Google đạt tiến bộ đột phá cho ứng dụng thực tiễn của máy tính lượng tử

Đột phá lượng tử mới nhất của Google, thuật toán Quantum Echoes, mở ra con đường hướng tới những khám phá khoa học và phân tích chưa từng có tiền lệ.

Google cho biết họ đã phát triển một thuật toán máy tính chỉ ra cách ứng dụng thực tế cho điện toán lượng tử và có thể tạo ra dữ liệu độc đáo để sử dụng với trí tuệ nhân tạo.

Google cho biết thuật toán mới có tên Quantum Echoes, chạy trên chip lượng tử của công ty, nhanh hơn 13.000 lần so với thuật toán điện toán cổ điển phức tạp nhất trên siêu máy tính.

quantium.jpg
Thuật toán Quantum Echoes có thể đưa máy tính lượng tử vào các ứng dụng thực tế.

Máy tính lượng tử sẽ đóng vai trò then chốt trong việc mô phỏng các hiện tượng cơ học lượng tử, như sự tương tác giữa các nguyên tử và hạt, cũng như cấu trúc (hay hình dạng) của các phân tử.

Một trong những công cụ mà các nhà khoa học sử dụng để hiểu cấu trúc hóa học là Cộng hưởng từ hạt nhân (NMR), cũng chính là nguyên lý khoa học đứng sau công nghệ chụp cộng hưởng từ (MRI).

NMR hoạt động như một kính hiển vi phân tử, đủ mạnh để cho phép chúng ta quan sát vị trí tương đối của các nguyên tử, từ đó giúp hiểu rõ cấu trúc của một phân tử.

Việc mô phỏng hình dạng và động học của các phân tử là nền tảng trong hóa học, sinh học và khoa học vật liệu; những tiến bộ giúp chúng ta thực hiện điều này tốt hơn sẽ thúc đẩy sự phát triển trong nhiều lĩnh vực, từ công nghệ sinh học đến năng lượng mặt trời và nhiệt hạch.

Năm ngoái , Google đã công bố chip lượng tử Willow mà công ty cho biết có khả năng khắc phục một vấn đề quan trọng với "qubit", thành phần cấu tạo nên máy tính lượng tử.

Các giám đốc điều hành cho biết sự phát triển của thuật toán có ý nghĩa tương đương với con chip. Thuật toán này cũng có thể được kiểm chứng bằng các máy tính lượng tử khác hoặc thông qua các thí nghiệm. Dữ liệu có thể kiểm chứng có nghĩa là nó có thể dẫn đến các ứng dụng thực tế.

Chip Google Willow đã đã được những bước tiến đáng kể trong điện toán lượng tử.

Trong một thí nghiệm minh chứng nguyên lý hợp tác với Đại học Berkeley, Google đã vận hành thuật toán Quantum Echoes trên chip Willow để nghiên cứu hai phân tử, một phân tử gồm 15 nguyên tử và một phân tử khác gồm 28 nguyên tử, nhằm kiểm chứng phương pháp này.

Kết quả trên máy tính lượng tử của Google trùng khớp với kết quả từ NMR truyền thống, đồng thời tiết lộ những thông tin mà NMR thông thường không thể cung cấp, qua đó xác thực quan trọng cho phương pháp tiếp cận của chúng tôi.

Cũng giống như kính thiên văn và kính hiển vi đã mở ra những thế giới mới chưa từng thấy, thí nghiệm này là một bước tiến hướng tới một “kính lượng tử” có khả năng đo lường các hiện tượng tự nhiên trước đây không thể quan sát được.

NMR được tăng cường bởi máy tính lượng tử có thể trở thành công cụ mạnh mẽ trong nghiên cứu phát triển thuốc, giúp xác định cách các loại thuốc tiềm năng liên kết với mục tiêu của chúng, hoặc trong khoa học vật liệu để xác định cấu trúc phân tử của các vật liệu mới như polyme, thành phần pin, hay thậm chí là các vật liệu cấu thành bit lượng tử (qubit).

Chip lượng tử Google Willow đã vượt siêu máy tính 20^25 lần.

Máy tính lượng tử sẽ được xây dựng như lắp ghép LEGO

Theo ý tưởng này các khối qubit được các nhà khoa học kết nối với nhau thông qua một thiết bị có giao thức "plug and play" như ghép các mảnh LEGO để tạo hình.

Máy tính lượng tử có thể thực hiện các phép tính dựa trên các nguyên lý của cơ học lượng tử, được kỳ vọng sẽ vượt trội hơn máy tính cổ điển trong một số loại tác vụ tối ưu hóa và xử lý.

Mặc dù các nhà vật lý và kỹ sư đã giới thiệu nhiều hệ thống máy tính lượng tử khác nhau trong những thập kỷ qua, việc mở rộng quy mô một cách đáng tin cậy các hệ thống này để chúng có thể giải quyết các vấn đề thực tế đồng thời sửa các lỗi phát sinh trong quá trình tính toán cho đến nay vẫn còn là một thách thức.

Hiện tượng lượng tử kỳ lạ thách thức mọi định luật vật lý

Hiện tượng vướng víu lượng tử hé lộ dạng “thần giao cách cảm” kỳ lạ giữa các hạt, làm lung lay nền tảng vật lý cổ điển và mở ra kỷ nguyên công nghệ mới.

viu-1.png
Một thí nghiệm cho thấy hai photon ở cách nhau hàng năm ánh sáng vẫn thay đổi trạng thái đồng thời.
viu-2.png
Hiện tượng này được gọi là vướng víu lượng tử, mang tính tức thời và không cần truyền dẫn qua không gian.

Con chip lượng tử đầu tiên tự tạo và ổn định ánh sáng

Lần đầu tiên, các nhà khoa học Mỹ chế tạo chip silicon có thể tự tạo và kiểm soát ánh sáng lượng tử, mở ra bước ngoặt cho thương mại hóa công nghệ lượng tử.

Lần đầu tiên, các nhà khoa học đã tích hợp thành công nguồn sáng lượng tử (quang tử) và mạch điều khiển điện tử trên cùng một chip silicon kích thước siêu nhỏ. Con chip chỉ rộng 1mm² này có khả năng tạo ra cặp photon lượng tử và tự điều chỉnh tín hiệu theo thời gian thực - điều chưa từng có tiền lệ trong ngành công nghệ vi mạch.

Công trình mang tính đột phá này được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu liên ngành đến từ ba trường đại học hàng đầu nước Mỹ: Đại học Northwestern, Đại học California - Berkeley (UC Berkeley) và Đại học Boston (BU). Chip được sản xuất tại một xưởng đúc bán dẫn thương mại theo quy trình CMOS tiêu chuẩn, giống với công nghệ sản xuất chip máy tính phổ thông hiện nay.

Đọc nhiều nhất

Tin mới