Đảm bảo hiệu quả đấu thầu ngành điện: Góc nhìn chuyên gia từ Luật Đấu thầu 2023 [Kỳ 5]

Luật Đấu thầu 2023 ra đời nhằm siết chặt quản lý, đảm bảo cạnh tranh và hiệu quả. Các BMT ngành điện cần nâng cao chất lượng HSMT và trách nhiệm giải trình.

Qua 4 kỳ, Báo Tri thức và Cuộc sống đã phân tích dữ liệu hoạt động của Công ty Cổ phần Thương mại - Kỹ thuật Hải Anh (MST 0101360707), một nhà thầu "chuyên" cung cấp thiết bị kỹ thuật cho ngành điện. Hồ sơ của Kỹ thuật Hải Anh cho thấy các đặc điểm nổi bật: Tập trung vào nhóm bên mời thầu "ruột", có tỷ lệ tiết kiệm tổng thể cao 12,35%, mối quan hệ "đối thủ - đối tác" phức tạp, và tỷ lệ trượt thầu năm 2025 cao (54,2%) cho thấy dấu hiệu cạnh tranh.

Từ trường hợp này, vấn đề đảm bảo các mục tiêu của đấu thầu trong lĩnh vực đặc thù kỹ thuật cao như ngành điện đang rất được quan tâm, nhất là trong bối cảnh Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 (và các luật sửa đổi, bổ sung như Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15) cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đã có hiệu lực.

Tăng cường cạnh tranh và trách nhiệm giải trình

Một trong những tinh thần cốt lõi của Luật Đấu thầu 2023 là tăng cường "trách nhiệm giải trình" (Điều 6) và đảm bảo 4 mục tiêu: Cạnh tranh, Công bằng, Minh bạch và Hiệu quả kinh tế (Điều 4).

Dữ liệu của Kỹ thuật Hải Anh cho thấy tỷ lệ tiết kiệm 12,35% và tỷ lệ trượt thầu 54,2% (năm 2025) là những dấu hiệu của một thị trường có cạnh tranh. Tuy nhiên, sự cạnh tranh này cần được giám sát để đảm bảo tính thực chất.

Đặc biệt, mối quan hệ vừa là đối thủ (trong 70 gói), vừa là đối tác (trong 4 gói) giữa Kỹ thuật Hải Anh và Công ty TNHH Neway Group là một điểm cần được các bên mời thầu lưu ý. Việc các nhà thầu liên danh với nhau là bình thường để bổ sung năng lực, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ vi phạm Điều 17 của Luật Đấu thầu 2023 về các hành vi bị cấm, nếu có sự dàn xếp, phân chia "sân chơi".

ho-so-dau-thau.jpg
Ảnh minh hoạ

Nâng cao chất lượng E-HSMT và E-HSDT

Các gói thầu ngành điện thường có tính chất kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi hàng hóa có xuất xứ, tiêu chuẩn rõ ràng. Đây là cơ sở để bên mời thầu sàng lọc nhà thầu, nhưng cũng là "kẽ hở" nếu các tiêu chí bị lạm dụng.

Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng: "Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã siết chặt quy trình đánh giá E-HSDT, tăng cường 'trách nhiệm giải trình' (Điều 6) của chủ đầu tư, bên mời thầu. Đối với các gói thầu kỹ thuật cao, việc giám sát của cộng đồng và báo chí là rất cần thiết để đảm bảo các quy định về cạnh tranh, công bằng (Điều 4) được thực thi. Các bên mời thầu phải chịu trách nhiệm về tính khách quan trong quá trình đánh giá, công khai lý do chấp nhận hoặc loại bỏ nhà thầu."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ đưa ra thông điệp xây dựng: "Để thị trường đấu thầu thiết bị công nghiệp nặng phát triển lành mạnh, các bên mời thầu cần nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu (HSMT), tránh cài cắm các tiêu chí không phù hợp nhằm hạn chế cạnh tranh. Đồng thời, bên mời thầu phải nghiêm túc trong việc đánh giá E-HSDT, đặc biệt là các yêu cầu về kỹ thuật và xuất xứ hàng hóa. Việc này đảm bảo hiệu quả kinh tế (tỷ lệ tiết kiệm cao) phải đi đôi với chất lượng bền vững của công trình và thiết bị, phục vụ lợi ích chung."

