Trong tình huống sinh non ở tuần 31 kèm tiền sản giật nặng và suy thai cấp, ê-kíp Bệnh viện Quốc tế City đã thực hiện ca phẫu thuật khẩn cấp, giành lại sự sống cho hai mẹ con. Hiện sức khỏe sản phụ và em bé sinh non 1.100g đều tiến triển tốt.

Kích hoạt mổ khẩn cứu hai mẹ con sản phụ thai 31 tuần phù toàn thân, suy thận

Vừa qua, các bác sĩ khoa Phụ sản Bệnh viện Quốc tế City đã thực hiện thành công ca mổ bắt con khẩn cấp cho sản phụ L.T.T. (TP HCM), mang thai 31 tuần trong tình trạng tiền sản giật nặng, suy thận cấp tiến diễn và suy thai cấp - một trong những biến chứng sản khoa nguy hiểm nhất.

Bệnh nhân nhập viện với huyết áp 180/120 mmHg, protein niệu 3+, phù toàn thân và men gan tăng. Mặc dù được điều trị nội khoa tích cực, nhưng tình trạng diễn tiến xấu: suy thận cấp, toan hóa máu, tăng kali máu. Việc monitoring liên tục ghi nhận tim thai giảm dao động, dấu hiệu suy thai cấp, có thể chuyển sang nguy kịch bất cứ lúc nào.

Nhận định tình huống nguy hiểm, TS.BS Tạ Thị Thanh Thủy - Trưởng khoa Phụ sản đã chỉ đạo kích hoạt mổ khẩn, phối hợp chặt chẽ cùng ê-kíp Gây mê Hồi sức và Nhi sơ sinh.

Ca phẫu thuật diễn ra trong bối cảnh cả mẹ và con đều suy nặng. Bé gái 1.100g được đưa ra khỏi bụng mẹ trong tình trạng không thở, không khóc, mềm nhũn. Ê-kíp Nhi sơ sinh đã hồi sức khẩn cấp, sau khoảng 1 phút, bé có nhịp thở trở lại, được hỗ trợ CPAP và chuyển về NICU.

Tại đơn vị hồi sức sơ sinh, bé được bơm surfactant hỗ trợ phổi, nuôi dưỡng tĩnh mạch toàn phần qua catheter rốn và theo dõi nhiễm trùng, xét nghiệm và hình ảnh học liên tục.

Bệnh viện cho biết hiện bé đã tự thở, tiêu sữa tốt và tăng cân đều.

Về phía sản phụ, sau mổ được lọc máu liên tục và điều trị tại ICU. Huyết áp được kiểm soát, chức năng thận cải thiện, sức khỏe tiến triển tích cực và đã ra khỏi hồi sức.

TS.BS Tạ Thị Thanh Thủy nhấn mạnh, tiền sản giật là biến chứng rất nguy hiểm, nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi chuyển nặng. Khám thai định kỳ, theo dõi huyết áp, cân nặng và xét nghiệm nước tiểu là chìa khóa phát hiện sớm và cứu mẹ và bé đúng lúc.

17% bà mẹ tử vong do tiền sản giật

PGS.TS Lưu Thị Hồng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, các biến chứng thai sản là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Thống kê trên thế giới cho thấy, có hơn 500.000 phụ nữ tử vong hàng năm do các nguyên nhân liên quan tới thai nghén và sinh nở. Trong đó, hiện tượng tiền sản giật là một trong những biến chứng sản khoa thường gặp với khoảng 5% thai phụ và là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây tử vong cho khoảng 17% bà mẹ.

“Có rất nhiều thai phụ không hề xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi tai biến xảy ra và dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng cho cả mẹ lẫn bé. Do vậy, nếu đang hoặc chuẩn bị mang thai, bạn cần bảo vệ bản thân và thai nhi bằng cách tìm hiểu các dấu hiệu và biến chứng tiền sản giật, đồng thời chọn cơ sở uy tín để được chăm sóc trước, trong và sau khi sinh đúng cách”, PGS.TS.BSCKII Lưu Thị Hồng cảnh báo.

Dấu hiệu tiền sản giật khi mang thai thường gặp: Ở một số thai phụ, đôi khi xuất hiện và tiến triển âm thầm mà không có bất kỳ dấu hiệu nào. Dấu hiệu đầu tiên thường là tăng huyết áp thai kỳ.

