Các bác sĩ Khoa Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 cho biết, trong phục hồi chức năng cho bệnh nhân tai biến mạch máu não, nhiều gia đình thường nghĩ rằng “cứ tập nhiều là tốt”.

Tuy nhiên, tập không đúng mức, tập sai kỹ thuật hoặc tập quá nhẹ đều có thể làm chậm tiến trình hồi phục, thậm chí gây nguy hiểm cho người bệnh.

Do đó, lượng giá chức năng là bước quan trọng và bắt buộc trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.

Các nội dung chính của lượng giá chức năng

Theo các bác sĩ Khoa Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng, lượng giá chức năng là quá trình bác sĩ và kỹ thuật viên phục hồi chức năng đánh giá toàn diện khả năng vận động – cảm giác – nhận thức – sinh hoạt hằng ngày của người bệnh sau tai biến.

Các nội dung chính của lượng giá chức năng gồm:

- Khả năng vận động tay – chân

- Sức mạnh cơ và phạm vi vận động khớp

- Khả năng giữ thăng bằng, đi lại

- Ngôn ngữ, nhận thức, giao tiếp

- Khả năng tự chăm sóc

- Mức độ co cứng, biến dạng, nguy cơ biến chứng

Việc lượng giá chức năng giúp: Xác định chính xác mức độ tổn thương; Xây dựng phác đồ tập luyện khoa học; Tránh nguy cơ tập sai gây hại; Theo dõi tiến triển hồi phục.

Hơn nữa, lượng giá chức năng sẽ giúp cho người bệnh và người nhà: Hiểu rõ khả năng hiện tại của bệnh nhân; Thấy được mục tiêu phục hồi rõ ràng theo từng giai đoạn; Tập đúng – đủ – an toàn; Rút ngắn thời gian phục hồi.

Nhiều người phục hồi nhờ lượng giá chức năng đúng

Các bác sĩ Khoa Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng cho biết, trong thực tiễn điều trị tại khoa, nhờ lượng giá chức năng mà nhiều người đột quỵ đã nhanh chóng bình phục. Chẳng hạn:

Bệnh nhân Ngô Minh H. (62 tuổi) tập thụ động. Bệnh nhân nhập viện vì liệt nửa người phải do nhồi máu não, kèm tăng huyết áp và đái tháo đường. Lượng giá cho thấy chân phải sức cơ mức 1/5, không thể vận động chống trọng lực, nguy cơ cao co rút nếu tập sai.

Bệnh nhân được chỉ định phác đồ tập gồm vận động thụ động các khớp; kéo dãn các nhóm cơ co cứng; vận chuyển tư thế chống loét tì đè; kích hoạt nhẹ nhóm cơ. Sau khoảng 1 tuần, sức cơ của bệnh nhân đã cải thiện, giảm nguy cơ cứng khớp.

Bệnh nhân Thân Ngọc D. (73 tuổi) tập đứng và đi. Người bệnh được chẩn đoán theo dõi đột quỵ não, kèm suy tim – tăng huyết áp – đái tháo đường típ 2. Lượng giá cho thấy sức cơ đạt mức 3+/5, có thể vận động chống trọng lực và đứng lên với trợ giúp.

Bệnh nhân được tập theo phác đồ gồm tập đứng với thanh song song hoặc khung tập; tập thăng bằng đứng tĩnh - động; tập bước tại chỗ và tập đi có hỗ trợ; bài tập tăng sức mạnh cơ. Sau vài ngày tập luyện, bệnh nhân đứng vững hơn và tự tin hơn khi đi lại.

Trên đây là hai trường hợp điển hình cho thấy tầm quan trọng của việc áp dụng lượng giá chức năng trong quá trình luyện tập phục hồi chức năng.