Vào những năm Đạo Quang của thời nhà Thanh, một tai nạn thương tâm đã xảy ra tại ngôi chùa đẹp nức tiếng ở tỉnh Tô Châu lúc bấy giờ: Hơn 140 nhà sư đã bỏ mạng tại chùa Hàn Sơn chỉ trong một đêm!
Chùa Hàn Sơn, tỉnh Tô Châu – Trung Quốc. Hình ảnh: Wiki
Chùa Hàn Sơn từ lâu đã được mệnh danh là một trong 10 ngôi chùa cổ đẹp nhất của Trung Quốc. Biết bao nhiêu thế hệ trẻ thơ ở đất nước tỷ dân đều thuộc nằm lòng bài thơ "Phong Kiều dạ bạc" của nhà thơ Đường - Trương Kế:
"Quạ kêu, trăng lặn, sương rơi
Lửa chài, cây bãi, đối người nằm co
Con thuyền đậu bến Cô Tô
Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn Sơn"
Từ thời nhà Đường đến nhà Thanh, Hàn Sơn tự vẫn luôn là một ngôi chùa Phật giáo nổi tiếng, hương hỏa nghi ngút trong hơn một nghìn năm.
Một góc chùa Hàn Sơn. Ảnh: Sohu
Một ngày nọ dưới triều đại vua Đạo Quang, trong không khí náo nhiệt với đèn hoa trang trí, rất nhiều người từ xa đến chúc thọ trụ trì chùa Hàn Sơn. Tối hôm đó, thiền viện đã chuẩn bị những tô mì chay thơm phức cho các nhà sư và du khách đến chúc mừng.
Thế nhưng sáng sớm hôm sau, một khách hành hương đến cúng bái đã phát hiện quang cảnh chùa "lặng ngắt như tờ", mở cửa bước vào trong thì sợ chết khiếp. Trước mắt là rất nhiều xác người nằm la liệt khắp lối, từ sư trụ trì, sư sãi cho đến khách thường dân, tổng cộng hơn 140 người.
Sự bất cẩn của vị đầu bếp
Quan phủ lúc đó vô cùng bàng hoàng, đích thân đưa người đến điều tra, đám thị vệ phát hiện một người còn sống sót, chỉ bị ngất xỉu ở trong bếp. Đó là vị đầu bếp đã nấu bữa ăn tối hôm qua. Trong cuốn "Dung Am bút ký" của Tiết Phúc Thành – nhà văn và nhà ngoại giao thời nhà Thanh ghi lại: Hung thủ thật sự là một loại nấm độc, và 140 người đã chết vì ngộ độc thực phẩm!
Theo lời kể của vị đầu bếp: Trong lúc chuẩn bị mì, rau và các nguyên liệu sơ chế khác thì tình cờ nhìn thấy hai cây nấm tươi ngon màu tím sẫm lại còn to đùng ở hậu viện. Khi cho vào nấu chung cùng mì thì tỏa ra hương thơm kì lạ. Ngay khi các vị tiểu hòa thượng ăn miếng đầu tiên thì đột nhiên ngất đi rồi hôn mê bất tỉnh.
Loại nấm chứa độc tố muscarine. Hình ảnh: Sohu
Quan phủ đưa binh lính đến hậu viện và tìm thấy thêm hai cây nấm, "Nó to bằng cái quạt, tươi ngon không gì sánh được." Sau đó, thị vệ tìm thấy thêm hai cái hang rắn trên mặt đất, trong đó có hàng trăm con rắn nhỏ. Nghi ngờ "nấm bị nhiễm độc của rắn", quan phủ đã ra lệnh đốt hang.
Sự thật là nguyên nhân vụ trúng độc bắt nguồn từ chính cây nấm người đầu bếp đã hái mang về, chứ không phải nọc độc rắn. Loại nấm đã đầu độc hơn 140 người tại chùa Hàn Sơn chứa chất độc tự nhiên muscarine, chất độc tấn công thẳng vào hệ tuần hoàn và hệ thần kinh của con người, dẫn tới tử vong.
Muscarine tự nhiên thường được tìm thấy trong các loại nấm thuộc chi Clitocybe và Inocybe với mũ nấu lớn, màu sắc sặc sỡ và ưa mọc nơi ẩm thấp.
Mì chay phổ biến tại các ngôi chùa Trung Quốc. Hình ảnh: Sohu
Trong các ngôi chùa ở Trung Quốc, các nhà sư và khách hành hương có tập tục ăn mì chay thế nên các loại nấm luôn là thực phẩm phổ biến nhất. Tuy nhiên, trong hơn 400 loại nấm ở quốc gia này, có tới khoảng 30 loài là cực độc và có thể gây chết người nên cần cẩn trọng khi chọn nguyên liệu.
Xuyên suốt dòng chảy lịch sử, đã có không ít trường hợp người dân Trung Quốc chết do ăn phải nấm độc, nhưng "sự diệt vong của chùa Hàn Sơn chỉ trong một đêm" chắc chắn là vụ án thảm khốc và bi thương nhất.
