Nhiều người trẻ hiện nay coi các công cụ trợ lý AI (ChatGPT, Gemini...) là “bác sĩ online” để tự tra cứu triệu chứng, kê đơn và điều trị nhờ sự tiện lợi, đáp ứng nhanh chóng. Điều này khiến nhiều người lo ngại về xu hướng "tự kê đơn bằng trí tuệ nhân tạo" có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe người dùng.

Theo VOV, những ngày gần đây, mạng xã hội lan truyền hình ảnh người dân cầm điện thoại hiển thị đoạn hội thoại với “ChatGPT”, trong đó liệt kê danh sách thuốc điều trị các triệu chứng như ho, nghẹt mũi, chảy nước mũi… Nhiều người sau đó mang danh sách này đến nhà thuốc để mua.

Hiện tượng này khiến giới chuyên môn lo ngại về xu hướng “tự kê đơn bằng trí tuệ nhân tạo (AI)”, có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe người dùng nếu sử dụng sai thuốc hoặc không được chẩn đoán chính xác.

Chia sẻ về vấn đề này, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam cho biết, trong hình ảnh lan truyền, chỉ cần người dùng mô tả vài triệu chứng như ho, sổ mũi, nghẹt mũi… là AI đã gợi ý một danh sách thuốc, trong đó có cả thuốc chứa corticoid.

“Người dùng có thể thấy triệu chứng giảm sau khi uống, nhưng nếu bệnh do vi khuẩn hoặc virus khác mà không được chẩn đoán đúng, việc không dùng kháng sinh hoặc dùng sai thuốc có thể khiến bệnh tiến triển nặng, dẫn đến viêm phổi hoặc viêm hô hấp nặng”, bác sĩ Mạnh cảnh báo.

Theo bác sĩ Mạnh, điều đáng lo hơn là AI không thể đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể của người dùng như bác sĩ ngoài đời thực. Công cụ này không biết người dùng có bệnh gan, thận, tiểu đường hay đang mang thai hay không.

“Nếu bệnh nhân suy gan, suy thận mà lại dùng thuốc chống viêm hoặc kháng histamin mạnh, nguy cơ suy đa tạng, thậm chí tử vong hoàn toàn có thể xảy ra”, bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.

Thông tin trên vneconomy.vn, ThS.BS Nguyễn Thu Huyền, Khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện 19-8 cũng cho biết: Mỗi cơ thể là một cá thể riêng biệt. Cùng một triệu chứng ho hoặc nghẹt mũi nhưng nguyên nhân có thể hoàn toàn khác nhau - từ cảm cúm thông thường cho tới viêm phổi, viêm xoang, hen phế quản hay thậm chí bệnh tim mạch. Người dân tự ý mua thuốc uống có thể che lấp triệu chứng bệnh hoặc gây phản ứng không mong muốn khi sử dụng thuốc không phù hợp.

Ngoài ra, tình trạng lạm dụng kháng sinh do tự tra thuốc trên mạng hoặc từ AI, nhất là với trẻ nhỏ, còn dẫn đến kháng kháng sinh, khiến việc điều trị các bệnh nhiễm khuẩn về sau trở nên khó khăn, tốn kém hơn và có thể không còn đáp ứng thuốc.

Theo Znews, hồi đầu tháng 8, một người đàn ông 60 tuổi ở Mỹ suýt mất mạng sau khi làm theo "lời khuyên dinh dưỡng" từ ChatGPT. Ông muốn cắt giảm muối ăn nên hỏi AI về chất thay thế natri clorua. ChatGPT đã gợi ý natri bromua - hóa chất từng dùng trong thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa bể bơi và thuốc chống co giật cho chó.

Suốt 3 tháng, ông vô tư dùng natri bromua thay muối ăn. Hậu quả là bị ngộ độc bromide, căn bệnh hiếm gặp hiện nay nhưng từng phổ biến cách đây hơn một thế kỷ. Ông xuất hiện các triệu chứng lú lẫn, ảo giác, hoang tưởng, nói líu và có nguy cơ hôn mê.

Dù không có tiền sử bệnh tâm thần, bệnh nhân phải nhập viện khẩn cấp, được truyền dịch và điều trị nội trú 3 tuần trước khi xuất viện. Các bác sĩ cảnh báo đây là lời nhắc nguy hiểm về việc dùng AI để tự chẩn đoán và điều trị sức khỏe.

Các chuyên gia khuyến cáo, các dữ liệu từ AI như ChatGPT có thể được sử dụng để tra cứu thông tin sức khỏe, hiểu rõ hơn về triệu chứng hoặc bệnh lý, nhưng không nên thay thế vai trò chẩn đoán và kê đơn của bác sĩ.

Người dân chỉ nên coi đây là công cụ hỗ trợ, giúp đặt câu hỏi đúng hơn khi đi khám, chứ không phải "bác sĩ ảo" để tự điều trị.