Giống cây này là hoàng liên gai, toàn thân chúng đầy gai tua tủa đúng như tên gọi của chúng. Trước kia, nông dân Trung Quốc thường chặt hoàng liên gai để… lấy củi đun. Họ đâu biết rằng trong Đông y, chúng lại là vị thuốc quý và cực kỳ đắt đỏ. Hoàng liên gai thường phân bố nhiều ở Trung Quốc (các vùng Quảng Đông, Tứ Xuyên, Vân Nam, Phúc Kiến…), còn tại Việt Nam, chúng được tìm thấy ở Sapa - Lào Cai.
Dù là cây bụi nhưng hoàng liên gai có thể cao tới 2-3 mét, thân có nhiều cành nhỏ vươn dài. Lá cây thường mọc thành nhiều chùm, mỗi chùm từ 3-4 lá, bên dưới chùm lá là 3 gai đặc trưng - đặc điểm giúp bạn dễ dàng nhận ra giống dược liệu quý này. Hoa cũng mọc thành chùm và có màu vàng. Quả hình bầu dục hoặc hình trái xoan, khi chín sẽ có màu tím đen.
Hoàng liên gai có thể thu hái quanh năm. Thân và rễ cây hoàng liên gai được dùng làm dược liệu. Sau khi hái, rễ và thân cây sẽ được làm sạch, cắt ngắn, thái mỏng để phơi hoặc sấy khô để tiện bảo quản và sử dụng lâu dài.
Được biết, trong rễ và thân hoàng liên gai có chứa 3% Becberin, riêng phần rễ còn có thêm hai chất là Umbellantin và Oxyacanthin. Cây có tính hàn, vị đắng. Công dụng chủ yếu của chúng là chữa đau răng, kiết lỵ, khó tiêu và một số bệnh lý khác. Ngoài ra, hoàng liên gai còn có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và hạ huyết áp.
Với dược tính hữu ích như vậy, khá dễ hiểu vì sao hoàng liên gai có giá lên tới 300 NDT (hơn 1 triệu đồng)/kg ở Trung Quốc. Trong khi đó ở nước ta, bạn có thể mua hoàng liên gai sấy khô tại các cơ sở kinh doanh dược liệu, hoặc mua cây giống với giá khoảng 79.000 đồng/cây.
