Bộc lộ nhiều hạn chế
Trước đây, để giải bài toán về nhà ở cho công nhân, một số khu công nghiệp, địa phương cũng đã tính toán xây dựng nhà lưu trú. Tuy nhiên, nhà lưu trú tại nhiều khu công nghiệp qua một thời gian bộc lộ nhiều hạn chế, như các khu lưu trú ở xa nơi làm việc, không cho nấu ăn, phòng nhỏ, không đủ chỗ ở cho người thân vào thăm…
 |
| Những căn nhà xã hội thu nhập thấp có giá từ 100 - 200 triệu đồng cho công nhân ở Bình Dương. Ảnh: K.P |
Mới đây, trong một lần UBND TP.Hà Nội và Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức đối thoại với công nhân ở các khu công nghiệp trên địa bàn Thủ đô, nhiều lao động nêu kiến nghị về việc cần được
hỗ trợ nhà ở.
“Hết năm 2016, cả nước đã hoàn thành 179 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân, người thu nhập thấp đô thị. Trong đó, có 97 dự án nhà ở xã hội cho công nhân, 82 dự án nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp. Tổng cộng cung cấp khoảng 71.150 căn hộ, tương đương 3,7 triệu m2 với mức đầu tư 25.900 tỷ đồng (đạt 28% kế hoạch đặt ra). Hiện các địa phương đang tiếp tục triển khai 191 dự án gồm 70 dự án nhà ở xã hội cho công nhân, 121 dự án nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp với tổng số 163.800 căn và mức đầu tư khoảng 71.800 tỷ đồng. Như vậy, tổng cộng đã có 370 dự án nhà ở xã hội đã và đang được triển khai với tổng vốn đầu tư gần 100.000 tỷ đồng.
Nguồn: Bộ Xây dựng
Anh Nguyễn Khắc Tường – công nhân Công ty TNHH Canon Việt Nam (Hà Nội) cho biết, mặc dù công ty đã có hỗ trợ nhà chung cư cho công nhân ở trọ nhưng chất lượng nhà ở thấp. Tại khu nhà ở chung cư của công nhân Canon rất nhiều nhà sàn gạch phồng vỡ, tróc tường, thấm từ tầng 2 đến tầng 5…
Không chỉ Công ty Canon, Công ty Samsung Việt Nam cũng đang xây dựng hai ký túc xá tại Thái Nguyên, sau khi hoàn thiện có khả năng đáp ứng chỗ ở cho khoảng 16.000 công nhân. Tuy nhiên, các khu ký túc xá, nhà lưu trú này chỉ phù hợp với cá nhân chứ không phù hợp cho gia đình.
Chị Nguyễn Thị Vinh (Hoằng Hóa, Thanh Hóa) cùng chồng đang làm việc tại Công ty Samsung Bắc Ninh cho biết, lúc chưa cưới nhau vợ chồng chị đều ở trong nhà lưu trú. Thế nhưng cưới xong, sinh con, ở trong nhà lưu trú rất bất tiện, bởi mỗi lần người thân lên chơi lại phải thuê nhà nghỉ. Do vậy, từ nửa năm nay anh chị ra ngoài thuê phòng trọ giá rẻ ở. “Ra ngoài thuê mỗi tháng mất 2 triệu đồng mà nhà ở vẫn chật chội. Vợ chồng mình vẫn mong muốn có tiền mua một căn nhà giá rẻ để có thể thực hiện quyền sở hữu” – chị Vinh nói.
