Ngày 15/12, phiên xử phúc thẩm vụ án Huỳnh Thị Huyền Như (nguyên quyền trưởng Phòng giao dịch Điện Biên Phủ VietinBank Chi nhánh TP.HCM) và các đồng phạm lừa đảo gần 4.000 tỉ đồng bắt đầu. Theo dự kiến, phiên xử này sẽ kéo dài đến hết tháng.
Trước đó, tháng 1/2014, TAND TP.HCM xử sơ thẩm tuyên phạt Như tù chung thân (mức án cao nhất của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản) và buộc bị cáo phải hoàn trả toàn bộ số tiền gần 4.000 tỉ đồng đã chiếm đoạt của các nguyên đơn dân sự và bị hại. 22 bị cáo khác trong vụ án nhận mức án từ một năm án treo đến chung thân về các tội cho vay nặng lãi; lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản; làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.
Trong phần thủ tục ngày đầu, HĐXX tập trung giải quyết tám yêu cầu của các luật sư.
Bác yêu cầu triệu tập bầu Kiên
Ngược lại với công tố cho rằng phần thủ tục HĐXX đã tiến hành đúng luật định, không có thêm ý kiến gì thì phía luật sư lại đưa ra nhiều yêu cầu để HĐXX phải xem xét, giải quyết ngay.
Tại phiên xử này, mọi người đến dự phiên tòa phải trình giấy triệu tập, các loại giấy tờ tùy thân khác và buộc phải gửi lại cặp giỏ. Nhiều luật sư cho rằng bộ phận giám sát trật tự phiên tòa đã làm không đúng khi giữ cặp hồ sơ của họ ở bên ngoài, rồi còn không cho họ mang máy tính, iPad. Có luật sư nhấn mạnh HĐXX, thư ký, đại diện VKS đều có thể sử dụng máy tính, iPad nhưng luật sư lại không được sử dụng là điều vô lý, không đúng luật...
 |
| Bị cáo Huyền Như được đưa đến tòa sáng 15/12. Ảnh: HY |
Về vấn đề này, HĐXX nhận định để đảm bảo tôn nghiêm của phiên tòa, chỉ chấp nhận một phần yêu cầu của luật sư là cho luật sư mang tài liệu bằng văn bản in ra giấy. Còn điện thoại và các thiết bị có chức năng ghi âm, ghi hình không được mang vào phòng xét xử.
HĐXX còn bác yêu cầu của luật sư bảo vệ quyền lợi cho ACB (đơn vị bị Huyền Như lừa gần 718 tỉ đồng) là triệu tập các thành viên nguyên HĐQT và ban điều hành của ACB như Nguyễn Đức Kiên, Trần Xuân Giá, Lý Xuân Hải, Lê Vũ Kỳ, Phạm Trung Cang, Huỳnh Quang Tuấn... (các bị cáo trong vụ án bầu Kiên đã tuyên án vào hôm qua, 15/12 tại Hà Nội). Đề nghị triệu tập nguyên lãnh đạo Vietinbank, lãnh đạo Vietinbank Chi nhánh TP.HCM cùng kế toán trưởng, nhân viên các chi nhánh liên quan cũng đều bị tòa bác. Theo tòa, đây là phiên tòa xét xử Huyền Như lừa đảo và đồng phạm độc lập với vụ bầu Kiên... Mặt khác, Vietinbank đã có đại diện hợp pháp tại tòa, họ có nghĩa vụ trả lời các vấn đề liên quan đến Vietinbank nên không cần thiết triệu tập những người nêu trên. Trong quá trình xét xử, nếu thấy cần thiết thì tùy trường hợp, HĐXX sẽ triệu tập bổ sung để làm rõ.
Cạnh đó, phản hồi lại đề nghị của luật sư, HĐXX cho biết chỉ “áp dụng trong trường hợp cần thiết” đối với yêu cầu triệu tập đến tòa đại diện hai công ty trong 15 nguyên đơn dân sự, người bị hại đã rút kháng cáo.
Đặc biệt, yêu cầu của luật sư tòa buộc hai phó giám đốc Vietinbank Chi nhánh TP.HCM Nguyễn Thị Minh Hương và Trương Minh Hoàng được xác định là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan (hai người này cũng bị tòa sơ thẩm kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ và xử lý về hành vi thiếu trách nhiệm - PV) phải có mặt tại phiên xử để làm rõ nhiều vấn đề cũng bị bác. Theo HĐXX, tòa đã triệu tập nhưng họ có đơn xin xét xử vắng mặt, luật không cho phép tòa dùng biện pháp khác buộc họ phải đến tòa. Riêng yêu cầu của luật sư về việc đưa ông Nguyễn Văn Sẻ, nguyên giám đốc Vietinbank Chi nhánh TP.HCM, đến phiên xử với tư cách nhân chứng được chấp nhận.
Ngoài ra, HĐXX cũng chấp nhận yêu cầu của luật sư bị cáo Võ Anh Tuấn, cụ thể là sẽ tạo điều kiện cho vị này tiếp xúc với thân chủ của mình. Lý do: Thời gian qua, luật sư bận tham gia phiên xử bầu Kiên tại Hà Nội nên chưa thể sắp xếp làm việc với bị cáo này.
Luật sư của Huyền Như thành đại diện Vietinbank
Đáng chú ý trong phần thủ tục này, luật sư Ngân hàng ACB đề nghị tòa xem lại tư cách tham gia tố tụng của ông Nguyễn Tiến Hùng (là luật sư thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội). Tại phiên phúc thẩm này, ông Hùng là một trong ba người đại diện của Vietinbank. Thế nhưng tại phiên sơ thẩm, ông Hùng là một trong các luật sư bào chữa cho bị cáo Huyền Như. Theo luật sư của ACB, ông Hùng làm vậy là đã nhận dịch vụ pháp lý cho hai khách hàng có quyền lợi đối lập nhau trong vụ án hình sự. Đây là điều mà Luật Luật sư nghiêm cấm. Ý kiến này lập tức bị luật sư phía Vietinbank phản đối vì cho rằng giữa Huyền Như và Vietinbank không có sự đối lập về quyền lợi.
Đại diện VKS thì cho là việc luật sư yêu cầu xem lại tư cách tham gia tố tụng của ông Hùng với vai trò đại diện cho Vietinbank (đơn vị được xác định là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan) là không có căn cứ. Đồng tình, HĐXX nhận định ông Hùng trong phiên xử này là đại diện theo ủy quyền của Vietinbank không tham gia với tư cách luật sư, không thuộc trường hợp nghiêm cấm của luật. Hay nói cách khác ông không cung cấp dịch vụ pháp lý với tư cách luật sư, không là đối tượng điều chỉnh của Luật Luật sư.