A-50 AWACS là một máy bay cảnh báo sớm được thiết kế dựa trên máy bay vận tải Ilyushin-76 và được sản xuất bởi Cục Thiết kế Believ. Quân đội Nga vẫn đang sử dụng loại máy bay này, nhưng trong Bảo tàng Máy bay Nga có thể thấy nhiều chiếc A50 bị đem trưng bày ngoài trời.Những bức ảnh về phi đội máy bay chỉ huy cảnh báo sớm A-50 AWACS của Nga, được nhà báo Diana Mihailova đăng tải trong tình trạng bị lãng quên đã thu hút được sự chú ý của rất nhiều người.Máy bay kiểm soát và cảnh báo sớm A-50 (AEW & C) được phát triển và sản xuất bởi công ty Beriev có trụ sở tại Taganrog, vùng Rostov của Nga. Máy bay A-50 được phát triển từ máy bay vận tải quân sự llyushin IL-76MD do công ty cổ phần tổ hợp hàng không Ilyushin có trụ sở tại Moscow sản xuất.Máy bay này được biết đến ở phương Tây với mật danh NATO là Mainstay. Máy bay A-50 thường mang ký hiệu của Nga, theo sau là số hiệu, tuy nhiên, máy bay A-50 vẫn giữ ký hiệu A nổi tiếng mà Beriev đã phân bổ cho nguyên mẫu ban đầu.Máy bay cảnh bảo sớm A-50 được sản xuất có vai trò phát hiện và xác định các vật thể trên không, xác định tọa độ và dữ liệu đường bay của chúng và chuyển thông tin đến các sở chỉ huy.A-50 cũng hoạt động như một trung tâm điều khiển, hướng dẫn tiêm kích đánh chặn và máy bay chiến thuật của lực lượng không quân đến khu vực chiến đấu để tấn công các mục tiêu mặt đất ở độ cao thấp. Vai trò của A-50 có thể so sánh với vai trò của hệ thống E-3 AEW của Mỹ do Boeing phát triển.A-50 được đưa vào biên chế Không quân Nga vào năm 1984. Hiện tại, có 16 chiếc đang hoạt động trong Không quân Nga. Phiên bản nâng cấp, A-50U được công bố lần đầu tiên vào năm 1995 nhưng không được đưa vào thử nghiệm cho đến năm 2008. Những chiếc A-50U nâng cấp đã kéo dài tuổi thọ của máy bay đến năm 2020.Máy bay A-50 hiện đại hóa có thể nạp nhiều nhiên liệu hơn trên khoang với cùng trọng lượng cất cánh, đồng thời tăng phạm vi hoạt động và thời gian thực hiện nhiệm vụ. Hệ thống định vị vệ tinh được tích hợp vào tổ hợp điều hướng và bay giúp tăng đáng kể độ chính xác của việc điều hướng.Máy bay A-50 được cải tiến với bốn biến thể: A-50M, A-50U, A-50I và A-50E/I. Biến thể A-50M là phiên bản tiên tiến của máy bay A-50. Các thiết bị tương tự lỗi thời của A-50 đã được thay thế bằng hệ thống điện tử kỹ thuật số để tạo ra máy bay A-50M.A-50U là một biến thể cập nhật của Nga, xuất hiện lần đầu vào năm 1995. Nó được tạo ra bằng cách hiện đại hóa cơ sở phần tử của tổ hợp kỹ thuật vô tuyến đường không, do đó giảm tổng trọng lượng.A-50I là một biến thể được phát triển đặc biệt để đáp ứng các yêu cầu của Không quân Ấn Độ. Nó còn được trang bị thêm radar Phalcon do Israel sản xuất. Ấn Độ đã lựa chọn ba biến thể A-50EI/IL-76 được trang bị hệ thống radar Phalcon AEW vào năm 2001.A-50 được trang bị hệ thống tự vệ khi bay trên đường bay và trên các khu vực tuần tra. Hệ thống tự vệ đảm bảo bảo vệ khỏi vũ khí dẫn đường và không dẫn đường của máy bay chiến đấu của đối phương tấn công. Hệ thống tự vệ bao gồm hệ thống đối phó điện tử.Máy bay cũng có thể được bảo vệ khỏi máy bay chiến đấu của đối phương thông qua sự hướng dẫn của các máy bay chiến đấu khác. Hệ thống vô tuyến và điện tử của máy bay rất mạnh mẽ chống lại sự gây nhiễu của kẻ thù và cung cấp hiệu suất chiến đấu tốt trong môi trường dày đặc các biện pháp đối phó điện tử.Mặc dù tuổi đời đã tương đối cao nhưng A-50 vẫn được xem là niềm mơ ước đối với nhiều lực lượng không quân trên khắp thế giới. Tuy nhiên đối với Không quân Nga, do nhu cầu sử dụng vì vậy rất nhiều chiếc A-50 đã bị cho vào diện dự trữ khi khung thân còn khá mới.Chưa rõ số phận những chiếc máy bay A-50 trên thuộc diện niêm cất bảo quản hay đang chờ được tháo dỡ làm sắt vụn hoặc trưng bày tham quan, nhưng nhiều khả năng những chiếc máy bay này vẫn có thể tung cánh trở lại, khi trải qua quá trình đại tu, sửa chữa lớn. Nguồn ảnh: Sina. Một vài máy bay cảnh báo sớm phiên bản A-50U của Không quân Vũ trụ Nga tới nay vẫn tiếp tục phục vụ trong biên chế lực lượng này. Nguồn: Forces.
