Hơn một năm trước, anh V. V. H (49 tuổi, Tây Ninh) phát hiện mình bị lao phổi. Dù đã được điều trị ổn định nhưng những di chứng âm thầm tồn tại trong lá phổi khiến anh bị vỡ mạch máu phế quản, một biến chứng cực kỳ nguy hiểm, đe doạ tính mạng người bệnh nhanh chóng.

Từ bệnh lao phổi đến biến chứng vỡ mạch máu phế quản

Anh V .V. H nhớ lại: “Vào một buổi chiều, khi đang ngồi bình thường tại nhà thì tôi có cảm giác nhợn ở cổ, rồi tôi khạc ra cả một chén máu đỏ tươi, cỡ 300ml máu”. Ngay lập tức, anh đã được người nhà đưa đến một bệnh viện địa phương để thăm khám, sau đó được chuyển sang Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á để điều trị.

Tiếp nhận người bệnh tại khoa Cấp Cứu Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, các bác sĩ đã chỉ định cho anh H. nội soi phế quản, chụp CT ngực có thuốc cản quang để đánh giá tình trạng bệnh lý phổi. Kết quả ghi nhận phổi bên phải của anh H. có tình trạng hang lao cũ và có nhiều tổn thương giãn phế quản, phì đại động mạch phế quản.

Đây là nguyên nhân của tình trạng vỡ mạch máu phế quản – một bệnh lý nguy hiểm có thể gây suy hô hấp dẫn đến đe dọa tính mạng, thậm chí khi máu tràn vào đường thở, bệnh nhân có thể ngạt thở ngay lập tức, chưa kể mất máu nhanh chóng.

Trước tình trạng nguy kịch này, một cuộc hội chẩn nhanh chóng diễn ra với sự tham gia của nhiều bác sĩ dày dạn kinh nghiệm đến từ khoa Cấp cứu, Nội hô hấp, Đơn vị Can thiệp mạch, Gây mê Hồi sức, nhằm đưa ra hướng xử lý tối ưu nhất cho người bệnh. Các bác sĩ đã thống nhất phương án can thiệp tắc động mạch phế quản dưới sự hỗ trợ của hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) để điều trị cầm máu cho bệnh nhân.

Áp dụng kỹ thuật can thiệp nút mạch phế quản cứu nam bệnh nhân khỏi nguy kịch

BS.CKI Cáp Hữu Hiếu – Đơn vị Can thiệp mạch, khoa Chẩn đoán Hình ảnh Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, người trực tiếp thực hiện thủ thuật, chia sẻ: “Trước đây bệnh nhân bị ho ra máu lượng nhiều thường được chỉ định phẫu thuật cấp cứu và điều trị nội khoa tích cực để cầm máu.

Tuy nhiên, với sự phát triển của kỹ thuật can thiệp mạch như hiện nay, bệnh nhân có thể được can thiệp cầm máu nhanh chóng và an toàn dưới màn hình DSA. Tránh được một cuộc mổ phức tạp. May mắn là người bệnh được đưa đến bệnh viện kịp thời. Nếu chậm trễ, máu có thể tràn đầy trong các phế nang phổi, bệnh nhân sẽ không qua khỏi”.

Can thiệp tắc động mạch phế quản là kỹ thuật can thiệp hiện đại, ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh, giúp người bệnh tránh được cuộc phẫu thuật, rút ngắn thời gian nằm viện.

Trong quá trình can thiệp, các bác sĩ Đơn vị Can thiệp mạch đã phối hợp cùng các bác sĩ khoa Gây mê Hồi sức và khoa Hồi sức Tích cực để ổn định tình trạng huyết động của bệnh nhân. Qua đường ống nhỏ luồn từ động mạch đùi, các bác sĩ Đơn vị Can thiệp mạch đã đưa thiết bị đến tận nhánh động mạch phế quản bên phải bị tổn thương và tiến hành tắc mạch bằng vật liệu chuyên dụng, kiểm soát được nguồn máu chảy vào các phế nang phổi, cầm được máu và giảm nguy cơ ho ra máu tái phát về sau.

Kết thúc ca can thiệp, người bệnh được chuyển về khoa Nội Hô Hấp để tiếp tục theo dõi và dùng thuốc điều trị bệnh lý nền. Hiện tại, bệnh nhân không còn tình trạng ho ra máu, hồi phục tốt, có thể ăn uống và trở lại sinh hoạt bình thường.

Những đối tượng dễ ho ra máu đe dọa tính mạng

Ho ra máu do giãn vỡ động mạch phế quản là tình trạng nhánh động mạch bị giãn lớn, mất đàn hồi và vỡ, dẫn đến tình trạng xuất huyết phổi và máu được tống ra ngoài qua đường ho.

Bệnh nhân bị vỡ mạch máu phế quản nặng có thể ho ra máu lượng nhiều, thậm chí có các trường hợp ho ra máu sét đánh dẫn đến tử vong.

Những bệnh nhân từng mắc lao phổi, nấm phổi, u phổi, hang lao, viêm phổi là những đối tượng dễ có nguy cơ bị ho ra máu. Vì thế, bác sĩ Cáp Hữu Hiếu khuyến cáo những bệnh nhân này nên tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ cũng như cần theo dõi bệnh sát sao và thường xuyên khám chuyên khoa định kỳ để tầm soát sớm bệnh.