Bốn ca sơ sinh tử vong sau khi tiêm vắc xin viêm gan B, hàng loạt ca tai biến nguy hiểm, thậm chí tử vong sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 khiến dư luận không thể không nghi ngờ về chất lượng một số loại vắc xin đang được dùng hiện nay. Đặc biệt khi có nghi vấn, các bé ở Quảng Trị bị sốc phản vệ do một "chất lạ" trong các liều vắc xin được tiêm.
Để làm rõ những nghi vấn về loại vắc xin vừa gây tử vong cho 4 cháu bé sơ sinh, phóng viên Kiến Thức đã thu thập ý kiến từ một số chuyên gia y tế.
 |
| Tiêm vắc xin cho trẻ: Bao giờ các bậc cha mẹ mới có thể yên tâm? |
Vắc xin viêm gan B ở Việt Nam được sản xuất như thế nào?
Trao đổi với phóng viên Kiến Thức về lô vắc xin viêm gan B đã tiêm cho 3 cháu bé tử vong ở Quảng Trị được GS.TS Nguyễn Trần Hiển cho biết: “Vắc xin viêm gan B được sử dụng tiêm cho trẻ sơ sinh tại Hướng Hóa là 2 lô vắc-xin V-GB 020812E và V-GB 030812E do Cty TNHH MTV Vắc xin và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech) sản xuất.
Vắc xin phòng viêm gan B do công ty Vabiotech được sử dụng từ năm 1997, đến năm 2003 được sử dụng trên cả nước. Từ năm 2007 đến nay, Vabiotech cung cấp khoảng 4,5-5 triệu liều/năm trước khi sử dụng vắc xin Quinvaxem (tháng 6/2010) và 1,2 triệu liều/năm sau khi sử dụng vắc xin Quinvaxem”.
 |
| Loại vắc xin viêm gan B đang được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng nước ta. |
Theo thông tin công bố về vắc xin viêm gan B trên trang web của công ty Vabiotech thì: “Vắc xin viêm gan B là loại vắc xin tinh khiết, bất hoạt, hấp phụ được điều chế từ huyết tương người lành mang kháng nguyên bề mặt virút viêm gan B (HBsAg) không có triệu chứng lâm sàng.
Huyết tương được thu thập từ các trung tâm huyết học truyền máu. Các trung tâm này phải tuân thủ đầy đủ yêu cầu của Tổ chức Y tế Thế giới đối với các xét nghiệm cho huyết tương được sử dụng để sản xuất Vắcxin viêm gan B điều chế từ huyết tương người”.
Trước khi sự việc 3 cháu bé ở Quảng Trị tử vong sau khi tiêm lô vắc xin này thì có khoảng 600.000 liều thuộc 2 lô này đã được sử dụng trên cả nước, đến nay chưa có báo cáo trường hợp phản ứng trước khi sự cố xảy ra tại Bệnh viện đa khoa Hướng Hóa.
Tại cuộc họp với đoàn chuyên gia của Bộ Y tế vừa qua, đại diện Công ty TNHH Vắc xin sinh phẩm số 1 đã trình bày quá trình sản xuất vắc xin và giấy phép xuất xưởng chứng minh 2 lô vắc xin có các lọ vắc xin được dùng để tiêm cho 3 trẻ sơ sinh vừa qua đều đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Công ty này cũng đưa ra giấy phép kiểm định xuất xưởng của Viện Kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế và đã được Bộ Y tế cấp phép sử dụng.
Loại vắcxin viêm gan B do công ty này sản xuất cũng đã dành được rất nhiều thành tích như: giải Nhì VIFOTECH 1995, công trình đoạt giải Nhì VIFOTECH 1995, giải thưởng Kovalevskaia 1999, huy chương Vàng hội chợ Vì tuần lễ xanh quốc tế, sản phẩm được chứng nhận đạt tiêu chuẩn Việt Nam và tiêu chuẩn quốc tế.
 |
| TS. Nguyễn Văn Cường - Phó Trưởng ban điều hành Dự án Tiêm chủng mở rộng, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng Quốc gia, Viện Vệ sinh Dịch tễ TW |
Việt Nam tự sản xuất 10 loại vắc xin
TS.BS Nguyễn Văn Cường, Trưởng Văn phòng TCMR quốc gia, Viện Vệ sinh Dịch tễ TW từng phát biểu với báo chí: "Vắc xin viêm gan B được đánh giá là một trong những vắc xin an toàn nhất. Tất cả các lô vắc xin viêm gan B đều được kiểm định an toàn đảm bảo đạt tiêu chuẩn chất lượng của VN, cũng như của tổ chức WHO trước khi phân phối để sử dụng".
Theo TS. Cường, đây không phải là loại vắc xin duy nhất do Việt Nam sản xuất được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng.
Chương trình TCMR của nước ta có 11 loại vắc xin gồm: vắc xin phòng bệnh lao, vắc xin phòng bệnh bại liệt, vắc xin phòng bệnh sởi, vắc xin phòng bệnh viêm gan viruts B, vắc xin phòng bệnh viêm màng não mủ, viêm phổi do Hib, vắc xin phòng bệnh viêm não Nhật Bản, vắc xin phòng bệnh tả và vắc xin phòng bệnh thương hàn. Hai vắc xin phòng bệnh tả và thương hàn chỉ áp dụng tiêm phòng cho vùng có dịch.
Trong đó, có tới 10/11 loại vắc xin được sử dụng trong chương trình TCMR là được sản xuất trong nước. Duy nhất chỉ có vắc xin phối hợp bạch hầu, ho gà, uốn ván-viêm gan B-Hib (vắc xin 5 trong 1 hay vắc xin Quinvaxem) được nhập khẩu từ Hàn Quốc. Vắc xin này đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật của Tổ chức WHO và các tiêu chuẩn của Việt Nam.
"Nếu vắc xin có vấn đề, sự việc sẽ trầm trọng hơn rất nhiều"
GS.TS Nguyễn Đình Bảng, nguyên Viện trưởng Viện Kiểm định vắc xin và sinh phẩm y tế quốc gia cũng cho rằng: “Không nên quy tội ngay cho vắc xin mà cần phải chờ kết luận cuối cùng của quá trình điều tra. Tử vong sau tiêm chủng có rất nhiều nguyên nhân, chứ không riêng gì về chất lượng vắc xin”.
GS. Nguyễn Đình Bảng cũng cho rằng nếu chất lượng vắc xin có vấn đề thì sự việc sẽ trầm trọng hơn rất nhiều, vì hàng nghìn trẻ đã được tiêm lô vắc xin này trước đó.
Hiện tại, Bộ Y tế đã gửi mẫu vắc xin viêm gan B đã tiêm cho 3 trẻ đến Viện Kiểm nghiệm vắc xin và sinh phẩm (Bộ Y tế) và cả labo ở nước ngoài để kiểm định chất lượng.
Dư luận đang trông chờ một kết luận khách quan, chính xác sau những ca tử vong, tai biến nghiêm trọng, thương tâm của các em bé sau khi tiêm chủng.