Khi mùa thu chuyển sang đông hoặc thời tiết giao mùa nóng lạnh thất thường, các bệnh hô hấp như cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản và thậm chí viêm phổi có xu hướng tăng mạnh. Chủ quan trong chăm sóc sức khỏe vào thời điểm này có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ em và người cao tuổi. Khi sức đề kháng giảm, cơ thể trở nên dễ bị virus và vi khuẩn tấn công, khiến nhiều người nhập viện vì các triệu chứng tưởng chừng đơn giản như ho, sốt và mệt mỏi.

Thời điểm nhạy cảm với bệnh hô hấp

Chuyển mùa là khoảng thời gian thời tiết thay đổi nhanh, nhiệt độ và độ ẩm dao động mạnh. Cơ thể con người cần thời gian để thích nghi, trong khi hệ miễn dịch thường suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho các virus và vi khuẩn gây bệnh phát triển. Trẻ nhỏ, người cao tuổi, người có bệnh lý mạn tính như hen suyễn, tiểu đường, tim mạch… đặc biệt dễ mắc bệnh hô hấp.

Các bệnh phổ biến trong thời gian này bao gồm: Cảm cúm thông thường, viêm mũi, viêm họng; Viêm phế quản, viêm phổi do virus hoặc vi khuẩn; Các đợt bùng phát cơn hen suyễn ở người có bệnh nền.

Dấu hiệu cảnh báo sớm

Người bệnh cần chú ý những triệu chứng sớm để can thiệp kịp thời: Sốt nhẹ hoặc cao, ớn lạnh; Ho, đau họng, chảy nước mũi; Khó thở, tức ngực, mệt mỏi kéo dài… Khi xuất hiện các dấu hiệu nặng hoặc kéo dài hơn 3–5 ngày, cần đến cơ sở y tế để khám và điều trị, tránh biến chứng nặng.

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả

Để giảm nguy cơ mắc các bệnh hô hấp khi thời tiết chuyển mùa, các chuyên gia y tế khuyến cáo thực hiện đồng thời nhiều biện pháp, vừa nâng cao sức đề kháng, vừa hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh.

Giữ ấm cơ thể: Khi ra ngoài, nên mặc đủ ấm, đội mũ, quàng khăn, đi tất và giày kín để tránh tiếp xúc trực tiếp với gió lạnh. Vào buổi sáng sớm hoặc tối muộn, nhiệt độ giảm mạnh, việc giữ ấm là cần thiết để bảo vệ hệ hô hấp, đặc biệt ở trẻ em, người cao tuổi và những người có bệnh mạn tính.

Tăng cường đề kháng: Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong phòng bệnh. Nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như cam, bưởi, ổi, thực phẩm giàu kẽm như hải sản, trứng, đậu hạt, đồng thời duy trì lượng protein hợp lý từ thịt nạc, cá, sữa. Uống đủ nước mỗi ngày giúp cơ thể thanh lọc, duy trì niêm mạc hô hấp khỏe mạnh. Ngoài ra, vận động nhẹ nhàng, đều đặn, ngủ đủ giấc và tránh căng thẳng giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả.

Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, nhất là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi tiếp xúc với bề mặt công cộng. Khi đến nơi đông người hoặc trong mùa dịch, nên đeo khẩu trang y tế đúng cách để hạn chế hít phải virus và vi khuẩn.

Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc gần với những người có dấu hiệu ho, sốt, chảy mũi. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh hô hấp, cần tách riêng phòng, vệ sinh đồ dùng cá nhân và thông gió thường xuyên để ngăn lây nhiễm.

Tiêm phòng đầy đủ: Tiêm vaccine cúm hàng năm là biện pháp phòng bệnh chủ động và hiệu quả, đặc biệt với trẻ em, người cao tuổi và những người mắc bệnh mạn tính. Ngoài vaccine cúm, cần cân nhắc các loại vaccine khác theo hướng dẫn của bác sĩ để tăng cường phòng bệnh trong mùa giao mùa.

Thực hiện đồng thời các biện pháp này giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, hạn chế lây lan và bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình trong giai đoạn thời tiết thay đổi.

Các bác sĩ nhấn mạnh, việc chủ động phòng ngừa và nhận biết sớm triệu chứng bệnh hô hấp là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe. Không tự ý dùng thuốc khi chưa có hướng dẫn y tế, tránh biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là viêm phổi. Giao mùa là khoảng thời gian cơ thể dễ tổn thương nên mỗi gia đình cần chủ động bảo vệ bản thân và người thân.