“Số phận” siêu máy bơm chống ngập ở TPHCM bây giờ ra sao?

Tuyến đường Nguyễn Hữu Cảnh (quận Bình Thạnh, TP HCM) từng được xem là “rốn ngập” ở TP HCM. Thảm cảnh ngập nước thường xuyên vào mùa mưa khiến cuộc sống của người dân 2 bên tuyến, cũng như người tham gia giao thông trên đường vô cùng khổ sở.

Đầu tháng 10/2017, Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghiệp Quang Trung (Cty Quang Trung) chính thức vận hành siêu máy bơm chống ngập công suất lớn (lên đến 96 nghìn mét khối/giờ) với số vốn đầu tư gần 90 tỷ đồng để chống ngập tuyến đường này, cùng cam kết “không hết ngập, không lấy tiền”. Theo UBND quận Bình Thạnh, quá trình vận hành siêu máy bơm cơ bản mang lại hiệu quả giảm ngập, giúp lưu thông trên tuyến đường thuận lợi hơn.

Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật TP HCM đánh giá tình trạng ngập ở đường Nguyễn Hữu Cảnh được giải quyết tốt; người dân sống trong khu vực bị ngập cũng bày tỏ sự phấn khởi vì không còn ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Thời điểm này, UBND TPHCM và Cty Quang Trung đã ký kết hợp đồng nguyên tắc công trình bơm chống ngập đường Nguyễn Hữu Cảnh (Q.Bình Thạnh) và kêu gọi người dân cùng giám sát hiệu quả chống ngập. Máy bơm được thuê trọn gói 12 tỷ đồng/năm. Chủ đầu tư máy bơm khẳng định không hết ngập, không lấy tiền.

Theo Trung tâm điều hành chương trình chống ngập TPHCM, bước đầu đánh giá hoạt động của hệ thống máy bơm đã phát huy hiệu quả. Tuy nhiên dịp cuối mùa mưa 2017 và những tháng đầu mùa mưa 2018, trong 23 lần vận hành trạm bơm khi trời mưa vẫn còn 6 lần xảy ra ngập, thậm chí có 3 lần mưa nhỏ vẫn ngập.

Lý giải cho những lần siêu máy bơm “thất thủ”, tổng giám đốc Cty Quang Trung “đổ thừa” do có hành vi phá hoại, xả rác lớn gây tắc cống khiến nước không về trạm bơm được. Tuy nhiên qua kiểm tra, cơ quan chức năng có chuyên môn đã bác bỏ “đổ thừa” của Công ty Quang Trung.

“Máy bơm chỉ phát huy hiệu quả từ hồ chứa và việc sử dụng máy bơm công suất lớn có lực ly tâm mạnh sẽ hút các loại rác trong đường ống, dẫn đến tắc nghẽn cống, không bơm được nước. Đây là hiện tượng khoa học, không liên quan đến hành vi phá hoại như chủ đầu tư nghi ngờ”, Kỹ sư Vũ Hải, nguyên phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hội nước và môi trường TP HCM phân tích.

Vị chuyên gia có kinh nghiệm 50 năm trong ngành thoát nước bày tỏ sự lo ngại việc sử dụng máy bơm công suất lớn sẽ gây ra tình trạng vỡ đường ống thoát nước và cho rằng nếu tình trạng này xảy ra sẽ rất khó khắc phục, sửa chữa.

Trong khi việc tranh cãi về hiệu quả của dự án “siêu máy bơm” chống ngập đường Nguyễn Hữu Cảnh còn chưa ngã ngũ thì mới đây Công ty Quang Trung lại đề xuất tăng giá thuê máy bơm từ 12 tỷ/năm lên 24,4 tỷ đồng/năm, với thời gian cho thuê trong vòng 7 năm. Lý giải cho sự tăng giá, Cty Quang Trung cho biết phải bỏ thêm tiền đầu tư cải tạo hệ thống cống nhưng không được TP thanh toán chi phí này. Vì thế, đơn vị đành đưa vào chi phí thuê máy bơm khiến giá thuê tăng cao.

Trong báo cáo mới đây gửi Bí thư Thành ủy TPHCM về việc thí điểm máy bơm chống ngập đường Nguyễn Hữu Cảnh, UBND TPHCM cho biết, việc thuê máy bơm chống ngập là loại hình dịch vụ mới, chưa có đơn giá định mức của Nhà nước, sử dụng ngân sách TP để thanh toán, nên mức giá thuê dịch vụ cụ thể cần được các sở ngành, đơn vị tư vấn và các chuyên gia tính toán, xác minh một cách đầy đủ, thuyết phục; đồng thời phải được thẩm định kỹ trước khi tiến hành thỏa thuận, đàm phán với bên cung cấp dịch vụ; đảm bảo phù hợp quy định pháp luật và ngân sách TP. Chính vì còn nhiều vướng mắc nên đến nay các bên vẫn chưa thống nhất được đơn giá thuê máy bơm chống ngập đường Nguyễn Hữu Cảnh.