Trung tâm phân tích mua sắm vũ khí toàn cầu TSAMTO, Nga ngày 21/12 cho biết, vũ khí của Trung Quốc đang ngày càng mở rộng thị phần tại Trung Đông, đặc biệt là ở Ả Rập Xê-út và UAE, 2 nước đồng minh của Mỹ ở khu vực này.
Hai quốc gia này đã mua một số UAV Trung Quốc sản xuất để tiến hành các hoạt động quân sự tại Yemen. Tướng về hưu James L Jones trao đổi với Jane’s Defence Weekly rằng, sở dĩ UAE mua UAV của Trung Quốc vì họ không được phép mua máy bay không người lái của Mỹ.
Đồng quan điểm, ông Nawaf Obaid, cựu cố vấn đại sứ quán Ả Rập Xê-út ở Mỹ và Anh cho rằng, Ả Rập Xê-út cũng gặp vấn đề tương tự, họ phải mua UAV từ Trung Quốc vì không thể mua nó từ Mỹ. Một quan chức cấp cao của Mỹ cho rằng, việc mua UAV từ Bắc Kinh bởi vì lý do giao hàng nhanh chóng và thủ tục đơn giản.
 |
| UAV CH-4 do Trung Quốc sản xuất trong biên chế Không quân Iraq. Ảnh: Jane's Defence Weekly |
Tướng James L Jones nhấn mạnh rằng, Mỹ đang gặp vấn đề nghiêm trọng trong việc cung cấp hỗ trợ cho các đồng minh khi các hợp đồng mua bán vũ khí phải tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt về xuất khẩu quốc phòng.
Ông Barry Pavel, phó giám đốc Trung tâm An ninh Quốc tế, thuộc Hội đồng Đại Tây Dương cho rằng, các đồng minh của Washington ở vùng Vịnh rất thích vũ khí do Mỹ sản xuất, nhưng thủ tục mua sắm khá phức tạp. Vấn đề này cần được đơn giản hóa, ông Pavel kiến nghị.
Một vấn đề khác gây rắc rối cho người sử dụng trong quá trình xuất khẩu vũ khí của Mỹ là hệ thống giám sát việc sử dụng cuối cùng. Hội đồng Đại Tây Dương đã tiến hành đánh giá về khả năng mở rộng thị phần của vũ khí Nga ở Trung Đông. Tổ chức này dự tính rằng, Ả Rập Xê-út và một số nước khác trong khu vực khó lòng mua số lượng lớn vũ khí từ Nga chừng nào Moscow còn duy trì sự hỗ trợ cho Iran và chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
Ngoài ra, Ả Rập Xê-út đã tập trung mua vũ khí của Mỹ trong suốt 40 năm qua mà chưa có nhiều khả năng thay đổi đối tác. Các chuyên gia chưa xác định được loại UAV và số lượng mà các quốc gia vùng Vịnh đã mua nhưng một số thông tin cho rằng đó có thể là loại CH-4 do Tổng công ty khoa học và công nghệ không gian vũ trụ Trung Quốc sản xuất.
Trước đó, một số hình ảnh vệ tinh cho thấy, nhiều khả năng UAV CH-4 đã được triển khai tại sân bay Jizan gần biên giới Yemen. CH-4 có kích thước và hình dáng tương tự UAV Predator XP (phiên bản xuất khẩu của MQ-1 Predator) của Mỹ.
CH-4 có thể mang theo tên lửa, bom dẫn đường laser. UAV này đã được sử dụng trong biên chế lực lượng vũ trang Iraq, video chính thức về CH-4 được Bộ Quốc phòng Iraq công bố vào ngày 10/12.