Mùa nước nổi, thường kéo dài từ tháng 9 đến tháng 11, là thời điểm vùng Đồng Tháp, An Giang, Long An chìm trong nước. Không chỉ là mùa đánh dấu sự phong phú về thủy sản, đây còn là lúc ẩm thực miền Tây trở nên rực rỡ với những nguyên liệu đặc trưng chỉ có trong mùa này.

Những món ăn dân dã, gắn liền với đời sống của người dân ven sông rạch, giờ đây trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách thích khám phá hương vị bản địa.

Bông súng – món quà từ đồng lũ

Khi những cánh đồng ngập nước ở An Giang, Long An, Đồng Tháp phủ sắc tím và trắng của bông súng, người dân lại rủ nhau đi hái từ lúc trời chưa sáng.

Loài hoa này có cọng dài, mọng nước, phần gốc trắng giòn và ngọt. Người dân thường ăn sống cùng mắm kho hoặc nấu canh chua, mang đến hương vị mộc mạc, thanh mát.

Hẹ nước – rau dại thành đặc sản

Ở vùng Đồng Tháp Mười, khi nước dâng cao, hẹ nước mọc dày đặc dưới các kênh rạch. Muốn hái, người dân phải lội xuống ruộng, nhổ cả gốc.

Rau hẹ nước giòn, ngọt, thường được dùng ăn kèm mắm kho hay thịt kho. Giá chỉ khoảng 20.000 đồng/kg, nhưng đây là món rau được nhiều du khách tìm mua để thưởng thức hương vị dân dã của mùa lũ.

Cá linh – “đặc sản chỉ đến hẹn lại lên”

Cá linh nhỏ bé nhưng giàu giá trị ẩm thực, chỉ xuất hiện mỗi mùa lũ. Từ loại cá gắn liền bữa cơm nghèo ngày trước, nay cá linh non trở thành đặc sản quý, được bán ở các chợ với giá 180.000–280.000 đồng/kg.

Cá linh kho mía, lẩu cá linh nấu bông điên điển hay mắm cá linh đều gói trọn hương vị miền sông nước. Năm 2024, món lẩu cá linh còn được Taste Atlas xếp hạng trong danh sách các món cá ngon nhất thế giới.

Cà na – trái cây dân dã mùa nước dâng

Cà na vốn được trồng để giữ đất bờ kênh, về sau lại trở thành loại quả gắn bó với mùa lũ. Khi chín, quả chuyển màu vàng nhạt, vị chua nhẹ pha chút chát.

Người dân hái cà na bằng xuồng hoặc trèo cây, sau đó chế biến thành món ăn vặt quen thuộc như cà na dầm muối ớt hay cà na ngào đường. Hiện nay, cà na Thái được trồng phổ biến hơn nhờ trái to, ít chua và cho thu hoạch quanh năm.

Chuột đồng – món ăn gợi tò mò

Nghe có vẻ lạ lẫm với du khách phương xa, nhưng chuột đồng đã trở thành món khoái khẩu của nhiều người miền Tây. Chuột sau khi sơ chế được chế biến đủ kiểu: quay lu, chiên giòn, xào sả ớt, khìa nước dừa…

Trong đó, chuột nướng chao nổi bật bởi hương thơm béo ngậy. Không chỉ có trong bữa cơm dân dã, nay các món từ chuột đồng đã xuất hiện trong thực đơn nhà hàng, quán nhậu khắp miền Tây.

Bông điên điển – vàng rực mùa lũ

Hoa điên điển nở vàng rực rỡ trong suốt 2–3 tháng mùa nước nổi. Để giữ hoa tươi, người dân thường hái lúc nửa đêm, khi bông còn là nụ.

Loài hoa này mang vị hơi đắng, nhai kỹ lại ngọt bùi, tạo nên nhiều món ngon quen thuộc: gỏi tép đồng, bánh xèo, canh chua cá linh… Đây là hình ảnh không thể thiếu trong ký ức mùa nước nổi của người miền Tây.

Gợi ý trải nghiệm cho du khách

Thời gian đẹp nhất: Từ tháng 9 đến tháng 11 hằng năm.

Nơi nên ghé:

Chợ Châu Đốc (An Giang): thiên đường của mắm và các đặc sản mùa nước nổi.

Khu sinh thái Tràm Chim (Đồng Tháp), làng nổi Tân Lập (Long An): nơi có thể thưởng thức trọn vẹn bữa ăn đặc sản.

Hoạt động thú vị: Ngồi xuồng giữa đồng nước, tự tay hái bông súng, bông điên điển, rồi thưởng thức món ăn do người dân địa phương chế biến.

Mùa nước nổi ở miền Tây không chỉ tạo nên khung cảnh sông nước mênh mông mà còn đem lại một “bàn tiệc” ẩm thực phong phú. Sáu đặc sản đặc trưng ấy vừa dân dã vừa tinh tế, đủ để làm say lòng bất cứ du khách nào một lần đặt chân đến miền Tây mùa lũ.