Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (02/9/1945 – 02/9/2025), PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, đã chia sẻ về ý nghĩa lịch sử và giá trị bền vững của ngày lễ trọng đại này đối với dân tộc Việt Nam.
Quốc khánh, ngày thiêng liêng trong trái tim dân tộc
Ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đó là thời khắc lịch sử mà dân tộc ta thoát khỏi thân phận nô lệ, bước sang kỷ nguyên mới của độc lập, tự do.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn ch cho hay, Quốc khánh 02/9 không chỉ là một ngày kỷ niệm, mà là ngày khơi dậy trong lòng mỗi người Việt Nam niềm tự hào về một đất nước kiên cường, bất khuất. Đó là ngày mà tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước mạnh mẽ nhất được thể hiện, khi cả dân tộc cùng chung tay, chung sức đứng lên giành lại quyền tự quyết cho chính mình.
“Ý nghĩa của Ngày Quốc khánh vượt ra ngoài biên giới của một sự kiện lịch sử; đó là nguồn cảm hứng vô tận, là lời nhắc nhở rằng tự do không phải là điều tự nhiên mà có, mà là thành quả của sự hy sinh, của tinh thần không khuất phục trước bất kỳ kẻ thù nào”, ông Sơn nhấn mạnh.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, ngày Quốc khánh 02/9 còn là ngọn lửa thắp sáng trong mỗi trái tim Việt Nam, tiếp nối truyền thống anh hùng của cha ông và thúc đẩy thế hệ trẻ hôm nay vững bước trên con đường phát triển đất nước. Tinh thần của ngày này tiếp tục lan tỏa, khơi dậy khát vọng vươn lên, xây dựng một Việt Nam hùng mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu như mong ước của Bác Hồ. Đó là ngày chúng ta tôn vinh những giá trị thiêng liêng nhất: Tự do, độc lập và niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc.
Tuyên ngôn Độc lập 1945, bước ngoặt thay đổi vị thế Việt Nam
PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho hay, Bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 không chỉ khai sinh một quốc gia độc lập mà còn gửi đi thông điệp mạnh mẽ tới thế giới: dân tộc Việt Nam đã làm chủ vận mệnh của mình, quyết không chấp nhận bất kỳ sự áp bức nào.
Trên trường quốc tế, Tuyên ngôn Độc lập đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: Việt Nam không còn là một thuộc địa bị áp bức, mà đã trở thành một quốc gia tự do và độc lập, sẵn sàng đóng góp cho hòa bình và công lý trên toàn thế giới. Sự kiện này không chỉ khẳng định quyền tự do của dân tộc Việt Nam mà còn góp phần khơi dậy phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều nước khác, tạo nên làn sóng đấu tranh giành độc lập mạnh mẽ ở châu Á, châu Phi, và châu Mỹ Latin.
Tuyên ngôn Độc lập cũng đã đặt nền móng cho việc xây dựng quan hệ ngoại giao của Việt Nam với các nước trên thế giới, khẳng định một Việt Nam độc lập, tự chủ và sẵn sàng hợp tác bình đẳng với các quốc gia khác. Điều này đã giúp Việt Nam dần khẳng định vị thế của mình trên bản đồ chính trị quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đấu tranh bảo vệ và xây dựng đất nước trong những năm tháng tiếp theo.
“Sự thay đổi từ một quốc gia thuộc địa sang một nước độc lập đã không chỉ thay đổi số phận của người dân Việt Nam, mà còn là một minh chứng cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết và ý chí bất khuất. Tuyên ngôn Độc lập 2/9/1945 mãi mãi là biểu tượng cho niềm tin vào chính nghĩa, vào quyền sống tự do của mọi dân tộc và là một dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử thế giới”, ông Sơn khẳng định.
Ngọn đuốc soi đường, giá trị trường tồn và khát vọng phát triển
PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho hay, Quốc khánh 2/9 để lại cho dân tộc nhiều giá trị thiêng liêng, trường tồn. Trước hết, đó là khát vọng độc lập – tự do, thành quả của biết bao hy sinh xương máu. “Mỗi thế hệ phải hiểu rằng tự do không bao giờ tự nhiên có, mà là kết quả của sự hy sinh to lớn. Chúng ta phải biết trân trọng và gìn giữ nó”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nói.
Thứ hai là giá trị đoàn kết dân tộc. Từ ngày Quốc khánh 1945, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân đã trở thành nền tảng vững chắc để Việt Nam vượt qua mọi thử thách, tiến bước trong công cuộc xây dựng đất nước.
Thứ ba là tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc. “Những giá trị ấy được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, trở thành động lực để tuổi trẻ Việt Nam học tập, sáng tạo, tiếp tục viết tiếp trang sử hào hùng của dân tộc”, ông Sơn chia sẻ.
Bên cạnh đó, Quốc khánh 2/9 cũng đã đi vào đời sống văn hóa tinh thần người Việt, gắn liền với những hoạt động tưởng nhớ, tri ân các thế hệ đi trước. Từ nghi lễ viếng Lăng Bác đến những bài học lịch sử trên ghế nhà trường, tất cả đều bồi đắp lòng biết ơn và khơi dậy trách nhiệm với tương lai.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh: “Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh không chỉ để tự hào về quá khứ, mà quan trọng hơn, để nuôi dưỡng khát vọng phát triển, để Việt Nam tiếp tục sánh vai cùng cường quốc năm châu như Bác Hồ hằng mong muốn”.
Ngày 02/9/1945 mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc. PGS.TS Bùi Hoài Sơn, khẳng định, Quốc khánh không chỉ là ngày lễ trọng đại, mà còn là nguồn cảm hứng bất diệt, ngọn đuốc soi đường và biểu tượng của niềm tin, lòng tự hào, khát vọng vươn lên của dân tộc Việt Nam suốt 80 năm qua.