Sốt siêu vi là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong những thời điểm giao mùa. Dù đa phần các trường hợp có thể tự khỏi, nhưng nếu chăm sóc sai cách, đặc biệt là tự truyền dịch tại nhà trẻ có thể đối mặt với những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng. Nhiều bác sĩ cảnh báo rằng hành vi này đang ngày càng phổ biến và rất đáng lo ngại.

Ảnh minh họa/ Nguồn internet

Sốt siêu vi là gì?

Sốt siêu vi là tình trạng trẻ bị nhiễm virus, gây sốt cao, mệt mỏi, đau đầu, ho, nôn ói, tiêu chảy hoặc phát ban. Do nguyên nhân do virus, bệnh không cần và không đáp ứng với kháng sinh. Việc chăm sóc chủ yếu là hỗ trợ và theo dõi sát các dấu hiệu bất thường.

Vì sao nhiều cha mẹ tự truyền dịch cho trẻ?

Một số phụ huynh nghĩ rằng truyền dịch sẽ giúp trẻ hạ sốt nhanh, khỏe lại ngay, hoặc bổ sung nước và chất điện giải tốt hơn uống. Thậm chí, có gia đình gọi dịch vụ truyền tại nhà khi trẻ chỉ mới sốt 1–2 ngày.

Tuy nhiên, theo chuyên gia nhi khoa, truyền dịch không phải là biện pháp hạ sốt, và chỉ được chỉ định khi trẻ mất nước nặng, nôn ói nhiều hoặc không thể uống được. Tự truyền dịch tại nhà không chỉ sai lầm mà còn cực kỳ nguy hiểm.

Nguy hiểm từ việc tự truyền dịch tại nhà

Nguy cơ sốc phản vệ

Dịch truyền, đặc biệt là các loại có bổ sung điện giải hoặc chất dinh dưỡng, có thể gây dị ứng hoặc phản vệ. Nếu không có bác sĩ, máy móc và thuốc cấp cứu, trẻ có thể nguy hiểm trong vài phút.

Phù phổi cấp

Trẻ bị sốt siêu vi thường không mất nước quá nhiều. Truyền dịch quá mức hoặc truyền quá nhanh có thể khiến dịch tích tụ ở phổi, gây khó thở, phù phổi cấp, tình trạng có thể dẫn tới tử vong nếu không xử trí kịp thời.

Rối loạn điện giải

Truyền không đúng loại dịch, không đúng tốc độ hoặc không đánh giá tình trạng cơ thể trẻ dễ gây hạ natri máu, tăng kali máu… dẫn đến co giật, rối loạn nhịp tim.

Nguy cơ nhiễm trùng

Dụng cụ truyền dịch không đảm bảo vô khuẩn hoặc người thao tác không phải nhân viên y tế có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng máu, nhiễm trùng chỗ đặt kim truyền.

Che lấp triệu chứng của bệnh nặng

Việc truyền dịch có thể làm giảm tạm thời một số triệu chứng, khiến cha mẹ hiểu lầm trẻ đã đỡ. Thực tế, trẻ có thể đang chuyển sang giai đoạn nặng như dengue, tay chân miệng biến chứng, nhiễm trùng huyết.

Khi nào trẻ cần được đưa đến bệnh viện?

Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như sốt từ 39°C trở lên kéo dài hơn 48 giờ, trẻ li bì, ngủ gà hoặc khó đánh thức; thở nhanh, thở rút lõm hay tím tái.

Ngoài ra, tình trạng bỏ bú, nôn ói liên tục, không uống được; co giật, run rẩy; nổi ban đỏ hoặc chấm xuất huyết trên da; tay chân lạnh, mạch nhanh và khó thở đều là những dấu hiệu cảnh báo bệnh đang tiến triển nặng và cần được can thiệp y tế khẩn cấp.

Chăm sóc đúng cách khi trẻ bị sốt siêu vi

Hạ sốt đúng cách bằng paracetamol theo cân nặng.

Bù nước cho trẻ bằng oresol pha đúng chuẩn hoặc nước lọc, nước trái cây loãng.

Chườm ấm, không chườm lạnh làm trẻ run và tăng thân nhiệt sâu.

Theo dõi nhiệt độ và tình trạng ăn uống.

Cho trẻ nghỉ ngơi, ăn thức ăn mềm, dễ tiêu.

Tránh lạm dụng thuốc, đặc biệt là kháng sinh và thuốc chống viêm không kê đơn.

Sốt siêu vi không phải bệnh nguy hiểm nếu cha mẹ chăm sóc đúng cách và theo dõi sát. Tuy nhiên, tự truyền dịch tại nhà là hành động rất rủi ro, có thể gây ra những biến chứng nặng mà nhiều gia đình không lường trước được. Truyền dịch chỉ nên thực hiện tại bệnh viện, có bác sĩ đánh giá và theo dõi.

Sự tỉnh táo của cha mẹ chính là lá chắn đầu tiên giúp bảo vệ con khỏi những nguy hiểm không đáng có.