Ngưng thở khi ngủ là rối loạn hô hấp xảy ra lặp đi lặp lại khi đường thở bị tắc nghẽn tạm thời trong lúc ngủ. Dù phổ biến ở nam giới hơn nữ giới, tình trạng này lại thường bị bỏ qua vì các dấu hiệu dễ nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường.

Các nghiên cứu cho thấy nam giới có nguy cơ cao hơn do cấu trúc đường thở hẹp, cổ to, lưỡi lớn và lớp mỡ quanh cổ dày hơn. Bên cạnh đó, thói quen uống rượu bia, hút thuốc, ngủ ít và căng thẳng kéo dài cũng làm tăng mức độ rủi ro. Tuổi trung niên trở lên, cân nặng tăng nhanh hoặc vòng bụng lớn khiến nguy cơ càng cao.

Những dấu hiệu thường bị bỏ qua

Nhiều nam giới không biết mình bị ngưng thở khi ngủ vì triệu chứng xuất hiện chủ yếu ban đêm, người ngủ cùng mới quan sát được. Một số dấu hiệu quan trọng thường bị xem nhẹ gồm:

Ngáy to bất thường: Ngáy là biểu hiện quen thuộc nhưng ngáy to kéo dài, ngắt quãng theo từng nhịp “ngưng – nghẹt – thở mạnh lại” là tín hiệu đường thở đang tắc nghẽn.

Khó thở thoáng qua lúc ngủ: Nhiều người chỉ nhớ mình bị giật mình thức giấc giữa đêm nhưng không biết đó là do cơ thể “đòi thở” sau vài giây ngưng hô hấp.

Khô miệng, đau đầu buổi sáng: Giấc ngủ bị gián đoạn liên tục khiến oxy xuống thấp, não và cơ bắp không được nghỉ ngơi đầy đủ, gây đau đầu âm ỉ và khô miệng khi thức dậy.

Buồn ngủ ban ngày nhưng không hiểu lý do: Dù ngủ đủ 7–8 tiếng, người bệnh vẫn mệt mỏi, kém tập trung, dễ cáu gắt. Đây là một trong những dấu hiệu đặc trưng nhất.

Giảm ham muốn, rối loạn cương: Ít ai nghĩ ngưng thở khi ngủ lại liên quan đến sức khỏe sinh lý nam giới, nhưng thiếu oxy kéo dài làm giảm testosterone, ảnh hưởng khả năng sinh lý.

Tăng huyết áp không rõ nguyên nhân: Nhiều trường hợp huyết áp cao dai dẳng dù đã điều trị, nhưng căn nguyên thực tế là từ ngưng thở khi ngủ kéo dài.

Biến chứng nghiêm trọng nếu không điều trị

Ngưng thở khi ngủ không chỉ gây mệt mỏi mà còn là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh mạn tính: tim mạch, đột quỵ, suy giảm trí nhớ, tiểu đường type 2. Nam giới bị ngưng thở khi ngủ mức độ nặng có nguy cơ đột quỵ cao gấp 2–3 lần người bình thường.

Khi nào cần đi khám?

Bạn nên đi khám tại chuyên khoa hô hấp hoặc giấc ngủ khi có từ 2–3 dấu hiệu sau: Ngáy to, ngưng ngáy đột ngột rồi thở hắt lại; Buồn ngủ quá mức ban ngày, dễ ngủ gật khi làm việc hoặc lái xe; đau đầu buổi sáng; khô miệng; ngủ dậy không thấy khỏe.

Tăng huyết áp hoặc giảm ham muốn kéo dài.

Cách cải thiện và điều trị

Giảm cân, đặc biệt ở những người béo bụng hoặc cổ to.

Hạn chế rượu bia buổi tối, tránh hút thuốc.

Không ngủ ngửa, ưu tiên nằm nghiêng để giảm chèn ép đường thở.

Tập thể dục đều, đặc biệt các bài tăng cường hô hấp.

Với trường hợp nặng, bác sĩ có thể chỉ định máy CPAP, nẹp hàm, hoặc can thiệp phẫu thuật tùy mức độ.