Ukraine tung đòn chọc “mù mắt” Nga giữa lòng Stavropol

Quân đội Ukraine lại một lần nữa ra tay, nhắm thẳng vào đơn vị quân sự số 33443 của Nga – một cơ sở tình báo không gian có mật danh “Zvezda”, tọa lạc tại làng Moskva, huyện Izobilnensky, vùng Stavropol. Ảnh minh họa: Avia.pro

“Zvezda” – cái tên này có vị trí tối quan trọng trong hệ thống quân sự Nga. Đây là một phần của hệ thống trinh sát điện tử không gian Nga, trực thuộc Tổng cục Tình báo Quân đội Nga (GRU), đồng thời là mắt xích then chốt trong mạng lưới tình báo vũ trụ của Nga. Ảnh: TASS

Ngược dòng về những năm 1970, Liên Xô đã bắt đầu triển khai hệ thống “Zvezda” khổng lồ và bí ẩn này. Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, không gian trở thành chiến trường mới trong cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc. Nhận thức rõ tầm quan trọng của tình báo vũ trụ, Liên Xô đã đầu tư lượng lớn nhân lực, vật và tài lực để tạo ra công cụ mạnh mẽ này có thể giám sát, phân tích và chống lại các hệ thống liên lạc không gian. Ảnh: Sohu

Hệ thống "Zvezda" có năng lực mạnh đến mức khiến người ta phải kinh ngạc. Nó như một chiếc tai cực nhạy, có thể thu bắt các tín hiệu từ không gian, bao gồm tín hiệu vệ tinh, thông tin liên lạc xuyên lục địa và liên lạc vô tuyến giữa các căn cứ quân sự nước ngoài. Ảnh minh họa

Thông qua việc phân tích các tín hiệu này, Liên Xô có thể nắm bắt động thái quân sự và bố trí chiến lược của các quốc gia khác, từ đó giành lợi thế trong đối đầu quân sự. Vào thời kỳ đỉnh cao, Liên Xô đã xây dựng tổng cộng 15 trạm trinh sát vũ trụ “Zvezda”, trong đó 11 trạm đặt trong lãnh thổ Liên Xô, còn lại 4 trạm triển khai trên các quốc gia khác – tạo thành một mạng lưới tình báo không gian có độ phủ rộng lớn. Ảnh: Moscow Times

Tuy nhiên, sau khi Liên Xô tan rã, cục diện thế giới thay đổi sâu sắc. Khoảng một nửa số cơ sở “Zvezda” đã bị bỏ hoang do nằm ngoài lãnh thổ Nga.Thế nhưng, cơ sở “Zvezda” mà Ukraine vừa tấn công lại là một trong số ít được Nga giữ lại, hơn nữa còn được nâng cấp và mở rộng dưới thời Tổng thống Putin. Ảnh: UNIAN

Nhưng lần này, “Zvezda” lại phải đối mặt với một thách thức mới. Quân đội Ukraine một lần nữa điều máy bay không người lái (UAV) tới tấn công căn cứ này. Hè năm ngoái, nơi đây từng bị UAV của Ukraine tập kích, không ngờ nay lại tiếp tục rơi vào vòng lửa đạn. Ảnh minh họa: X

Giới chức vùng Stavropol đã xác nhận sự việc căn cứ bị tấn công, nhưng tình hình cụ thể vẫn chưa rõ ràng. Một số người dân địa phương cho biết quân Ukraine đã phóng 3 UAV, trong đó ít nhất 1 chiếc đã thành công vượt qua hệ thống phòng thủ. Ảnh: RBC Ukraine

Bề ngoài, việc căn cứ “Zvezda” ở vùng Stavropol bị UAV của Ukraine tấn công có vẻ chỉ là một trong nhiều vụ tấn công bình thường. Dù sao trong suốt cuộc xung đột Nga - Ukraine, quân đội Ukraine vẫn liên tục nhắm vào các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Nga và các khu vực bị chiếm đóng, từ kho đạn, nhà máy vũ khí cho tới căn cứ hậu cần. Ảnh minh họa: Telegram

Tuy nhiên, căn cứ “Zvezda” hoàn toàn khác biệt với những mục tiêu đó — nó là một cơ sở chiến lược của Nga, giữ vai trò then chốt trong mạng lưới tình báo vũ trụ của nước này. Ảnh: Google Maps

Trước đó, Ukraine từng tấn công một số cơ sở tương tự trong lãnh thổ Nga, và những cuộc tập kích này đã ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cảnh báo chiến lược của Nga. Cần hiểu rằng, năng lực cảnh báo chiến lược vô cùng quan trọng đối với một quốc gia, có thể phát hiện và cảnh báo sớm khi kẻ thù chuẩn bị tấn công, từ đó giành được thời gian quý báu để ứng phó. Ảnh: TASS

Mới đây, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington đã công bố một báo cáo khiến cuộc chiến tình báo không gian thêm phần căng thẳng. Ảnh minh họa: Shutterstock

Báo cáo cho biết cơ quan tình báo Nga đã mất kiểm soát một vệ tinh quan trọng có mật danh “Cosmos-2553”. Đây không phải là một vệ tinh thông thường — nó được Nga phóng lên trước khi phát động cuộc xâm lược toàn diện Ukraine. Ảnh minh họa

Vệ tinh này không chỉ là một thiết bị chụp ảnh radar, cung cấp hình ảnh mặt đất có độ phân giải cao cho Nga, mà còn là một nền tảng giám sát phóng xạ, đóng vai trò then chốt trong hệ thống điều phối răn đe hạt nhân của Moscow. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, vệ tinh từng được kỳ vọng rất nhiều này nay được cho là đã mất kiểm soát. “Những quan sát gần đây cho thấy vệ tinh này có thể đã ngừng hoạt động,” CSIS viết trong báo cáo. Thông tin này chẳng khác nào một hòn đá ném xuống mặt hồ phẳng lặng, gây ra những làn sóng chấn động. Ảnh minh họa

Liệu “Kosmos-2553” bị trục trặc kỹ thuật hay là mục tiêu của một cuộc tấn công — chẳng hạn như tấn công mạng? Không ai dám chắc. Tuy nhiên, một điều có thể khẳng định là cơ quan tình báo Ukraine từ lâu đã tiến hành các cuộc tấn công mạng nhằm vào Nga. Ảnh minh họa

Không chỉ dừng lại ở đó, Ukraine còn đang lên kế hoạch thành lập một lực lượng không gian chuyên biệt. Dự luật liên quan đã được đăng ký tại Quốc hội Ukraine và dự kiến sẽ được đưa ra biểu quyết trong thời gian tới. Động thái này cho thấy rõ tham vọng của Ukraine trong lĩnh vực quân sự không gian – họ đang sẵn sàng tranh giành vị thế với Nga trên một chiến trường hoàn toàn mới. Ảnh: Army Recognition