Ê-kíp các bác sĩ Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, do BS.CKII Trần Nguyễn An Huy phụ trách can thiệp chính, vừa cứu sống một người bệnh nam trung niên trải qua hai lần ngừng tim liên tiếp chỉ trong vòng vài ngày.

Đây là ca bệnh có mức nguy cơ tử vong rất cao do tổn thương mạch vành nặng và diễn tiến nhanh, nhưng đã được xử trí thành công nhờ kích hoạt hệ thống can thiệp cấp cứu 24/7.

2 ngày, 2 lần ngừng tim vì tắc mạch máu nuôi tim

Người bệnh nhập viện với tình trạng đau ngực dữ dội, có lúc mất ý thức thoáng qua. Sau khi được sơ cứu tại tuyến trước, bệnh nhân được chuyển lên Hoàn Mỹ Sài Gòn bằng xe cấp cứu di chuyển gần hai giờ trong đêm.

Khi đến nơi, bệnh nhân đã tụt huyết áp, da lạnh, vã mồ hôi, được ê-kíp cấp cứu đưa thẳng vào phòng can thiệp mạch vành.

Kết quả chụp cho thấy: tim vốn được nuôi bởi 3 mạch máu chính, thì ở trường hợp này, hai mạch máu quan trọng nhất gần như tắc hoàn toàn, chỉ còn khoảng 5% khẩu kính, mạch máu thứ ba cũng bị bóp nghẹt đến 90%, còn nhánh mạch máu còn lại tuy hẹp ít hơn nhưng dòng máu đã giảm rõ rệt.

Đây là dạng tổn thương đặc biệt nguy hiểm vì cả ba nhánh mạch vành chính đều bị hẹp nặng, khiến tim gần như không còn đủ máu để hoạt động. Bệnh nhân có thể ngừng tim bất cứ lúc nào, với tỷ lệ tử vong ước tính gần 90% nếu không tái thông mạch kịp thời.

Trong quá trình can thiệp mạch máu tim, với tình trạng tổn thương mạch máu quá nặng và nguy cơ rối loạn nhịp đã được tiên lượng từ trước, bệnh nhân bất ngờ rơi vào nhiều cơn rối loạn nhịp ác tính rồi ngừng tim.

Nhờ dự đoán trước tình huống và chuẩn bị sẵn sàng, ê–kíp can thiệp – hồi sức lập tức phối hợp xử trí khẩn cấp: sốc điện 7–8 lần để khôi phục nhịp tim, tiến hành hồi sinh tim phổi, đặt nội khí quản hỗ trợ hô hấp và sử dụng thuốc trợ tim, thuốc nâng huyết áp nhằm duy trì tuần hoàn cho người bệnh trong suốt quá trình đặt stent cứu sống.

Stent được đặt nhanh vào vị trí nguy hiểm nhất. Khi dòng chảy được tái lập, tình trạng ngừng tim giảm dần. Bệnh nhân được chuyển xuống Hồi sức tích cực và xuất viện sau 10 ngày.

Hai ngày sau, bệnh nhân quay lại bệnh viện trong tình trạng đau ngực tái phát, sau đó ngừng tim ngay tại khoa Cấp cứu. Với tiền sử vừa can thiệp mạch vành, ê-kíp lập tức kích hoạt quy trình can thiệp khẩn để loại trừ nguy cơ tắc stent cấp – một biến cố nguy hiểm có thể xảy ra ở mọi bệnh nhân sau đặt stent.

Kết quả chụp mạch lại trên hệ thống DSA cho thấy stent hoàn toàn thông, không có huyết khối, không tắc lại. Các bác sĩ xác định nguyên nhân lần này là do cơn co thắt rất nặng động mạch vành phải, một diễn tiến bệnh lý có thể xảy ra độc lập, ngay cả khi stent vẫn hoạt động tốt.

Thuốc giãn mạch được bơm trực tiếp vào lòng mạch cho hiệu quả gần như tức thì, dòng chảy cải thiện, huyết động ổn định dần. Bệnh nhân hồi phục tốt và xuất viện sau khoảng một tuần theo dõi.

Phát hiện sớm là thời điểm cứu sống

Theo BS.CKII. Trần Nguyễn An Huy, yếu tố then chốt trong ca bệnh này là thời điểm: “Cả hai lần bệnh nhân ngừng tim đều xảy ra khi đã ở trong bệnh viện, ngay trước mắt ê-kíp cấp cứu và can thiệp.

Nếu biến cố đó xảy ra trên đường di chuyển hoặc tại nhà, khả năng sống sót sẽ rất thấp. Việc người nhà nhận ra dấu hiệu bất thường, đưa đi viện sớm, cộng với hệ thống can thiệp tim mạch vận hành 24/7 đã giúp chúng tôi có thể giành lại bệnh nhân từ tay tử thần”.

Hệ thống DSA 2 bình diện hiện đại cho phép bác sĩ nhìn rõ mạch vành ở nhiều góc độ cùng lúc, đánh giá chính xác vị trí và mức độ tổn thương, từ đó rút ngắn thời gian can thiệp, giảm liều tia và lượng thuốc cản quang.

Khi kết hợp với sự phối hợp nhịp nhàng giữa khoa Cấp cứu – Can thiệp Tim mạch – Hồi sức Tích cực, bệnh viện có thể kích hoạt quy trình can thiệp trong những phút đầu tiên, vốn mang ý nghĩa sống còn với các trường hợp nhồi máu cơ tim và ngừng tim.