2010 đến 2017 với 5 lần điều chỉnh kế hoạch đấu thầu.
 |
| Ảnh minh họa. |
Việc tổ chức thực hiện các gói thầu chưa chấp hành theo kế hoạch đấu thầu được duyệt như việc chủ đầu tư chia nhỏ các gói thầu. Cụ thể, dự án Đê tả Lạch Tray chia 5 gói thầu xây lắp thành 7 gói thầu; một gói thầu bảo hiểm công trình thành 3 gói và một gói thầu giám sát thi công xây dựng được chia thành 4 gói…
Bên cạnh đó, cũng theo TTCP, các gói thầu triển khai chưa có kế hoạch vốn, điều kiện triển khai công tác đấu thầu không đảm bảo theo quyết định phê duyệt dự án. Ví dụ, Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Đông Khê 2 tại phường Đằng Giang (Quận Ngô Quyền) chủ đầu tư đã thực hiện triển khai 9 gói thầu chưa có phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được cấp thẩm quyền phê duyệt.
Về nghiệp vụ đấu thầu, chủ đầu tư không thành lập tổ chuyên gia xét thầu một số gói thầu tư vấn số 1,2,3 và gói thầu xây lắp số 4 G3 của dự án đường bao phía Đông Nam quận Hải An; tổ tư vấn chấm thầu không có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác đấu thầu như ở gói thầu số 1 thuộc dự án đường liên phường quận Hải An và dự án trường THPT Trần Phú (giai đoạn 1) với 5/4 thành viên tổ chuyên gia đấu thầu không có chứng chỉ đào tạo nghiệp vụ đấu thầu.
Ngoài ra, cũng theo TTCP hồ sơ dự thầu không đầy đủ tiêu chí đánh giá năng lực đã thực hiện các dự án. Cụ thể hơn, hồ sơ dự thầu chỉ liệt kê danh mục dự án đã thực hiện, không có hợp đồng và các tài liệu chứng minh năng lực nhà thầu về bằng cấp chứng chỉ nghiệp vụ, lý lịch thiết bị máy móc; hồ sơ năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu thực hiện các dự án tương ứng về giá trị quy mô, tính chất cho thầy một số nhà thầu được lựa chọn chưa đảm bảo yêu cầu; việc thực hiện đấu thầu, chỉ định thầu không đúng với thời gian theo kế hoạch đấu thầu đã được duyệt; thỏa thuận liên danh không phân chia giá trị cụ thể chi tiết của từng thành viên ở các gói thầu...
….tới tài chính
Quá trình thanh tra, TTCP cũng phát hiện tổng số sai phạm về tài chính ở một số dự án tại Hải Phòng lên tới 59,1 tỷ đồng. Trong đó, dự án cải tạo nâng cấp đường 356 đoạn 2A từ ngã ba Nguyễn Bỉnh Khiêm đến đập Đình Vũ đề nghị giảm trừ 2,7 tỷ đồng; Dự án xây dựng nút giao khác mức giữa đường Lê Hồng Phong với đường Nguyễn Bỉnh Khiêm đề nghị giảm trừ giá trị hợp đồng gói thầu số 5 xây lắp nút giao khác mức là 815,8 triệu đồng.
Dự án kiên cố hóa và điều chỉnh cục bộ hướng tuyến đê tả Lạch Tray từ An Đồng đến Cầu Rào đề nghị giảm trừ đến 2,4 tỷ đồng. Trong đó, điều chỉnh giảm chi phí dự phòng trong dự toán là 2 tỷ đồng, giảm trừ thanh, quyết toán các gói thầu như gói thầu số 04a là 62,8 triệu, gói thầu số 06a là 236 triệu; gói số 08a là 92,1 triệu đồng.
Dự án củng cố nâng cấp đê biển Bạch Đằng cũng bị đề nghị giảm trừ 1,37 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng đường bao phía Đông Nam quận Hải An đề nghị giảm trừ 7 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng tuyến đường trục chính giao thông Khu đô thị và Khu công nghiệp Bến Rừng, Khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải, kiểm tra chi phí hợp đồng xây dựng gói thầu xây lắp số 10A đề nghị giảm trừ 2,2 tỷ đồng.
Dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến đê biển Nam Đình Vũ thuộc khu Kinh tế Đình Vũ, riêng gói thầu rà phá bom mìn vật liệu nổ đề nghị giảm trừ là 3,6 tỷ đồng.
Dự án đường trục chính Tây Nam KCN Đình Vũ, đề nghị giảm trừ với giá trị 12,2 tỷ; Dự án đầu tư xây dựng cầu Khuế (Hải Phòng) đề nghị giảm trừ 4,2 tỷ; dự án xây dựng cầu Hàn đề nghị phê duyêt dự toán giảm trừ là 7,6 tỷ đồng; dự án xây dựng cầu Đăng đề nghị phê duyệt dự toán giảm trừ là 8,3 tỷ đồng giá trị được duyệt trong tổng mức đầu tư không đúng; dự án Đầu tư xây dựng Hạ tầng kỹ thuật KĐT mới Bắc sông Cấm đề nghị giảm trừ 4,4 tỷ đồng; dự án tuyến đường trục chính 100m Lạch Tray – Hồ Đông đề nghị giảm trừ 1,5 tỷ đồng...