Theo PGS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, thời tiết ẩm ướt là môi trường lý tưởng cho các loại vi sinh vật gây hại sinh sôi, làm giảm giá trị dinh dưỡng của thực phẩm, biến đổi màu sắc, sản sinh độc tố gây ngộ độc, tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa.

Hầu hết các loại thực phẩm đều dễ bị nhiễm nấm mốc khi bảo quản không đúng cách. Một số loại nấm mốc có thể sản sinh ra các độc tố cực kỳ nguy hiểm, được gọi là mycotoxins, có thể tích tụ trong cơ thể và gây ra các bệnh nghiêm trọng. Một trong những độc tố nguy hiểm nhất là aflatoxin, được sản sinh bởi nấm mốc Aspergillus flavus, thường xuất hiện trên các loại hạt ngũ cốc và đậu phộng.

Aflatoxin không chỉ gây ngộ độc cấp tính mà còn có thể gây ung thư gan khi tích tụ lâu dài trong cơ thể. Đặc biệt, độc tố này rất bền vững với nhiệt, vì vậy nấu chín cũng không thể loại bỏ được hoàn toàn. Do đó, chuyên gia khuyến cáo rằng nếu thực phẩm đã bị nhiễm nấm mốc, người tiêu dùng tuyệt đối không nên sử dụng, dù đã rửa sạch hay nấu chín.

Bác sĩ Bệnh viện Nhi Hà Nội cho biết, thời tiết nồm ẩm là môi trường lý tưởng để vi khuẩn, nấm mốc phát triển, gây ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm và sức khỏe của gia đình.

Trong đó, trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa còn non nớt và sức đề kháng chưa hoàn thiện vì vậy thực phẩm nếu không bảo quản đúng cách sẽ bị biến chất, nhiễm khuẩn gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ như tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm và suy giảm sức đề kháng.

Để giữ cho thực phẩm của trẻ luôn tươi ngon, giàu dinh dưỡng trong thời tiết nồm ẩm, các chuyên gia "mách" một số mẹo bảo quản thực phẩm như sau:

Bảo quản trong tủ lạnh

Bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh là phương pháp cần thiết để giữ nguyên độ tươi ngon và hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn. Đối với thịt và cá, nên trữ đông ở ngăn đá, trong khi rau củ và trái cây nên bảo quản ở ngăn mát. Đặc biệt, không nên để lẫn thực phẩm sống và chín với nhau để tránh nhiễm khuẩn chéo.

Các loại thực phẩm cần được sơ chế sạch trước khi trữ lạnh, chia thành từng khẩu phần vừa đủ để tránh tình trạng rã đông và trữ đông nhiều lần làm giảm chất lượng. Khi lưu trữ thực phẩm, ưu tiên sử dụng túi zip hoặc hộp kín để đảm bảo vệ sinh. Đồng thời, cần vệ sinh tủ lạnh định kỳ để hạn chế vi khuẩn tích tụ và lây nhiễm vào thực phẩm.

Nhiệt độ bên trong tủ lạnh sẽ là một trong những nguyên nhân quyết định thời hạn bảo quản thực phẩm. Nếu cài đặt nhiệt độ quá cao hay quá thấp, chất lượng thực phẩm đều có thể bị ảnh hưởng. Vì vậy, bạn nên để nhiệt độ lý tưởng của tủ lạnh là 4 độ C.

Bảo quản thực phẩm khô

Do thời tiết nồm ẩm khiến cho độ ẩm trong không khí tăng cao tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc phát triển gây ảnh hưởng đến các loại thực phẩm khô. Do đó, một số thực phẩm khô như gạo, ngô, đậu tương, đậu xanh, mì, bột mì,… rất dễ hút ẩm nên cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm thấp, không để gần các khu vực có nước.

Khi bảo quản các thực phẩm khô không nên đóng kín, cần kiểm tra thường xuyên để phát hiện sớm nguy cơ bị côn trùng xâm nhập. Ngoài ra, chúng ta không nên tích trữ quá nhiều đồ khô để giảm thiểu nguy cơ ẩm, mốc gây ảnh hưởng sức khỏe, lãng phí thực phẩm.

Không để đồ ăn qua đêm

Tuyệt đối không để thức ăn qua đêm. Đối với đồ ăn mua sẵn nên ăn sau khi mua. Thức ăn đã nấu chín chỉ nên để trong tủ lạnh từ 1-2 ngày. Các loại rau, củ, quả nên dùng khi còn tươi, hạn chế để trong tủ lạnh quá lâu ngày. Thức ăn nếu để qua đêm ở nhiệt độ phòng sẽ mất nhiều chất dinh dưỡng và không đảm bảo vệ sinh, đặc biệt là thức ăn chế biến sẵn. Nếu còn thừa thức ăn sau bữa cơm, bạn nên cất vào hộp và bảo quản trong tủ lạnh để giữ độ tươi ngon.

Hạn chế để đồ ăn dự trữ

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thực phẩm được sử dụng tốt nhất khi chúng tươi sống. Sau một thời gian bảo quản, chúng cũng mất đi ít nhiều các chất dinh dưỡng. Thêm vào đó, khi độ ẩm quá cao, các bào tử nấm mốc và vi khuẩn trong không khí phát triển mạnh. Do vậy, trong thời tiết nồm ẩm, nên hạn chế tối đa việc dự trữ nhiều thực phẩm trong tủ lạnh.

Thực phẩm đã rã đông nên sử dụng hết thay vì bỏ lại tủ đông. Bởi rã đông nhiều lần làm mất chất dinh dưỡng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn chéo trong tủ lạnh, ảnh hưởng đến thực phẩm khác.

Để thực phẩm ở nơi thoáng mát

Một trong những cách giúp bảo quản hiệu quả thực phẩm khi trời nồm ẩm là để thực phẩm ở kệ cao, đựng trong các hộp bằng thủy tinh, đậy nắp kín, tránh không khí tiếp xúc với thực phẩm. Nên đặt thực phẩm ở chỗ có ánh sáng mặt trời chiếu vào để hạn chế tối đa sự sinh trưởng và phát triển của nấm mốc. Thời tiết nồm ẩm là cơ hội cho vi khuẩn và ẩm mốc gây hại phát sinh. Vì vậy, bạn nên sử dụng máy hút ẩm nhà bếp để đảm bảo nhà bếp luôn khô ráo, thoáng mát.

Lưu ý chung khi bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh

Hạn chế dự trữ quá nhiều thức ăn trong tủ lạnh, thời gian tích trữ càng lâu cùng với việc bảo quản không đảm bảo khiến cho chất dinh dưỡng của thực phẩm bị thâm hụt.

Thêm vào đó, khi độ ẩm quá cao, các bào tử nấm mốc và vi khuẩn trong không khí phát triển mạnh. Vì vậy, trong thời tiết nồm ẩm, nên hạn chế tối đa việc dự trữ nhiều thực phẩm trong tủ lạnh.

Tránh mở tủ lạnh thường xuyên: Mở tủ lạnh quá nhiều sẽ làm thay đổi nhiệt độ bên trong, khiến thực phẩm nhanh hỏng hơn.

Hạn chế để thức ăn thừa lâu: Nếu còn thức ăn thừa, hãy bảo quản trong hộp kín và sử dụng trong vòng 24 giờ.