A-50 AWACS là một máy bay cảnh báo sớm được thiết kế dựa trên máy bay vận tải Ilyushin-76 và được sản xuất bởi Cục Thiết kế Believ. Quân đội Nga vẫn đang sử dụng loại máy bay này, nhưng trong Bảo tàng Máy bay Nga có thể thấy nhiều chiếc A50 bị đem trưng bày ngoài trời.
Những bức ảnh về phi đội máy bay chỉ huy cảnh báo sớm A-50 AWACS của Nga, được nhà báo Diana Mihailova đăng tải trong tình trạng bị lãng quên đã thu hút được sự chú ý của rất nhiều người.
Máy bay kiểm soát và cảnh báo sớm A-50 (AEW & C) được phát triển và sản xuất bởi công ty Beriev có trụ sở tại Taganrog, vùng Rostov của Nga. Máy bay A-50 được phát triển từ máy bay vận tải quân sự llyushin IL-76MD do công ty cổ phần tổ hợp hàng không Ilyushin có trụ sở tại Moscow sản xuất.
Máy bay này được biết đến ở phương Tây với mật danh NATO là Mainstay. Máy bay A-50 thường mang ký hiệu của Nga, theo sau là số hiệu, tuy nhiên, máy bay A-50 vẫn giữ ký hiệu A nổi tiếng mà Beriev đã phân bổ cho nguyên mẫu ban đầu.
Máy bay cảnh bảo sớm A-50 được sản xuất có vai trò phát hiện và xác định các vật thể trên không, xác định tọa độ và dữ liệu đường bay của chúng và chuyển thông tin đến các sở chỉ huy.
A-50 cũng hoạt động như một trung tâm điều khiển, hướng dẫn tiêm kích đánh chặn và máy bay chiến thuật của lực lượng không quân đến khu vực chiến đấu để tấn công các mục tiêu mặt đất ở độ cao thấp. Vai trò của A-50 có thể so sánh với vai trò của hệ thống E-3 AEW của Mỹ do Boeing phát triển.
A-50 được đưa vào biên chế Không quân Nga vào năm 1984. Hiện tại, có 16 chiếc đang hoạt động trong Không quân Nga. Phiên bản nâng cấp, A-50U được công bố lần đầu tiên vào năm 1995 nhưng không được đưa vào thử nghiệm cho đến năm 2008. Những chiếc A-50U nâng cấp đã kéo dài tuổi thọ của máy bay đến năm 2020.
Máy bay A-50 hiện đại hóa có thể nạp nhiều nhiên liệu hơn trên khoang với cùng trọng lượng cất cánh, đồng thời tăng phạm vi hoạt động và thời gian thực hiện nhiệm vụ. Hệ thống định vị vệ tinh được tích hợp vào tổ hợp điều hướng và bay giúp tăng đáng kể độ chính xác của việc điều hướng.
Máy bay A-50 được cải tiến với bốn biến thể: A-50M, A-50U, A-50I và A-50E/I. Biến thể A-50M là phiên bản tiên tiến của máy bay A-50. Các thiết bị tương tự lỗi thời của A-50 đã được thay thế bằng hệ thống điện tử kỹ thuật số để tạo ra máy bay A-50M.
A-50U là một biến thể cập nhật của Nga, xuất hiện lần đầu vào năm 1995. Nó được tạo ra bằng cách hiện đại hóa cơ sở phần tử của tổ hợp kỹ thuật vô tuyến đường không, do đó giảm tổng trọng lượng.
A-50I là một biến thể được phát triển đặc biệt để đáp ứng các yêu cầu của Không quân Ấn Độ. Nó còn được trang bị thêm radar Phalcon do Israel sản xuất. Ấn Độ đã lựa chọn ba biến thể A-50EI/IL-76 được trang bị hệ thống radar Phalcon AEW vào năm 2001.
A-50 được trang bị hệ thống tự vệ khi bay trên đường bay và trên các khu vực tuần tra. Hệ thống tự vệ đảm bảo bảo vệ khỏi vũ khí dẫn đường và không dẫn đường của máy bay chiến đấu của đối phương tấn công. Hệ thống tự vệ bao gồm hệ thống đối phó điện tử.
Máy bay cũng có thể được bảo vệ khỏi máy bay chiến đấu của đối phương thông qua sự hướng dẫn của các máy bay chiến đấu khác. Hệ thống vô tuyến và điện tử của máy bay rất mạnh mẽ chống lại sự gây nhiễu của kẻ thù và cung cấp hiệu suất chiến đấu tốt trong môi trường dày đặc các biện pháp đối phó điện tử.
Mặc dù tuổi đời đã tương đối cao nhưng A-50 vẫn được xem là niềm mơ ước đối với nhiều lực lượng không quân trên khắp thế giới. Tuy nhiên đối với Không quân Nga, do nhu cầu sử dụng vì vậy rất nhiều chiếc A-50 đã bị cho vào diện dự trữ khi khung thân còn khá mới.
Chưa rõ số phận những chiếc máy bay A-50 trên thuộc diện niêm cất bảo quản hay đang chờ được tháo dỡ làm sắt vụn hoặc trưng bày tham quan, nhưng nhiều khả năng những chiếc máy bay này vẫn có thể tung cánh trở lại, khi trải qua quá trình đại tu, sửa chữa lớn. Nguồn ảnh: Sina.
Một vài máy bay cảnh báo sớm phiên bản A-50U của Không quân Vũ trụ Nga tới nay vẫn tiếp tục phục vụ trong biên chế lực lượng này. Nguồn: Forces.