Có thể xây nhà 100 triệu đồng
Nhận thấy những hạn chế của các nhà lưu trú, thời gian qua tỉnh Bình Dương đã mạnh dạn triển khai xây dựng căn hộ giá rẻ cho công nhân. Sau khi thực hiện, rất đông công nhân lao động hào hứng đón nhận, đặt mua. Những căn hộ giá rẻ này có diện tích khoảng 30m2, giá từ 100 đến 200 triệu đồng. Nhờ giá thành thấp mà nhiều lao động có cơ hội để tiếp cận.
 |
| Nhà trọ nóng ngột ngạt, công nhân phải “sáng kiến” dùng bình nước đá treo lên quạt để “hạ hoả”. Ảnmh: M.N |
Chị Đỗ Thị Nhung (32 tuổi, quê Thái Bình, kế toán một công ty tại Bình Dương) cho biết, cách đây 3 năm chị mua một căn hộ rộng 30m2 với giá 150 triệu đồng, trả góp trong 10 năm, mỗi tháng trả hơn 2 triệu đồng. "Mặc dù diện tích sử dụng của căn hộ chỉ 30m2 nhưng cũng đủ để gia đình 6 người sống và sinh hoạt” - chị Nhung hồ hởi kể.
Mô hình điểm của Bình Dương đã khơi nguồn cho một loạt các dự án xây dựng nhà ở giá rẻ cho công nhân trong cả nước. Có thể kể đến mô hình nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội ở Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đà Nẵng…
Theo ông Tạ Huy Hoàng - Giám đốc Sở Xây dựng Đồng Nai, chỉ tính đến năm 2016, trên địa bàn tỉnh đã có gần 2.000 căn nhà ở giá rẻ được đưa vào sử dụng. Trong năm 2017, dự tính sẽ có thêm hơn 2.000 căn, đáp ứng nhu cầu cho người thu nhập thấp và công nhân, lao động.
“Chúng tôi cũng đã triển khai xuống các quận, huyện, các đơn vị để tìm quỹ đất phù hợp tại các khu công nghiệp, khu đông dân cư. Để xây dựng kế hoạch triển khai làm nhà ở cho công nhân cần thẩm định kỹ hệ thống cơ sở hạ tầng, quy hoạch, tiện ích” - ông Hoàng nhấn mạnh.
Tại Hà Nội, Sở xây dựng cũng đang gấp rút rà soát quy hoạch, thực hiện bố trí quỹ đất để xây nhà ở giá rẻ cho công nhân. Hiện nay, trong 10 khu công nghiệp đang hoạt động trên địa bàn thành phố đã có 4 khu bố trí đất theo quy hoạch để xây dựng nhà ở công nhân tại các khu công nghiệp Phú Nghĩa, Thăng Long, Quang Minh II, Thạch Thất. Một số khu công nghiệp không có quỹ đất xây dựng nhà ở công nhân như Nội Bài, Sài Đồng, Nam Thăng Long.
Đặc biệt, tới đây để giải quyết bền vững vấn đề nhà ở cho công nhân, lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam sẽ triển khai xây dựng thiết chế công đoàn tại các khu công nghiệp. Mục tiêu trọng tâm là xây dựng nhà ở giá rẻ (150-300 triệu đồng/căn), nằm trong tổ hợp có cả khu vui chơi giải trí, kèm nhà trẻ, trường học cho con em lao động. Dự kiến, từ tháng 9.2017 dự án sẽ bắt đầu được triển khai ở 3 tỉnh Hà Nam, Quảng Nam và Tiền Giang.
Còn tại TP.Hồ Chí Minh, lãnh đạo thành phố cũng đã chủ động mở nhiều cuộc họp cùng các chuyên gia, thậm chí xuống thực địa để mong tìm được lời giải cho bài toán tương tự. Tuy nhiên, TP.Hồ Chí Minh vẫn đang giậm chân tại chỗ vì những lý do nhất định. “Để doanh nghiệp ở TP.Hồ Chí Minh thực hiện tốt bài toán nhà ở giá rẻ cho công nhân, người lao động, chính quyền cần hết sức tạo điều kiện. Tuy nhiên, nếu cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất thì nhà giá rẻ dành cho công nhân ở TP.Hồ Chí Minh cũng phải 500 – 600 triệu đồng” - một chuyên gia kinh tế nhận định.