Tăng huyết áp hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được theo dõi và chăm sóc đúng cách. Việc kiểm tra huyết áp tại nhà giúp người cao tuổi chủ động phát hiện sớm bất thường, từ đó điều chỉnh lối sống và điều trị kịp thời.
Theo dõi huyết áp tại nhà không chỉ là biện pháp hỗ trợ bác sĩ, mà còn là cách giúp người lớn tuổi hiểu rõ hơn về sức khỏe của mình. Tuy nhiên, để việc đo huyết áp mang lại kết quả chính xác và hữu ích, cần thực hiện đúng hướng dẫn.
Vì sao nên đo huyết áp tại nhà?
Đo huyết áp tại nhà giúp người cao tuổi phát hiện sớm những biến động bất thường, dù là tăng hay giảm, giữa các lần khám định kỳ. Việc theo dõi đều đặn còn cung cấp cho bác sĩ những số liệu thực tế, hỗ trợ điều chỉnh thuốc và chế độ sinh hoạt phù hợp hơn.
Đặc biệt, nhiều người lớn tuổi thường gặp tình trạng “hội chứng áo choàng trắng”, tức là huyết áp tăng tạm thời khi gặp bác sĩ do căng thẳng. Vì vậy, đo huyết áp tại nhà trong trạng thái thoải mái và quen thuộc sẽ cho kết quả chính xác, phản ánh đúng tình trạng sức khỏe hơn.
Lựa chọn máy đo huyết áp phù hợp
Người cao tuổi nên ưu tiên chọn máy đo huyết áp điện tử tự động, loại đo ở bắp tay thay vì cổ tay vì cho độ chính xác cao hơn. Khi chọn máy, nên chú ý đến các yếu tố như màn hình hiển thị rõ ràng, dễ đọc, dây quấn vừa vặn với vòng tay và có bộ nhớ lưu kết quả để tiện theo dõi, so sánh theo ngày. Ngoài ra, cần kiểm tra pin và tình trạng máy trước mỗi lần sử dụng, tránh dùng máy đã hư hỏng hoặc pin yếu vì có thể khiến kết quả đo bị sai lệch, ảnh hưởng đến việc đánh giá sức khỏe và điều chỉnh điều trị.
Hướng dẫn đo huyết áp đúng cách
Để có kết quả chính xác, người đo cần tuân thủ các bước sau:
Nghỉ ngơi 5 phút trước khi đo, không đo sau khi vừa ăn, vận động hoặc uống cà phê.
Ngồi thẳng, lưng tựa ghế, chân chạm đất, không bắt chéo.
Đặt tay ngang tim, quấn vòng bít đúng vị trí (cách khuỷu tay 2–3 cm).
Không nói chuyện, không cử động trong khi đo.
Đo ít nhất 2 lần liên tiếp, cách nhau 1–2 phút và lấy trung bình kết quả.
Ghi lại số đo vào sổ hoặc điện thoại, theo dõi mỗi ngày vào cùng khung giờ (sáng và tối).
Mức huyết áp bình thường ở người cao tuổi
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO):
Huyết áp lý tưởng: dưới 120/80 mmHg
Huyết áp bình thường: dưới 130/85 mmHg
Tăng huyết áp độ 1: từ 140/90 mmHg trở lên
Người cao tuổi thường được bác sĩ cho phép mức huyết áp hơi cao hơn người trẻ (khoảng 130–140/80–85 mmHg) tùy thể trạng, nhưng vẫn cần theo dõi sát sao để tránh biến chứng.
Khi nào cần đi khám ngay?
Người cao tuổi nên đến cơ sở y tế khi có các dấu hiệu sau:
Huyết áp cao hơn 180/110 mmHg hoặc thấp dưới 90/60 mmHg.
Đau đầu dữ dội, chóng mặt, mờ mắt, khó thở, đau ngực, tê yếu tay chân.
Kết quả đo bất thường lặp lại nhiều lần dù đã nghỉ ngơi.
Bí quyết duy trì huyết áp ổn định
Ngoài việc đo đều đặn, người lớn tuổi cần:
Ăn uống hợp lý: giảm muối, hạn chế thực phẩm mặn, đồ chiên rán, thịt đỏ; tăng rau xanh, trái cây, cá, và ngũ cốc nguyên hạt.
Tập luyện nhẹ nhàng: đi bộ, yoga, dưỡng sinh 30 phút mỗi ngày.
Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng.
Không hút thuốc, hạn chế rượu bia.
Tuân thủ thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý ngừng hoặc đổi liều.
Kiểm soát huyết áp tại nhà là bước quan trọng giúp người cao tuổi chủ động bảo vệ sức khỏe tim mạch. Thực hiện đo đúng cách, duy trì thói quen theo dõi đều đặn và kết hợp lối sống lành mạnh chính là chìa khóa vàng để sống khỏe, sống lâu và an tâm mỗi ngày.
