Paul Sumner là một nhà sưu tập nghệ thuật người Úc, hiện đang làm việc tại đơn vị đấu giá Mossgreen. Tại Úc, ông Sumner được coi là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu đồ cổ châu Á.

Trong một lần đến du lịch tại Anh, Sumner đã mua được một bức tượng gỗ Trung Quốc có niên đại gần 700 năm, xuất hiện từ thời nhà Minh. Người bán cũng không rõ bức tượng có nguồn gốc từ đâu. Tác phẩm điêu khắc tạo hình đầu của một vị La hán - người đã đạt tới Niết-bàn, hoàn toàn thoát khỏi Luân hồi theo quan điểm Phật giáo.

Đây là món đồ cổ mà nhà sưu tập người Úc vô cùng yêu thích, song trong một lần lấy tượng ra lau chùi, ông lại phát hiện trên bức tượng có một nếp gấp nhỏ. Quan sát kỹ hơn, ông thấy bên trong nếp gấp này có nhét một tờ giấy nhỏ.

Ông Sumner đã vô cùng phấn khích, tờ giấy này không phải một tài liệu lịch sử hay "bí kíp võ công" mà là một tờ ngân phiếu nhàu nát.

Các ký tự bên trên tờ ngân phiếu cho thấy nó đã được phát hành vào năm thứ 3 dưới thời trị vì của Chu Nguyên Chương - vị hoàng đế khai quốc nhà Minh, tức năm 1371. Ngân phiếu có mệnh giá 10 quan tiền.

Theo nhà sử học về tiền tệ Trung Quốc John E. Sandrock, một quan tiền thời nhà Minh có giá trị 1.000 đồng xu, hoặc 1 ounce bạc nguyên chất. Theo đó, giá trị của tờ ngân phiếu được tìm thấy là không hề nhỏ.

Bên trên ngân phiếu còn có lời cảnh báo rằng bất kỳ kẻ nào làm giả tờ tiền sẽ bị chặt đầu, còn người tố giác tội phạm làm ngân phiếu giả sẽ được thưởng lớn.

Đây là lần đầu tiên một tờ ngân phiếu được phát hiện bên trong tác phẩm điêu khắc Trung Quốc. Việc niêm phong những lễ vật như giấy, hạt gạo hay đá quý bên trong tượng cổ là tương đối dễ lý giải nhưng một tờ ngân phiếu có giá trị sử dụng cao như thế này tại sao lại xuất hiện ở đây?

Dựa trên niên đại trên tờ ngân phiếu và niên đại của bức tượng La hán, nhà sưu tập Paul Sumner cho rằng tờ ngân phiếu có thể đã được dùng làm lễ vật tôn giáo khi tác phẩm điêu khắc được 30 đến 50 tuổi,

Song các chuyên gia Trung Quốc lại có cách lý giải khác. Nhiều chuyên gia sử học cho rằng tờ ngân phiếu này rất có thể là khoản "quỹ đen" của một người đàn ông dưới thời nhà Minh.

"Quỹ đen" dường như là khái niệm xa lạ với những người đàn ông thời phong kiến Trung Quốc - thời kỳ mang nặng tư tưởng "trọng nam khinh nữ". Tuy nhiên sự thật là nam giới thời cổ đại thường chuyên tâm vào việc học hành, thăng quan tiến chức, để lại việc nhà cửa, tài chính cho người vợ quán xuyến.

Trong những tình huống đặc biệt người đàn ông muốn cưới thêm vợ lẽ hoặc tìm đến chốn thanh lâu, anh ta vẫn dễ dàng bị vợ phản đối.

Đây là lý do tờ ngân phiếu bên trong bức tượng hoàn toàn có thể là khoản "quỹ đen" của một người đàn ông thời Minh. Chỉ tiếc cho chủ nhân bức tượng dù giấu diếm những vẫn chưa kịp sử dụng tờ ngân phiếu, để khoản tiền lớn bị lãng phí đến tận ngày nay!

Các chuyên gia vẫn đang đi tìm lời giải chính xác cho sự xuất hiện của tờ ngân phiếu bên trong bức tượng La hán. Tuy nhiên, chỉ riêng việc phát hiện tờ ngân phiếu đã khiến giá trị bức tượng tăng lên mức 30.000 - 40.000 USD.  

Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương là vị hoàng đế khai quốc của Hoàng triều nhà Minh trong lịch sử Trung Quốc, cai trị từ năm 1368 đến 1398.

Các sử gia gọi thời kỳ cai trị của ông là Hồng Vũ Chi Trị. Chu Nguyên Chương cũng được xem như là một trong những hoàng đế vĩ đại nhất của Trung Quốc nhờ các công trạng to lớn của mình với đất nước, nhưng cũng bị chê trách vì sự hà khắc, cũng như sát hại hàng loạt những công thần khai quốc trong thời gian nắm quyền.

Vào giữa thế kỷ XIV, cùng với nạn đói, thiên tai, dịch bệnh và các cuộc khởi nghĩa nông dân diễn ra khắp nơi, Chu Nguyên Chương trở thành nhà lãnh đạo của một lực lượng đã chinh phục Trung Hoa và lật đổ nhà Nguyên, buộc người Mông Cổ phải rút vào thảo nguyên Trung Á.

Để gây dựng nên một đế chế, không thể không sở hữu một lực lượng quân sự hùng hậu. Và Chu Nguyên Chương cũng không ngoại lệ, nhờ có lực lượng tướng sĩ hùng hậu mà ông mới có thể xây dựng nên Minh triều ổn định sau này.

Chúng ta đều biết rằng, các bậc đế vương thời xưa đều dùng Hổ phù để thuận lợi hơn trong việc nắm giữ quân đội và đây cũng chính là tín vật quan trọng để điều binh khiển tướng.

Nhưng trải qua các thời kỳ lịch sử, Hổ phù đã không theo kịp bước tiến của thời đại, bởi các vị hoàng đế ở mỗi triều đại đều tốn rất nhiều sức, bằng nhiều cách khác nhau để củng cố quyền lực và nắm chắc quyền hành trong quân đội.

Trong sử sách ghi lại, mỗi lần Chu Nguyên Chương phái quân đội đi đánh trận, ông đều yêu cầu tướng sĩ trước khi tướng sĩ xung trận phải đem vợ con đi cùng và họ sẽ được bố trí ở trong một doanh trại dành cho người nhà tướng sĩ.

Khu vực này ngày đêm có người chuyên môn canh gác, nói một cách hoa văn thì chính là bảo vệ cho người nhà của tướng sĩ, để họ yên tâm đánh giặc.

Từ cách làm này, có thể thấy được tính toán đầy thâm hiểm của hoàng đế nhà Minh Chu Nguyên Chương.

Thông qua cách làm này, hoàng đế sáng lập Minh triều Chu Nguyên Chương đã lấy chính người thân của các tướng sĩ để ràng buộc và khống chế các bề tôi dưới trướng của mình.

Bạn thử nghĩ xem, vợ con bạn đang ở trong tay một đối tượng nào đó, liệu bạn có dám manh động làm gì đó đắc tội với hắn không?

Cũng theo suy nghĩ này, Chu Nguyên Chương cho rằng, chỉ có giữ người thân của các tướng sĩ trong tay làm con tin, họ mới không dám phản bội và hết mình đánh trận, phục vụ cho lợi ích của triều đình, phục vụ cho lợi ích của hoàng đế và thiên hạ nhà Minh.

Trên thực tế, cách làm này của Chu Nguyên Chương khi đó đã rất hữu dụng, tướng sĩ không một ai dám không trung thành.

Nhưng trên chiến trường luôn luôn có thương vong, những người phụ nữ sống trong doanh trại dành cho người nhà tướng sĩ, không ít người sau đó đã mất chồng và vẫn phải ở lại đó, tuyệt vọng, chán chường.

Chiến tranh kết thúc, những doanh trại đó được đổi tên thành "Quả phụ doanh".

Sự tồn tại của "Quả phụ doanh" sau đó cũng dấy lên nhiều lời bàn tán. Về sau, khai quốc công thần nhà Minh là Lưu Cơ đem việc này ra thương lượng với Chu Nguyên Chương, nói rằng việc để người nhà của các tướng sĩ sống cùng nhau như thế, hơn nữa họ đều là những người mất chồng, rất dễ hình thành nên sự u uất, là chuyện không hay.

Chu Nguyên Chương nghe có lý, nên mới cho phép những người phụ nữ ấy nếu muốn đi bước nữa thì đi cho bước nữa, nếu không thì trở về nhà mẹ đẻ phụng dưỡng cha mẹ.