Thế nên, thai phụ cần được theo dõi huyết áp từ những ngày đầu mang thai, và đều đặn kiểm tra huyết áp trong suốt thai kỳ. Huyết áp vượt quá 140/90mmHg – được ghi nhận trong hai lần, cách nhau ít nhất 4 giờ – được đánh giá là bất thường.

Ngoài ra, các biểu hiện khác bao gồm: Protein dư thừa trong nước tiểu (protein niệu); Nhức đầu dữ dội; Thay đổi về thị lực, bao gồm mất thị lực tạm thời, mờ mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng; Đau bụng trên, thường là phía bên phải dưới xương sườn; Buồn nôn và nôn; Lượng nước tiểu giảm; Giảm mức độ tiểu cầu trong máu (giảm tiểu cầu); Chức năng gan suy giảm; Khó thở (do chất lỏng tích tụ trong phổi); Tăng cân đột ngột (hơn 2kg/tuần); Sưng (phù) – đặc biệt là ở mặt và tay, chân.

Biến chứng tiền sản giật nguy hiểm cho mẹ và thai nhi

Thai nhi tăng trưởng chậm: Bệnh ảnh hưởng đến các động mạch mang máu đến nhau thai. Khi nhau thai không nhận đủ lượng máu cần thiết, thai nhi sẽ không được cung cấp đủ máu, oxy và chất dinh dưỡng. Đây là nguyên nhân khiến em bé chậm tăng trưởng, trở nên nhẹ cân và suy dinh dưỡng lúc chào đời.

Sinh non: Nếu bạn bị ở mức độ nghiêm trọng, có thể bác sĩ sẽ chỉ định bạn sinh sớm để tránh nguy hiểm cho hai mẹ con. Tuy nhiên, sinh non sẽ khiến em bé gặp phải các vấn đề sức khỏe như suy giảm hệ miễn dịch, hệ hô hấp, các cơ quan khác bị tổn thương. Do đó, thai phụ bị hội chứng trong khi mang bầu này cần được thăm khám thường xuyên để bác sĩ xác định thời điểm nào là tốt nhất cho chuyến vượt cạn quan trọng.

Rau bong non: Tiền sản giật làm tăng nguy cơ vỡ nhau thai – tình trạng nhau thai tách ra khỏi thành trong của tử cung trước khi sinh. Nhau thai bị vỡ có thể gây chảy máu nặng, đe dọa tính mạng cả mẹ và em bé.

Hội chứng HELLP: HELLP là hiện tượng tan máu (phá hủy các tế bào hồng cầu), men gan cao và số lượng tiểu cầu thấp. Đây là biến chứng tiền sản giật nặng, xuất hiện ở 4 – 12% mẹ bầu, nguy hiểm đến tính mạng của mẹ và bé. Các triệu chứng của hội chứng HELLP bao gồm buồn nôn và nôn, đau đầu, đau bụng trên bên phải. Hội chứng HELLP đặc biệt nguy hiểm vì gây tổn thương nghiêm trọng một số hệ thống cơ quan khác.

Sản giật: Khi không được kiểm soát, biến chứng sản giật (tiền sản giật cộng với co giật) có khả năng xảy ra. Sản giật được xem là một trong những tai biến sản khoa gây tử vong hàng đầu cho mẹ và bé. Vì thế, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu sản giật (động kinh, đau bụng, bất tỉnh), bác sĩ cần can thiệp ngay bất kể đang ở tuần thứ bao nhiêu của thai kỳ.

Tổn thương các cơ quan khác: Bệnh tiền sản giật khi mang bầu có thể gây tổn thương thận, gan, phổi, tim, mắt. Bên cạnh đó, nó còn dễ gây đột quỵ hoặc chấn thương não. Mức độ gây tổn thương cho các cơ quan phụ thuộc vào độ nghiêm trọng của bệnh.

Bệnh tim mạch: Căn bệnh này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và mạch máu cho sản phụ trong tương lai. Nguy cơ thậm chí còn lớn hơn, nếu bị vấn đề này nhiều lần hoặc sinh non. Để giảm thiểu rủi ro này, sau khi sinh, sản phụ cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng, ăn nhiều trái cây và rau quả, tập thể dục thường xuyên và không hút thuốc lá.