Tên Khang Hi được sử dụng từ năm Khang Hi thứ nhất đến năm Khang Hi thứ 61, kéo dài suốt 61 năm, là danh xưng lâu đời nhất trong lịch sử cổ đại Trung Quốc, Hoàng đế Khang Hi cũng đã trở thành nhân vật nổi tiếng cổ sử Trung Hoa.
Thanh Thánh Tổ là tên của vua Khang Hi, sinh ngày 4 tháng 5 năm 1654, mất ngày 20 tháng 12 năm 1722), thọ 68 tuổi. Ông là vị Hoàng đế thứ tư của nhà Thanh và là Hoàng đế nhà Thanh thứ hai trị vì toàn cõi Trung Quốc, từ năm 1661 đến khi qua đời vào năm 1722, tổng cộng là 61 năm làm vua. Ông có niên hiệu là Khang Hi, nên thường được gọi là Khang Hi Đế.
Trong lịch sử triều Thanh (Trung Quốc), Khang Hi Đế được đánh giá là vị Hoàng đế tài ba lỗi lạc bậc nhất, là người đã thiết lập sự thịnh trị dài trên 130 năm của nhà Thanh sau một loạt các cuộc chiến tranh và những chính sách tích cực khiến dòng họ Ái Tân Giác La ngồi vững vị trí Hoàng đế ở Trung nguyên.
Ông được đánh giá là một trong những vị Hoàng đế vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc và được xưng tụng là Khang Hi Đại đế.
Mặc dù chỉ sống được 68 tuổi nhưng so với thời kỳ đó, đây được xem là một vị hoàng đế sống lâu hiếm có trong số những vị vua thời bấy giờ. Vậy bí quyết khỏe mạnh của Hoàng đế Khang Hi là gì? Có 3 lý do quan trọng, trong đó không thể loại trừ bất kỳ yếu tố nào giúp Khang Hi khỏe mạnh như vậy.
1. Kiểm soát chế độ ăn uống và tập trung vào việc giữ gìn sức khỏe
Đối với các vị hoàng đế của các triều đại trước đây, thực phẩm trên bàn ăn có thể nói là phong phú và nhiều màu sắc vô cùng. Một bàn ăn luôn luôn đầy rẫy các món. Động vật bơi trong nước, chim muông bay trên trời, muông thú chạy trên mặt đất đều là những thứ không thể không có trên bàn ăn dành cho vua.
Tuy nhiên, cho đến sau này, khi Khang Hi tại vị, thì thực đơn của Hoàng đế là một ngoại lệ, thay đổi hoàn toàn. Chế độ ăn uống của Khang Hi rất đơn giản đối với các hoàng đế từ trước đến thời của ông và chủ yếu là các món ăn chay, thanh đạm.
Nhìn vào bữa ăn của Hoàng đế Khang Hi, hầu như người ta ít nhìn thấy thịt gà, vịt hay cá trong bữa ăn thường ngày của mình mà chủ yếu là ưu tiên các loại rau xanh và trái cây.
Hoàng đế Khang Hi cũng kiểm soát lượng thức ăn, điều này trùng hợp với quan niệm giữ gìn sức khỏe của người hiện đại, có thể nói là rất tân tiến.
Hoàng đế Khang Hi chỉ ăn no 70%, ngay cả khi trên bàn ăn có nhiều món yêu thích.
Theo ghi chép của nhà Thanh: "Hoàng đế Khang Hi ăn cà tím và kê thường xuyên nhất. Ông cho rằng hai món này là những thứ tốt cho việc nuôi dưỡng cơ thể con người. Vì vậy, nếu các quan đại thần bị ốm, Hoàng đế Khang Hi thường thưởng cho kê coi như một món quà "hỏi thăm".
Hoàng đế Khang Hi cũng rất coi trọng nước uống hàng ngày. Ông tin rằng nước uống là phần quan trọng nhất trong tất cả các quy trình và lưu ý trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Vì vậy, Hoàng đế Khang Hi đã từng xây dựng một "bộ tiêu chuẩn đánh giá" nước suối trên núi dẫn xuống cho địa phương và nước uống của người dân khi ông đi khảo sát khắp đất nước, chỉ có nước đạt tiêu chuẩn mà ông đề ra thì ông mới uống.
Hoàng đế Khang Hi thậm chí còn viết một cuốn sách có tên "Thủy tính ký" về vấn đề chất lượng nước.
