Vừa qua, Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu thi công xây dựng trị giá hơn 8,1 tỷ đồng. Đơn vị trúng thầu là một liên danh quen thuộc trên thị trường xây dựng tỉnh Đồng Nai, với giá trúng thầu chỉ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước một khoản 5,6%, làm dấy lên những băn khoăn về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế thực sự trong hoạt động đấu thầu.

Tỷ lệ tiết kiệm chỉ hơn 5%

Theo thông tin công khai, ngày 23/9/2025, ông Đào Quang Đán, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng, đã ký Quyết định số 1351/QĐ-CSPR phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Thi công xây dựng" thuộc dự án "Bọc inox mương đánh đông, hồ tiếp nhận, mương cán kéo tại nhà máy chế biến Long Hà".

Gói thầu này có giá được duyệt là 8.143.225.764 đồng, sử dụng nguồn vốn từ Quỹ Đầu tư Phát triển của Công ty. Đơn vị trúng thầu là Liên danh Công ty Phúc Thành với giá trúng 7.687.205.143 đồng. Như vậy, so với giá gói thầu, giá trúng thầu chỉ thấp hơn khoảng 456 triệu đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm 5,6%.

Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu (E-HSDT) số 156/BC-MN ngày 15/9/2025 của đơn vị tư vấn là Công ty TNHH Tư vấn Đấu thầu Miền Nam cho thấy, có 3 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu. Cả ba nhà thầu, bao gồm Liên danh Công ty Phúc Thành, Liên danh Công ty TNHH Tùng Duy Đức (giá dự thầu 7.879.789.789 đồng) và Công ty Cổ phần Cơ khí Cao su (giá dự thầu 7.980.140.000 đồng), đều được đánh giá "Đạt" yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật. Liên danh Công ty Phúc Thành được xếp hạng nhất và trúng thầu do có giá chào thấp nhất.

Việc tất cả các nhà thầu đều vượt qua vòng kỹ thuật nhưng giá dự thầu lại không có sự chênh lệch lớn về giá.

Năng lực của liên danh trúng thầu "khủng" đến đâu?

Liên danh trúng thầu gồm 2 thành viên: Công ty TNHH Tư vấn Dịch vụ Xây dựng Phúc Thành (Công ty Phúc Thành) và Công ty TNHH MTV Đầu tư Thương mại Xây dựng Bảo An (Công ty Bảo An). Dữ liệu cho thấy, đây đều là những "gương mặt" quen thuộc trong lĩnh vực đấu thầu tại tỉnh Đồng Nai và các khu vực lân cận.

Công ty Phúc Thành (MSDN: 3801197120) do bà Đào Thị Thanh Nhi làm Giám đốc, có địa chỉ tại phường Bình Phước, tỉnh Đồng Nai. Theo thống kê, công ty này đã tham gia 37 gói thầu và trúng đến 26 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu khoảng 70%. Riêng trong năm 2025, công ty đã tham gia 12 gói và trúng 6 gói. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả liên danh) lên đến hơn 92,9 tỷ đồng.

Tương tự, Công ty Bảo An (MSDN: 3801157417) do ông Võ Tấn Tài làm Giám đốc, cũng có địa chỉ tại tỉnh Đồng Nai. Doanh nghiệp này có lịch sử đấu thầu "hoành tráng" hơn với việc tham gia 104 gói thầu, trúng 58 gói. Chỉ tính riêng năm 2025, công ty đã tham gia 20 gói và được công bố trúng 10 gói. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả liên danh) của Bảo An là hơn 102,1 tỷ đồng.

Một điểm rất đáng chú ý là mối quan hệ "vừa hợp tác, vừa cạnh tranh" giữa hai thành viên liên danh. Dữ liệu ghi nhận, Công ty Phúc Thành và Công ty Bảo An đã từng "đối đầu" nhau tại ít nhất 11 gói thầu. Việc hai nhà thầu thường xuyên chạm trán rồi lại cùng nhau "kề vai sát cánh" trong một liên danh để trúng thầu là một hiện tượng không hiếm, nhưng luôn gợi ra những câu hỏi về sự sắp đặt và tính cạnh tranh thực sự.

Cần sự minh bạch và hiệu quả kinh tế

Quy mô của hai doanh nghiệp này được ghi nhận là doanh nghiệp nhỏ, với số nhân viên đăng ký chỉ khoảng 20 người. Việc liên tục trúng các gói thầu lớn đặt ra một câu hỏi về năng lực triển khai thực tế, liệu các công ty có đủ nguồn lực để thực hiện đồng thời nhiều dự án mà vẫn đảm bảo chất lượng và tiến độ?

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 đặc biệt nhấn mạnh các nguyên tắc về cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Điều 16 của Luật cũng quy định rất rõ các hành vi bị cấm như thông thầu, gian lận, cản trở, không bảo đảm công bằng, minh bạch".

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ nhận định: "Sự xuất hiện lặp đi lặp lại của một nhóm các nhà thầu tại các gói thầu của một số chủ đầu tư nhất định có thể là dấu hiệu của việc "chia sân", hạn chế cạnh tranh. Chủ đầu tư và đơn vị tư vấn có trách nhiệm xây dựng hồ sơ mời thầu với các tiêu chí hợp lý, không đưa ra các điều kiện nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu theo quy định tại khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu".

Sự minh bạch trong đấu thầu không chỉ dừng lại ở việc công khai kết quả, mà còn cần được thể hiện qua tính cạnh tranh thực chất và hiệu quả kinh tế mang lại cho Nhà nước và xã hội. Dư luận có quyền đặt câu hỏi và mong chờ sự giải trình từ các bên liên quan để hoạt động đầu tư công ngày càng minh bạch và hiệu quả hơn.