Mới đây, Công an Thanh Hóa thu giữ khoảng 10 tấn cá khoai sử dụng Formol bảo quản gây hoang mang dư luận. Nhiều gia đình lo lắng khi không biết làm thế nào để tránh mua phải các loại hải sản có chứa Formol cũng như các chất cấm nguy hiểm khác.
Thông tin trên Tạp chí Gia đình Việt Nam, chuyên gia dinh dưỡng Lê Thị Quỳnh Trang, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực cho biết, Formol là dung dịch bão hòa của formaldehyde trong nước. Formaldehyde là loại hóa chất với mùi cay hăng rất đặc trưng được sử dụng tương đối rộng rãi trong công nghiệp. Formaldehyde có thể hình thành từ những hoạt động của con người (đốt rác, khói thuốc lá...). Ở dạng thông thường Formol chứa 37% Formaldehyde tính theo khối lượng, 6-13% methanol phần còn lại là nước.
Tổ chức Y tế Thế giới liệt kê formaldehyde vào loại hóa chất độc hại đối với sức khỏe con người. Nguy hiểm hơn có thể gây ung thư đối với các cơ quan của cơ thể người… Bởi vì cơ thể người không có cơ chế đào thải Formaldehyde.
Nuốt phải Formol có thể gây viêm dạ dày, ruột cấp tính với triệu chứng đau miệng, đau bụng dữ dội, nôn, nôn ra máu, đái máu và tiếp theo là thiểu niệu (tình trạng lượng nước tiểu tính trong 24 giờ giảm), vô niệu (tình trạng không có nước tiểu trong bàng quang)... Tiếp xúc Formol qua da có thể gây hoại tử da, dị ứng, viêm da...
Hơn 10 tấn cá khoai đều chứa Formol bảo quản với hàm lượng rất cao. Ảnh DMS
Theo Bộ Y tế, tiếp xúc với formol có thể gây kích ứng da, mắt, đường hô hấp trên và dưới. Mức độ phơi nhiễm của người lao động phụ thuộc vào liều lượng, thời gian và vị trí công việc. Về cách nhận biết thực phẩm chứa Formol, nữ chuyên gia dinh dưỡng thông tin, hiện nay trên thị trường đã có loại kit kiểm tra Formol trong thực phẩm, đặc biệt dễ sử dụng và đã được Bộ Công an kiểm nghiệm và cấp phép.
“Với sản phẩm kit Test kiểm tra formol trong thực phẩm (Fomaldehyd) có thể dễ dàng sử dụng để kiểm tra xem liệu thực phẩm mà gia đình mình đang sử dụng có chứa loại hóa chất này không. Việc sử dụng kit vô cùng đơn giản không đòi hỏi bất cứ yếu tố kỹ thuật phức tạp nào”, bà Trang nói.
Ngoài ra, khi chọn mua thực phẩm là hải sản, bằng mắt thường, bà Lê Thị Quỳnh Trang hướng dẫn: “khi ấn nhẹ vào cá mà thấy mềm thì có khả năng cá không chứa Formol. Không chọn loại cá có biểu hiện: mang cá không còn màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm nhưng nhìn bề ngoài cá vẫn rất tươi; bên trong thịt nhũn, lỏng, không dính chặt với xương; dễ tróc vẩy và có mùi tanh khác thường”.
Đối với tôm, mực, nữ chuyên gia khuyên người tiêu dùng nên chọn những con còn tươi, nguyên con, đầu dính chặt với thân; sờ vào có cảm giác mềm dẻo, căng tự nhiên, độ đàn hồi cao; ngửi có mùi tanh đặc trưng, không có mùi lạ (như mùi khai, mùi hắc, mùi hôi…).
Theo danviet.vn, PGS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội khuyến cáo, người tiêu dùng nên lựa chọn mua thực phẩm tại các địa chỉ uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, hạn chế sử dụng các sản phẩm không rõ xuất xứ.
Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, truy xuất nguồn gốc thực phẩm, xử lý nghiêm các hành vi sử dụng hóa chất bảo quản độc hại. Ngăn chặn thực phẩm "ngậm" Formol lưu hành trên thị trường là biện pháp cấp thiết để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
“Đối với người tiêu dùng, lực lượng chức năng đề nghị nói không với các loại thực phẩm có giá rẻ bất thường, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Ưu tiên lựa chọn sản phẩm tại các cơ sở uy tín, có đầy đủ giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình”, ông Thịnh nói.