Ông đã ra lệnh cho nhà ăn của hoàng gia phải chuẩn bị rất nhiều ngũ cốc thô, rau và trái cây quanh năm, không chỉ bản thân Khang Hi luôn nhấn mạnh thói quen ăn uống lành mạnh này mà còn chủ trương tất cả những người cao tuổi trong nước phải tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh và ăn ít hơn.
Kêu gọi mọi người giảm ăn những thứ nhiều dầu mỡ, hãy ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, rau và trái cây.
Để cho thấy tính đúng đắn của lý thuyết giữ gìn sức khỏe của mình, Hoàng đế Khang Hi cho rằng thói quen ăn uống lành mạnh của chính mình là lý do tại sao khi ông đã bước vào tuổi già vẫn còn khỏe mạnh, sung sức. Bản thân ông rất hài lòng với thói quen ăn uống lành mạnh của mình.
2. Hãy tránh xa uống rượu và bỏ thuốc lá, đừng làm những thói quen xấu
Hoàng đế Khang Hi cũng hút thuốc trong những năm tháng tuổi trẻ của mình, và độ nghiện thuốc lá của ông không hề nhỏ, Hoàng đế Khang Hi thường hút thuốc khá nhiều ở giai đoạn trước khi lên ngôi hoàng đế, nơi ông sống với mẹ nuôi của mình.
Sau khi ông trở thành hoàng đế, các quan đại thần xung quanh kêu gọi hoàng đế hãy làm gương cho thiên hạ và bỏ thuốc lá, vì vậy, ông đã từ từ bỏ sở thích của mình và làm gương bỏ thuốc lá.
So với việc hút thuốc, Hoàng đế Khang Hi cho rằng uống rượu có hại hơn.
Trước đó, vương triều Nhà Thanh đã rất "cẩn trọng" trong việc cho mọi người uống rượu. Hoàng đế Khang Hi cho rằng uống rượu sẽ khiến con người sinh bệnh, và nó cũng làm tiêu hao ý chí của con người, khiến con người trở nên mất kiểm soát, say xỉn, mơ màng và mất tinh thần dám nghĩ dám làm.
Bỏ thuốc và giảm uống rượu được Khang Hi cho là việc "Có trăm cái lợi mà không có lấy một cái hại". Vì vậy, không hút thuốc và uống rượu cũng là một lý do quan trọng giúp Hoàng đế Khang Hi sống khỏe mạnh.
3. Duy trì liên tục việc vận động, tập thể dục, có ý thức giữ cho vóc dáng đẹp cân đối
Theo Khang Hi, sau mỗi lần ra ngoại ô vi hành, ông quan sát thấy những người thế hệ trước của ông khi sống ở các triền núi và đồng bằng ven biển làm nghề săn bắn và đánh cá thường vận động và tập thể dục rất nhiều, nên những người như vậy thường rất khỏe mạnh và sống lâu.
Trong khi đó, ông quan sát những người sống trong cung thì sức khỏe kém hơn, do ít vận động hơn, nên ông chủ trương cho tất cả những người sống trong cung, đặc biệt là mọi đứa trẻ đều được học cưỡi ngựa, bắn cung, phải tăng cường rèn luyện.
Hoàng đế Khang Hi rất thành thạo trong việc bắn cung, dù bận rộn đến đâu, ông cũng thường xuyên chủ động đi ra ngoài để săn bắn, vận động cơ bắp và xương khớp.
Bản thân ông nhận thấy rằng, sau khi vào vùng đồng bằng và trung tâm để sinh sống, các quý tộc Mãn Thanh nhanh chóng thay đổi lối sống kiểu nhàn nhã, hưởng thụ.
Ngay lập tức, Hoàng đế Khang Hi đã sử dụng phương pháp luyện tập cá nhân này và nêu gương đi đầu trong việc tập thể dục chăm chỉ, tác động mạnh mẽ đến những người xung quanh, làm chậm lại đáng kể sự suy giảm sức khỏe của tầng lớp quý tộc Mãn Thanh, giúp họ trở nên khỏe mạnh hơn.
Nói tóm lại, bí quyết sống khỏe mạnh của Hoàng đế Khang Hi là ăn uống lành mạnh, bỏ hút thuốc và giảm uống rượu, duy trì tập thể dục đều đặn.
Ba yếu tố này vẫn rất quan trọng đối với chúng ta khi sống trong xã hội hiện đại. Chính cách giữ gìn sức khỏe tốt như vậy đã mang lại cho Hoàng đế Khang Hi một cơ thể cường tráng và giúp ông phát triển được những thành tựu lâu dài của mình, xây dựng một sự nghiệp vang danh muôn thuở.