Sự kiện mở thầu Gói thầu số 1 thuộc dự án mua sắm thiết bị dạy học tại tỉnh Tây Ninh vừa qua đã tạo nên một "chấn động" nhẹ trong giới nhà thầu cung cấp thiết bị giáo dục khu vực phía Nam. Với 15 hồ sơ dự thầu và mức giảm giá kỷ lục, đây được xem là phép thử quan trọng cho các quy định mới về chống bán phá giá và đảm bảo chất lượng trong Luật Đấu thầu sửa đổi.

Sức hút từ gói thầu 31 tỷ đồng

Theo các tài liệu được công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, ngày 15/09/2025, ông Nguyễn Quang Thái - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Tây Ninh đã ký Quyết định số 557/QĐ-SGDĐT phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho Dự án "Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu cho các trường công lập trên địa bàn tỉnh Tây Ninh".

Trong đó, tâm điểm chú ý dồn về Gói thầu số 1: Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu môn toán cho các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Tây Ninh cũ năm 2025 (Mã TBMT: IB2500401119). Gói thầu này có giá dự toán là 31.183.234.000 đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách tỉnh, được đấu thầu rộng rãi qua mạng theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ.

Đến thời điểm đóng thầu vào 15h00 ngày 07/10/2025, Hệ thống ghi nhận sự tham gia của 15 nhà thầu, con số cho thấy mức độ cạnh tranh cực kỳ gay gắt trong lĩnh vực thiết bị giáo dục hiện nay.

Biên độ giá chênh lệch tới... 13 tỷ đồng

Phân tích dữ liệu từ Biên bản mở thầu ngày 07/10/2025 cho thấy một bức tranh đa dạng về chiến lược giá của các doanh nghiệp. Nếu chỉ xét thuần túy về yếu tố tài chính, cơ hội tiết kiệm cho ngân sách nhà nước tại gói thầu này là rất lớn.

Cụ thể, dẫn đầu cuộc đua về giá là Liên danh Gói thầu số 1 (với thành viên đứng đầu liên danh là Công ty TNHH Xây dựng - Thiết bị Phú Đăng). Nhà thầu này chào giá 17.988.755.000 đồng và có thư giảm giá 5%, đưa giá dự thầu sau giảm giá xuống còn 17.089.317.250 đồng.

So với giá gói thầu (31,18 tỷ đồng), mức giá của Liên danh Phú Đăng thấp hơn tới 14,09 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm khoảng 45,1%.

Bám đuổi sát nút ở vị trí thứ hai là Công ty TNHH Thương mại & Dịch vụ Vũ Tịnh với giá dự thầu 19.983.442.000 đồng.

Vị trí thứ ba thuộc về Liên danh Tây Ninh (đứng đầu là Công ty TNHH Một thành viên Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu An Hùng) với giá tham dự là 20.106.845.000 đồng.

Ở chiều ngược lại, nhóm nhà thầu chào giá sát trần (giảm giá không đáng kể) gồm:

• Công ty TNHH Thiết bị Giáo dục Hồng Anh: 30.398.498.000 đồng (Cao nhất trong 15 nhà thầu).
• Liên danh Diệp Thảo - Tân Văn: 30.351.598.000 đồng.
• Liên danh Nhà thầu Gói thầu số IB2500401119 (Công ty TNHH Nhật Tân đứng đầu): 30.017.225.000 đồng.

Sự chênh lệch giữa nhà thầu bỏ giá thấp nhất (17,08 tỷ đồng) và nhà thầu bỏ giá cao nhất (30,39 tỷ đồng) lên tới hơn 13,3 tỷ đồng. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về cơ cấu giá thành sản phẩm và tiêu chuẩn kỹ thuật mà các nhà thầu đang áp dụng. Liệu "tiền nào của nấy" hay đây là nỗ lực tối ưu hóa chi phí thực sự của doanh nghiệp?

Cần thận trọng với bài toán "giá thấp bất thường"

Trao đổi về hiện tượng chênh lệch giá quá lớn trong các gói thầu mua sắm hàng hóa, chuyên gia đấu thầu Đào Giang nhận định: "Việc tiết kiệm 45% ngân sách là tín hiệu đáng mừng, nhưng cũng là 'báo động đỏ' buộc Tổ chuyên gia phải làm việc hết công suất. Theo quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và Nghị định 214/2025/NĐ-CP, giá thấp không còn là yếu tố duy nhất quyết định chiến thắng. Chủ đầu tư phải làm rõ đơn giá này có đi kèm với thiết bị đúng quy chuẩn, xuất xứ rõ ràng và chế độ bảo hành đầy đủ hay không. Đặc biệt, cần cảnh giác với tình trạng bỏ thầu giá rẻ để trúng thầu rồi cung cấp hàng kém chất lượng hoặc tìm cách phát sinh chi phí sau này."

Đồng quan điểm, Luật sư Nguyễn Quốc Vũ (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích dưới góc độ pháp lý: "Thông tư 79/2025/TT-BTC và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật số 90/2025/QH15 đã quy định rất rõ về trách nhiệm giải trình. Đối với các hồ sơ có giá dự thầu thấp bất thường (dưới mức bình quân hoặc dưới một tỷ lệ nhất định so với dự toán), Bên mời thầu có quyền và nghĩa vụ yêu cầu nhà thầu làm rõ cấu thành đơn giá. Nếu nhà thầu không chứng minh được tính khả thi của đơn giá, hồ sơ đó hoàn toàn có thể bị loại để đảm bảo an toàn cho dự án và hiệu quả kinh tế thực chất."

Năng lực các nhà thầu: Ai sẽ là người chiến thắng?

Xét về cục diện, ngoài lợi thế về giá của Liên danh Phú Đăng, các nhà thầu còn lại cũng thể hiện sự quyết tâm thông qua các tỷ lệ giảm giá trực tiếp.

• Liên danh thiết bị các trường tiểu học, Tây Ninh (Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hoàng Thiên Lộc đứng đầu) giảm giá tới 10%, đưa giá về mức 20,9 tỷ đồng.
• Liên danh Gói thầu số 1 Tây Ninh (Công ty Cổ phần Giáo dục Mekong đứng đầu) thậm chí giảm giá sâu 13,1%, còn khoảng 22,48 tỷ đồng.

Tuy nhiên, cuộc đua vẫn còn ở phía trước. Việc đánh giá E-HSDT không chỉ dừng lại ở giá. Năng lực thực hiện hợp đồng tương tự, doanh thu bình quân hằng năm và đặc biệt là nhân sự, thiết bị thi công (lắp đặt) sẽ là những "màng lọc" khắt khe.

Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Tây Ninh, với tư cách là Chủ đầu tư, đang đứng trước áp lực phải lựa chọn được nhà thầu vừa đảm bảo tiết kiệm ngân sách (theo đúng tinh thần đầu tư công), vừa phải đảm bảo chất lượng thiết bị dạy học cho các em học sinh – mục tiêu tối thượng của ngành giáo dục.

Dư luận và cộng đồng doanh nghiệp đang chờ đợi kết quả xét thầu công tâm, minh bạch từ phía Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Tây Ninh. Liệu kỷ lục tiết kiệm 14 tỷ đồng có được xác lập, hay sẽ có những cú "lội ngược dòng" từ các nhà thầu có mức giá an toàn hơn?

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về kết quả lựa chọn nhà thầu của gói thầu này.