Nhà báo nước ngoài nghĩ gì về cầu Long Biên?

Người ta có thể tìm thấy những công trình kiến trúc gợi nhớ quá khứ có liên quan đến nước Pháp trên mọi con phố ở Thủ đô Hà Nội. Một trong số những công trình xây thời thuộc địa được cư dân thủ đô đặc biệt yêu quý là cầu Long Biên. Không có nhiều người đi bộ trên cây cầu này.

Một người đàn ông đội chiếc mũ cối bước vội vã giống như ông sắp có một cuộc gặp quan trọng. Người này mặc một chiếc quần soóc may bằng vải cotton, in dòng tiêu đề từ tờ London Times.

Một cụ bà đội chiếc nón lá - chiếc nón đặc trưng của người Việt Nam chỉ đi 1/3 đoạn đường trên cây cầu rồi quay trở lại.

Tôi là người duy nhất đi bộ tại đây. Vì vậy, những người đi xe máy phóng nhanh qua tôi từng phút và nhìn tôi với dáng vẻ kỳ quái.

Cầu Long Biên bắt đầu khởi công xây dựng vào cuối thế kỷ XIX.

Chính quyền thực dân xây dựng cây cầu này để thể hiện rằng, họ sẽ tiếp tục ở lại đây. Cây cầu dài 2,4 km - từng là một trong những cây cầu hoành tráng nhất trên thế giới khi được khai trương vào năm 1903.

Tôi bắt đầu buổi đi từ bờ sông này sang bờ sông kia. Tôi đi qua khu đất màu mỡ - nơi có mấy chục nông dân trồng rau rồi đem bán chúng ngoài chợ.

Một trong những người nông canh tác ở khu vực này đã làm một khu dã ngoại ngẫu hứng cho bản thân và những người bạn. Nơi đây được bày trí thêm một chiếc ô in quảng cáo cho hãng Coca-cola đã bạc màu và vài chiếc ghế mây.

Những vị khách đi bộ phải di chuyển trên một lối đi hẹp được làm từ những tấm bê tông mỏng đặt trên khung thép.

Ở những nơi khung thép đã hoen rỉ hay bê tông bị sứt, vỡ, bạn có thể nhìn thấy rõ và có cảm giác chóng mặt khi trông thấy những gì ở bên dưới.

Tôi nhanh chóng di chuyển đến khu vực phía trên dòng sông đang chảy xiết với những chiếc xà lan chở đầy cát bên dưới.

Bên dưới khu vực giữa cầu là một bãi bồi. Nơi này từ lâu đã trở thành chỗ cư ngụ của một số người nghèo sinh sống và làm việc trong thành phố.

Tôi vừa đi qua nơi có các bậc thang dẫn xuống bãi bồi thì nghe có tiếng ầm ầm khá lạ tai.

Cầu bắt đầu hơi rung rồi càng ngày càng mạnh.

Một đoàn tàu ầm ầm chạy dọc theo đường ray ở giữa cầu. Khói đen bốc ra từ động cơ diesel.

Đây là tuyến đường sắt nối liền Hà Nội với thành phố cảng Hải Phòng. Điều này cho thấy cây cầu này đã từng có vai trò rất quan trọng về chiến lược. Trước hết, nó góp phần tạo nên sự phát triển thịnh vượng của kinh tế vùng Đông Dương. Kế đến, nó là tuyến đường tiếp tế cho binh lính Pháp bị bao vây khi chiến đấu với những chiến sĩ Việt Nam.

Theo thời gian, cây cầu ngày càng trở nên quan trọng với miền Bắc Việt Nam. Nó trở thành chủ đề của những bài hát, thơ văn. Đồng thời, cầu Long Biên cũng trở thành một mục tiêu mà Mỹ thường xuyên ném bom oanh tạc.

Hiện cây cầu chỉ còn một phần là nguyên vẹn. Những phần còn lại do bị hư hại nặng trong chiến tranh nên đã được tu sửa lại.

Ngày nay, đoàn tàu chạy qua cầu Long Biên chỉ chở hành khách. Những chiếc xe máy thường chở hàng hóa ở phía sau yên xe.

Một phụ nữ chở những bó rau thơm, gia vị dùng để chế biến món Phở - món đặc sản nổi tiếng của người Việt.

Một người đàn ông chở những chồng giấy in màu trắng khổ A4. Một số tệp bị rách, gấp góc và có tiếng kêu lật phật vì gió.

Một số người chở những quả dứa, trang thiết bị điện và những chiếc thùng đậy kín không biết đựng gì.

Một người đi xe máy không may làm rơi hàng chục chai nhựa rỗng ra đường. Hàng loạt xe máy nhấn còi inh ỏi rồi khéo léo vượt qua chỗ hàng hóa bị đổ đó để đi tiếp.

Một số người điều khiển xe máy đi dạo chơi. Cặp thanh niên ăn mặc đẹp, với người phụ nữ ngồi về một bên ở phía sau. Trong khi đó, người đàn ông đứng tuổi đi ngược chiều một tay cầm lái và tay còn lại nắm chiếc bánh mỳ mới ra lò.

Tôi đến cầu Long Biên vào thời điểm khá yên tĩnh. Vào cuối tuần và khi mặt trời lặn, người Hà Nội nô nức đổ tới đây để chụp ảnh cho nhau với hình nền phía sau là khung cảnh thành phố.

Thành cầu được những đôi nam nữ viết đầy các dòng chữ thể hiện tình yêu. Chúng được viết bằng bút sơn trắng. Trong số đó có dòng chữ: "Anh sẽ chờ đợi em" hay "Hãy cho em biết vì sao"…

Hiện có hơn 5 cây cầu bắc qua sông và có người ta còn đề cập đến việc làm cả đường hầm qua sông nữa. Cuộc sống của người dân ngày càng sung túc hơn đồng nghĩa với việc số lượng phương tiện tham gia giao thông đường bộ của thành phố ngày càng nhiều.

Ý tưởng biến cây cầu Long Biên trở thành một bảo tàng, được bọc kính, với bãi bồi giữa sông trở thành một khu vườn giải trí của một kiến trúc sư đang được ủng hộ.

Đi bộ quay trở lại thành phố, tôi thử đếm xem có bao nhiêu tòa nhà cao tầng qua lớp sương khói dày đặc.

15, 20 tòa nhà và có thể nhiều hơn. Không giống như Sài Gòn và Bangkok, Hà Nội vẫn là một thành phố có khá ít nhà cao tầng. Dường như đường chân trời của thủ đô vẫn là các tòa nhà xây từ thời Pháp thuộc.

Nhiều kiến trúc có từ thời Pháp thuộc được chính quyền cho tu sửa mái. Những bức tường được sơn màu vàng, cửa chớp thì sơn lại màu xanh lá cây.

Nằm trên dòng sông Hồng ngày đêm cuồn cuộn chảy, cầu Long Biên vẫn kiên nhẫn chờ đợi sẽ có một ngày được khoác diện mạo mới.