Công ty Kỹ thuật Hải Anh trúng thầu ngành điện: Góc nhìn từ hồ sơ [Kỳ 1]

Công ty Cổ phần Thương mại - Kỹ thuật Hải Anh ghi nhận lịch sử trúng 120 gói thầu, tổng giá trị hơn 1.100 tỷ đồng, chủ yếu tại các đơn vị ngành điện.

Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, thị trường đấu thầu cung cấp hàng hóa, thiết bị kỹ thuật cho ngành công nghiệp nặng, đặc biệt là lĩnh vực điện lực, luôn đòi hỏi các nhà thầu có năng lực và kinh nghiệm chuyên sâu. Trong số các doanh nghiệp hoạt động tích cực ở lĩnh vực này, dữ liệu ghi nhận Công ty Cổ phần Thương mại - Kỹ thuật Hải Anh (MST 0101360707) là một tên tuổi đáng chú ý.

"Lão làng" trúng thầu ngành điện

Kỹ thuật Hải Anh năm 2025: Tỷ lệ trượt thầu 54,2% nói lên điều gì? [Kỳ 2]

Dù trúng 17 gói thầu năm 2025, Kỹ thuật Hải Anh cũng ghi nhận 32 gói thầu trượt. Tỷ lệ trượt thầu cao đặt ra câu hỏi về mức độ cạnh tranh thực tế.

Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, bên cạnh 17 gói thầu trúng trong năm 2025 như đã phân tích ở kỳ 1, bức tranh đấu thầu của Công ty Cổ phần Thương mại - Kỹ thuật Hải Anh (MST 0101360707) còn có một mảng màu đối lập đáng chú ý.

Tỷ lệ trượt cao hơn tỷ lệ trúng

Giải mã các bên mời thầu "ruột" và đối tác "quen mặt" của Kỹ thuật Hải Anh [Kỳ 3]

Kỹ thuật Hải Anh có tần suất đấu thầu dày đặc tại 4 BMT lớn, trúng 38 gói. Đáng chú ý, Cty Neway Group vừa là đối thủ "truyền thống", vừa là đối tác liên danh.

Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống cho thấy, dữ liệu đấu thầu của Công ty Cổ phần Thương mại - Kỹ thuật Hải Anh (MST 0101360707) hình thành một mạng lưới quan hệ rõ nét với các bên mời thầu (BMT) trong ngành điện và các nhà thầu khác.

4 bên mời thầu "ruột" trúng 38 gói thầu

Đọc nhiều nhất

Tin mới

Hoạt động đấu thầu của Công ty H.C.M tại TP HCM 2025: Những hợp đồng tiền tỷ và dấu hỏi về tính cạnh tranh [Kỳ 1]

Hoạt động đấu thầu của Công ty H.C.M tại TP HCM 2025: Những hợp đồng tiền tỷ và dấu hỏi về tính cạnh tranh [Kỳ 1]

Năm 2025 ghi nhận sự trỗi dậy mạnh mẽ của Công ty TNHH Tư vấn - Khảo sát - Thiết kế H.C.M với hàng loạt gói thầu tư vấn trúng liên tiếp từ lĩnh vực y tế đến giáo dục. Tuy nhiên, việc các đối thủ cạnh tranh thường xuyên bị loại với điểm số "chạm đáy" đang đặt ra nhiều băn khoăn về tính minh bạch tại các dự án này.

Hà Tĩnh: Gói thầu BIM hơn 1,1 tỷ, Công ty Thế Gia trúng thầu sát nút trong thế "độc diễn" [Kỳ 1]

Hà Tĩnh: Gói thầu BIM hơn 1,1 tỷ, Công ty Thế Gia trúng thầu sát nút trong thế "độc diễn" [Kỳ 1]

Là nhà thầu duy nhất tham dự và trúng thầu gói tư vấn BIM tại Ban QLDA Giao thông Hà Tĩnh, Công ty Thế Gia tiếp tục khẳng định vị thế tại địa phương này. Tuy nhiên, việc thiếu vắng sự cạnh tranh tại các gói thầu công nghệ số đang đặt ra dấu hỏi lớn về tính hấp dẫn của hồ sơ mời thầu cũng như hiệu quả tiết kiệm ngân sách thực sự.