Chị Trà kể, quê chị ở Phú Thọ từ nhỏ đã quen ăn món cá thính. Cá thính có vị thơm ngon đặc trưng, hầu hết ai ăn cũng thích bởi vị mặn của thịt cá được ướp kỹ xen lẫn chút vị chua sau khi ủ, nhưng nhai kỹ sẽ thấy vị ngọt thơm đọng lại trong miệng. Đặc biệt, thịt cá thính không khô như cá mắm biển, lúc mang chế biến thớ thịt vẫn màu hồng, thơm mềm hấp dẫn.
“Tháng 6/2020, mình sinh bé đầu lòng, nghỉ thai sản 6 tháng. Ở nhà chăm con có nhiều thời gian, mình mua cá trắm về làm cá thính để cả nhà ăn đổi bữa. Tiện mình làm thêm vài hộp nhỏ chia làm quà cho mấy chị đồng nghiệp cùng công ty, mời họ ăn thử đặc sản Phú Thọ. Không ngờ, ai ăn cũng khen lạ miệng, đưa cơm. Họ bảo mình làm bán thêm”, chị Trà kể.
 |
| Cá thính tẩm ướp xong sẽ được chị Trà chia vào từng hộp với nhiều trọng lượng khác nhau |
Theo chị Trà, món cá thính làm không khó. Nguyên liệu gồm nhiều loại cá khác nhau, như cá mè, cá trôi, cá mương, chá chim, cá trắm hoặc cá chày vị cũng rất thơm.
Quan trọng nhất, cá làm thính phải là cá tươi sống, mua về làm thật sạch, đánh vảy, bỏ ruột, rửa sạch những màng đen trong bụng cá rồi cắt thành thừng miếng to bằng bàn tay, dày khoảng 1 cm là vừa. Sau đó, cá được xếp vào hộp theo tỷ lệ một lượt cá, một lượt muối, ướp khoảng một ngày thì lấy ra, trộn đều với bột thính ngô rồi đậy nắp kín. Nếu có thêm ít lá ổi đặt trên cá sẽ giúp cá thơm hơn. Cá thính để độ một tuần là có thể dùng được.
Chị Trà lưu ý, cá thính ngon hay không, ngoài việc cá phải đảm bảo tươi sống thì tỷ lệ muối ướp cũng vô cùng quan trọng. Nếu ướp ít muối quá, cá sẽ bị hỏng; nhiều muối quá, cá sẽ mặn khó ăn. Ngoài ra, thính ngô cũng quan trọng, ngô làm thính bột phải mới, không bị mối mọt mới thơm, cá mới dậy mùi.
Cá thính tẩm ướp xong được chia vào từng hộp, với trọng lượng khác nhau: 2kg, 3kg, 5kg,... Với khách ăn thử, chị đóng túi 0,5kg, 1kg. Giá cá thính tùy vào nguyên liệu cá: cá mè, cá mương có giá 130.000 đồng/kg; cá trắm cỏ 200.000 đồng/kg; cá trôi, cá chim 150.000 đồng/kg. Trung bình mỗi ngày, chị bán khoảng 30 đến 40kg. Trừ chi phí, chị thu về 7-8 triệu đồng/tháng.
 |
| Thịt cá thính không khô như cá mắm biển, lúc mang chế biến thớ thịt vẫn màu hồng, thơm mềm hấp dẫn. |
“Làm cá thính cũng không quá vất vả, điều quan trọng là mình tìm được nguồn cá tươi ngon, sạch, hàng ngày họ sẽ giao tận nhà. Vậy nên hết 6 tháng ở cữ, đi làm trở lại, mình vẫn duy trì làm cá thính bán để tăng thêm thu nhập gia đình", chị Trà cho hay.
Hết giờ hành chính trên công ty, chị Trà tranh thủ làm cá thính theo đơn khách đặt. Riêng hai ngày thứ Bảy, Chủ nhật chị chốt đơn, làm và giao cá nhiều nhất.
Cá thính giao cho khách là cá tươi, sau khi đã tẩm ướp kỹ càng, khách về chỉ việc bỏ ra rán, nướng lên ăn. Nếu bỏ tủ mát, cá thính có thể giữ cả tháng. Tại Phú Thọ quê chị, người dân làm cá thính dự trữ làm thức ăn quanh năm; do đó, ướp cá xong phải để 3 tháng mới lấy cá ra, thay thính mới, thay 3 lần bột thính mới cho cá vào lọ, làm chua như vậy có thể để được vài năm.
Chị Thanh, một cơ sở bán cá thính online, chia sẻ: “Tôi nhập bán cá thính gần 2 năm nay. Món này bán mùa đông sẽ đắt khách hơn vì trời se lạnh, khách thích ăn cá thính rán, cá thính nướng than hoa đều rất đưa cơm. Trung bình mỗi ngày, nhà tôi bán hết 40kg cá thính, trừ chi phí thu về khoảng 300.000 đồng tiền lời”.
Là người nghiện món cá thính, chị Vân ở Thái Thịnh, nhận xét: “Cá thính có vị thơm rất riêng, nhất là món cá thính nướng than hoa bởi hương vị đậm đà và đặc biệt hơn. Chất thịt cá không khô như cá mắm biển, không nhão thịt như cá nướng tươi hoặc cá rán. Gỡ cá ra, thớ thịt cá có màu hồng sẫm. Khi ăn, vị thơm của thịt cá và mùi thơm của thính quyện vào nhau tạo nên hương vị đặc biệt rất khó tả. Năm nào tới mùa đông mình cũng đặt mua 5kg về ăn dần, cả nhà đều thích vì cá thính rất đưa cơm”.
Còn theo chị Hạnh ở Mỹ Đình, năm ngoái chị được đồng nghiệp quê Phú Thọ tặng cho 2kg cá thính. Mùi thật sự rất thơm nhưng vị mặn quá bởi nhà chị ăn nhạt. Thế nên, chị đem cho chị gái thì nhà chị ấy ai cũng thích, còn dặn mua thêm giúp.
