Phân tích dữ liệu đấu thầu cho thấy hoạt động của Công ty TNHH Kỹ thuật Tự động hóa Vinakhông chỉ giới hạn ở Nhơn Trạch 2. Doanh nghiệp này đã xây dựng một "hệ sinh thái" rộng lớn, tập trung chủ yếu vào các đơn vị thuộc Tổng Công ty Phát điện 3 (GENCO 3), nơi họ chiếm lĩnh phần lớn giá trị trúng thầu của mình. Đồng thời, dữ liệu cũng hé lộ sự xuất hiện lặp lại của một nhóm các "đối thủ quen thuộc".

Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, bản đồ hoạt động của Công ty TNHH Kỹ thuật Tự động hóa Vina (Tự động hóa Vina - MSDN: 0302706779) trải rộng khắp các đơn vị phát điện lớn.

Dữ liệu tổng hợp trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (tính đến ngày 04/11/2025) chỉ ra rằng, Tự động hóa Vina đã có quan hệ đấu thầu với 43 Bên mời thầu (BMT). Trong tổng số hơn 215 tỷ đồng giá trị trúng thầu độc lập, phần lớn doanh thu của nhà thầu này đến từ một nhóm các chủ đầu tư (CĐT) cốt lõi, chủ yếu là các công ty nhiệt điện và các đơn vị dịch vụ sửa chữa chuyên ngành.

"Cứ điểm" tại GENCO3

Nổi bật nhất trong "hệ sinh thái" của Tự động hóa Vina là các đơn vị thành viên của Tổng Công ty Phát điện 3 (GENCO3).

1. Công ty Nhiệt điện Phú Mỹ: Đứng đầu danh sách là Công ty Nhiệt điện Phú Mỹ - Chi nhánh Tổng Công ty Phát điện 3 - Công ty Cổ phần. Dữ liệu ghi nhận tần suất tham gia đấu thầu dày đặc của Tự động hóa Vina tại đây. Tổng hợp từ các tên BMT có sự thay đổi nhỏ qua các thời kỳ, Tự động hóa Vina đã tham gia tới 225 gói thầu tại đơn vị này và trúng 53 gói. Tổng giá trị trúng thầu tại riêng chủ đầu tư này lên tới 59.849.092.940 đồng (gần 60 tỷ đồng).

2. Công ty Dịch vụ Sửa chữa các Nhà máy điện (EPS): Một "địa chỉ quen thuộc" khác là Công ty Dịch vụ Sửa chữa các nhà máy điện (eps) - Chi nhánh Tổng công ty Phát điện 3 - Công ty Cổ phần. Tại đây, Tự động hóa Vina đã tham gia 102 gói thầu và trúng 29 gói. Tổng giá trị trúng thầu đạt 53.410.130.850 đồng (hơn 53,4 tỷ đồng).

3. Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân: Tại Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân - chi nhánh Tổng công ty Phát điện 3 - Công ty cổ phần, Tự động hóa Vina ghi nhận tỷ lệ trúng thầu ấn tượng: Tham gia 10 gói thầu và trúng 6 gói. Tổng giá trị trúng thầu tại đây rất lớn, đạt 57.020.819.900 đồng (hơn 57 tỷ đồng).

Chỉ tính riêng tại 3 đơn vị chủ chốt thuộc GENCO3 này, Tự động hóa Vina đã trúng 88 gói thầu với tổng giá trị lên tới hơn 170,28 tỷ đồng. Con số này chiếm khoảng 79,2% tổng giá trị trúng thầu độc lập của Tự động hóa Vina. Sự áp đảo này cho thấy mức độ phụ thuộc và lợi thế cạnh tranh đặc biệt của nhà thầu tại "hệ sinh thái" GENCO3.

Ngoài ra, nhà thầu này cũng ghi nhận hoạt động tại các đơn vị khác:

• Công ty nhiệt điện Thái Bình Chi nhánh Tập đoàn Điện lực Việt Nam: Tham gia 10 gói (tổng hợp 2 tên BMT), trúng 6 gói. Tổng giá trị trúng thầu 38.730.437.040 đồng.
• Tại Công ty Cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (NT2): Nhà thầu tham gia 28 gói và trúng 12 gói (bao gồm 7 gói liên tiếp đã phân tích). Tổng giá trị trúng thầu tại NT2 là 19.287.958.158 đồng.

Sự tập trung cao độ vào một nhóm khách hàng cụ thể cho thấy chiến lược kinh doanh chuyên sâu của Tự động hóa Vina. Việc am hiểu sâu sắc về hệ thống kỹ thuật, quy trình nội bộ của các chủ đầu tư ngành điện có thể là một lợi thế. Tuy nhiên, dưới góc độ quản lý thị trường, điều này cũng đặt ra câu hỏi về việc liệu có tồn tại các rào cản vô hình khiến các nhà thầu mới khó gia nhập, làm giảm tính cạnh tranh của thị trường cung ứng vật tư chuyên ngành này hay không.

Những "đối thủ" quen thuộc

Không chỉ có quan hệ mật thiết với các chủ đầu tư, dữ liệu phân tích còn hé lộ một khía cạnh khác của "hệ sinh thái" đấu thầu: Sự lặp lại của các nhà thầu "đối thủ" trong các gói thầu mà Tự động hóa Vina tham dự.

Trong tổng số 430 gói thầu đã đấu có sự tham gia của đối thủ, Tự động hóa Vina đã từng "chạm mặt" với 448 nhà thầu khác nhau. Tuy nhiên, có một nhóm nhỏ các nhà thầu xuất hiện với tần suất đặc biệt cao.

"Quen mặt" nhất là Công ty Thương mại Phúc Lộc TNHH (MSDN: 0304128525). Dữ liệu cho thấy hai doanh nghiệp này đã cùng tham gia dự thầu trong 162 gói thầu – một con số rất lớn. Kết quả đối đầu ghi nhận, trong các gói thầu này, Tự động hóa Vina thắng 28 gói, trong khi Công ty Phúc Lộc trượt tới 113 gói (tính trong số các gói cùng tham gia).

Một đối thủ thường xuyên khác là Công ty TNHH Chánh Bắc (MSDN: 0304382025), đã đấu cùng trong 73 gói thầu. Kết quả, Tự động hóa Vina thắng 13 gói, Công ty Chánh Bắc trượt 48 gói trong các lần đối đầu này.

Tương tự, Công ty TNHH Kỹ thuật Hoàng Yến (MSDN: 0304880572) đã đấu 55 gói với Tự động hóa Vina. Kết quả, Tự động hóa Vina thắng 13 gói, Công ty Hoàng Yến trượt 33 gói.

Sự lặp lại của các cặp đấu tại nhiều gói thầu khác nhau, đặc biệt tại các chủ đầu tư "ruột" như Nhiệt điện Phú Mỹ, EPS hay NT2, là một hiện tượng đáng chú ý. Mặc dù việc các nhà thầu chuyên ngành thường xuyên gặp nhau là bình thường, nhưng khi đi kèm với tần suất trúng thầu dày đặc của một nhà thầu và tỷ lệ trượt thầu cao của các "đối thủ quen thuộc", nó đặt ra nghi vấn về tính cạnh tranh thực chất. Liệu sự tham gia của các nhà thầu này có thực sự tạo ra sự cạnh tranh sòng phẳng, hay chỉ mang tính hình thức trong các cuộc đấu thầu rộng rãi qua mạng tại các chủ đầu tư ngành điện?

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin:

[Kỳ 4] Đấu thầu tại Nhơn Trạch 2: Tỷ lệ tiết kiệm và bài toán cạnh tranh thực chất