Nếu bạn đã xem các bộ phim Trung Quốc với nội dung xoay quanh hoàng thất hẳn bạn cũng cảm nhận rằng các vị vua và phi tần có một cuộc sống rất xa hoa, sung sướng. Có thể nói, cuộc sống của họ không thiếu thốn thứ gì, mùa đông thì có sưởi ấm, mùa hè thì có hoa quả và nước ngọt ướp lạnh. Nhưng, ở thời phong kiến, không có tủ lạnh, họ làm sao có được đá để làm như vậy?
Kỳ thực, trong Tử Cấm Thành có một nơi rất đặc biệt, nó chuyên được dùng để tạo nên những món đồ ướp lạnh, thậm chí là kem cho các vị chủ tử. Trong trường hợp, khi thời tiết quá nóng, nơi này được tận dụng làm phòng giải nhiệt cho vua và các vị phi tần. Đó chính là các căn hầm băng của Tử Cấm Thành.
Các căn hầm băng này hoàn toàn được làm từ băng đá lâu năm. Nó được xây một phần ba trên mặt đất và hai phần ba ở dưới lòng đất. Do đó nhìn từ bên ngoài, hầm băng trông như một hang động với mái vòm thấp nhưng thực tế bên trong lại rất rộng.
 |
| Hầm băng có thiết kế mái vòm, ngày nay nó được dùng như một nhà hàng của Tử Cấm Thành. (Ảnh: Sina)
|
Tại Tử Cấm Thành, có tổng cộng 5 hầm băng. Chúng được xây trên các hướng và giữa Tử Cấm Thành. Mỗi hầm về cơ bản có hình dáng giống nhau. Những người thợ thời xưa đã đào sâu xuống lòng đất khoảng 10m.
Khi mùa đông tới, trời lạnh khiến cho các hồ nước bị đóng băng, những người thợ sẽ cắt băng thành từng miếng vuông vắn, bằng nhau. Sau đó, họ vận chuyển chúng về hầm chứa, xếp thành hàng chồng lên nhau. Các lớp băng đều được ép thật chặt, bên trên phủ kín rơm làm từ lúa mì, sau đó mới phủ tới các lớp đất, như vậy mới có thể bảo quản băng tới mùa hè.
Để lấp kín các hầm băng, những người thợ phải làm việc trong nhiều ngày, thậm chí là hàng tháng. Hầu hết, việc khai thác băng đều diễn ra vào buổi đêm. Có thể nói, đây là công việc hết sức vất vả, tốn nhiều công sức và tiền của.
 |
| Những người thợ sẽ cắt băng trên hồ thành những miếng bằng nhau. (Ảnh: Sina)
|
Hoa quả hay thực phẩm từ các nơi gửi về cống nạp đều được cất giữ ở trong hầm băng. Nhiệt độ trong hầm băng chỉ khoảng 0 độ nên đồ ăn giữ được độ tươi rất lâu. Vì vậy, hoàng đế và các phi tần luôn có hoa quả tươi để ăn quanh năm. Tuy nhiên, hầm băng luôn phải đóng cửa, chỉ tới mùa hè, hầm băng mới được mở cửa để vua và các vị phi tần sử dụng như một nơi tránh nóng.
Vào thời nhà Thanh, các quy định về việc sử dụng hầm băng rất nghiêm ngặt. Các hầm băng này đều thuộc quyền quản lý của hoàng cung. Chúng chỉ được dùng để làm đá cho triều đình. Mỗi một chức năng của hầm băng đều được cấp phép riêng.
Chỉ có người của hoàng gia mới được phép ra vào hầm băng. Thường dân không được phép xây dựng hầm băng vào bất cứ mục đích gì. Mãi sau này, khi thời kỳ phong kiến kết thúc, lệnh cấm được dỡ bỏ, nhiều hầm băng tư nhân đã được đưa vào vận hành. Ngày nay, những hầm băng này đã được Ban Quản lý Bảo tàng Cố Cung chuyển thành nhà hàng để du khách cơ hội được chiêm ngưỡng và tận hưởng không gian mát mẻ của nơi này.