Đài NHK dẫn thông tin từ văn phòng của ông Abe cho biết tang lễ cố Thủ tướng Nhật Shinzo Abe sẽ được tổ chức trong hai ngày 11 và 12-7. Lễ cầu nguyện sẽ được tổ chức vào ngày 11-7, lễ tang sẽ diễn ra vào ngày 12-7 tại một ngôi đền ở Tokyo, do vợ của ông là bà Akie Abe làm trưởng ban.
Khách dự sẽ giới hạn trong các thành viên trong gia đình và một số người gần gũi với ông Abe, NHK cho biết thêm. Hiện chưa có thông tin về bất kỳ lễ viếng công khai nào.
Khẩn trương điều tra nghi phạm
Theo hãng thông tấn Kyodo News, nghi phạm Tetsuya Yamagami khai rằng mình bắn ông Abe hai phát từ phía sau bằng súng tự chế. Vũ khí thu hồi sau vụ ám sát mang hình thù giống khẩu súng, dài 40 cm, rộng 20 cm, với hai thùng kim loại hình trụ được quấn băng đen.
Khám xét nhà nghi phạm, cảnh sát tìm thấy nhiều chất nổ và nhiều loại súng lục tự chế tương tự vũ khí đã dùng bắn ông Abe. Các khẩu súng có ba, năm, sáu ống sắt như nòng súng, có quấn băng dính. Theo cảnh sát thì nghi phạm đã nhét đạn vào đường ống. Cảnh sát cho rằng nghi phạm đã mua các bộ phận trên mạng rồi tự chế súng và dùng khẩu súng tự chế mạnh nhất đi bắn ông Abe. Nghi phạm khai rằng ban đầu anh ta định giết ông Abe bằng chất nổ, sau đó đổi sang dùng súng.
 |
| Hàng dài người dân Nhật vẫn đến đặt hoa, cầu nguyện và tưởng nhớ ông tại địa điểm ông bị bắn ở TP Nara (miền tây nước Nhật). Ảnh: BLOOMBERG. |
Về động cơ gây án, nghi phạm khai anh ta định sẽ tấn công lãnh đạo một nhóm tôn giáo mà anh ta tin rằng đã khiến mẹ mình bị phá sản sau khi liên tục quyên tiền cho nhóm tôn giáo này. Yamagami cũng cho biết mình có ác cảm với ông Abe vì tin rằng ông có vai trò trong việc quảng bá nhóm tôn giáo này ở Nhật nhưng phủ nhận rằng mình bắn ông Abe vì chống lại niềm tin chính trị của ông.
Nghi phạm Yamagami hiện đang thất nghiệp. Trước đó Yamagami từng làm việc tại một nhà máy ở vùng Kansai từ giữa năm 2020, đã nghỉ việc từ tháng 5 năm nay. Theo Kyodo News thì các đồng nghiệp cũ của nghi phạm nói Yamagami có phần cứng nhắc trong công việc, bị sa thải vì không tuân thủ quy trình tiêu chuẩn khi vận chuyển hàng hóa. Yamagami là người “không nói nhiều”, “có cảm giác hơi u ám” nhưng “hoàn toàn bình thường” và họ không thể tin người này có hành động kinh hoàng như thế.
Rà soát an ninh
Cơ quan cảnh sát quốc gia Nhật cho biết sẽ xem xét lại cách sắp xếp an ninh cho ông Abe trong ngày 8-7, ngày ông bị bắn, theo NHK. Cơ quan cảnh sát quốc gia cho rằng có thể có vấn đề với việc bố trí cảnh sát tuần tra khu vực phía sau nơi ông Abe diễn thuyết. Kế hoạch an ninh cho ông Abe tại TP Nara do cảnh sát tỉnh Nara phụ trách.
Theo thông tin từ NHK thì các cảnh sát làm nhiệm vụ tại địa điểm cựu thủ tướng Abe diễn thuyết đã không nhận ra một người đàn ông khả nghi trong đám đông cho đến khi nghe thấy tiếng súng đầu tiên. Đoạn phim từ NHK cho thấy nghi phạm tiếp cận ông Abe từ phía sau trước khi rút vũ khí từ một chiếc túi và bắn ông hai phát ở cự ly vài mét.
Ngày 9-7, ông Tomoaki Onizuka - cảnh sát trưởng tỉnh Nara (Nhật) đã tổ chức họp báo và nhận “toàn bộ trách nhiệm” đã để xảy ra những sai sót trong việc giữ an ninh cho ông Abe dẫn đến việc vị cựu thủ tướng Nhật bị bắn lén và qua đời, theo tờ Mainichi.
“Sau khi thông tin ban đầu đến lúc 11 giờ 30 sáng và rồi tình hình được sáng tỏ, đó cũng là lúc tôi cảm nhận đỉnh điểm cảm giác tội lỗi và hối tiếc trong 27 năm thực thi pháp luật của mình” - ông Onizuka nói trong khi cố kìm nén cảm xúc.
“Tôi cảm nhận được sức nặng trách nhiệm của mình. Chúng tôi không thể phủ nhận rằng đã có vấn đề với kế hoạch bảo mật, với những gì đã xảy ra” - ông Onizuka nói trong xúc động.
Bầu cử Thượng viện Nhật diễn ra trong lặng lẽ
 |
| Cử tri đi bỏ phiếu bầu cử Thượng viện tại Tokyo (Nhật) ngày 10-7. Ảnh: AFP. |
Cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị bắn khi đang diễn thuyết ở TP Nara vận động tranh cử cho các ứng viên đảng Dân chủ Tự do tham gia cuộc bầu cử Thượng viện. Ngày 9-7, các ứng viên vẫn tiếp tục vận động tranh cử, song việc xảy ra với ông Abe buộc lực lượng an ninh siết thêm kế hoạch bảo vệ họ. Tại buổi diễn thuyết của Thủ tướng Fumio Kishida ở vùng Yamanashi, hàng rào kim loại được dựng lên để ngăn cách ông với khoảng 600 người ủng hộ.
Ngày 10-7, cuộc bầu cử vẫn được tổ chức theo lịch đã định. Từ 7 giờ sáng (giờ địa phương), người dân Nhật bắt đầu đi bỏ phiếu bầu cử Thượng viện tại 46.000 điểm bỏ phiếu khắp nước, đài NHK đưa tin.
Cử tri sẽ chọn 125 ghế trong tổng số 248 ghế ở Thượng viện (ba ghế mới được bổ sung như một phần của cải cách hệ thống bầu cử). Mục tiêu của liên minh cầm quyền là giành được tối thiểu 55 ghế để duy trì kiểm soát Thượng viện.
Tạp chí Time sẽ đăng hình ông Abe trên trang bìa của ấn bản tiếp theo dự kiến phát hành vào ngày 15-7. Khi còn đương nhiệm, ông Abe được Time hai lần vinh danh là một trong 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới, một vào năm 2014 và một vào năm 2018.